منبت کاری روی چوب از هنرهای اصیل و کهن شهرستان ملایر است و با داشتن بیش از ۹۰۰۰ نفر منبت کار در زمینه های معتبر بین المللی توانسته ۳۲ درصد اشتغال شهرستان را از آن خود کند.

در این شهرستان با چوب های گردو، راش و چنار، مبل منبت در سه نوع کلاسیک، مدرن و مصری با سبک های سوزنی، سه بعدی، کلاسیک، استیل، گل درشت، گل ریز، خرچنگی، متکایی، دسته چوبی، نیلوفری، انگلیسی، پشت بیضی و راحتی تولید و به بازار عرضه می شود.

با تلاش و کوشش هنرمندان این حوزه و پتانسیل بالای شهرستان در حوزه مبل منبت، ملایر در سال ۹۶ به عنوان شهر ملی مبل منبت از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و در سال ۹۸ به عنوان شهر جهانی مبل منبت از سوی سازمان یونسکو معرفی و ثبت شد.

در حال حاضر این شهرستان با داشتن ۵۰۰۰ واحد تولیدی و اشتغالزایی حدود ۲۵ هزار نفر به طور مستقیم و ۳۵ هزار نفر به طور غیرمستقیم، توانسته تولید ۶۵ درصد مبل منبت کشور را به خود اختصاص دهد.

اما حالا این صنعت جهانی در حال نابود شدن است و کمر تولیدکنندگان را شکسته است. مهمترین مشکلی که منبت کاران ملایری این روزها با آن دست و پنجه نرم می کنند هزینه های بالای تولید مواد اولیه است.

با توجه به تنفس ۱۰ ساله جنگل های شمال تولیدکنندگان مجبور به استفاده از چوب های وارداتی هستند که کیفیت پایینی دارند، از طرفی نوسانات این روزهای بازار ارز مشکلات این ماده اولیه وارداتی را برای منبت کاران ملایری دوچندان کرده است.

نوسانات بازار ارز مهمترین مشکل تولیدکنندگان مبل منبت

به سراغ یکی از این تولیدکنندگان رفتیم و پای درد و دلش نشستیم. او به خبرنگار ایسنا می گوید: یکی از اصلی ترین مشکلات ما تهیه چوب است، چوب های قاچاق که کیفیت ندارند و چوب های وارداتی هم که قیمت شان سر به فلک کشیده است.

نوروزی افزایش قیمت و نوسانات بازار ارز را مهمترین مشکلات تولیدکنندگان مبل منبت بیان می کند و ادامه می دهد: تحویل سفارش مبلمان مشتری تقریباً یک ماه زمان می برد، از طرفی نوسانات بازار طی این یک ماه آنقدر بالاست که قیمت خرید مواد اولیه و قیمت تمام شده سفارش گاهی حتی دو برابر قیمت توافقی یک ماه پیش با مشتری برای تولیدکننده آب می خورد و این حاشیه امنیت سود ما را از بین می برد.

افزایش قیمت افسارگسیخته مواد اولیه

رئیس هیئت مدیره بازار مبل ملایر نیز به خبرنگار ایسنا می گوید: ما در دو سال اخیر با افزایش قیمت افسارگسیخته مواد اولیه مواجه شدیم که سبب کاهش چشمگیر فروش داخلی و صادرات شده است.

به گفته یدالله کریمی، چوبی که تا یک سال پیش تولیدکنندگان با قیمت یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می خریدند، حالا به ۱۴ میلیون رسیده و اسفنج نیز بیش از چهار برابر افزایش قیمت داشته که چنین چیزی در دنیا بی سابقه است و این صنعت را با مشکل جدی مواجه کرده است.

وی به افزایش قیمت چند صد برابری پارچه مبلمان هم اشاره می کند و ادامه می دهد: به علت تنفس ۱۰ ساله جنگل های ایران، ناچار به واردات چوب هستیم. مدتی به علت شیوع کرونا و بسته شدن مرزها با کمبود مواد اولیه مواجه بودیم و در حال حاضر نوسانات بازار ارز خرید چوب های وارداتی را برای تولیدکننده سخت می کند، از طرفی هزینه های جاری، پرداخت حقوق کارگر و عوارض کمر تولیدکننده را شکسته و این صنعت را به ورطه نابودی کشانده است.

سهم ایران از گردش مالی مبلمان دنیا، کمتر از نیم درصد است

وی بازاریابی ضعیف و عدم توانایی کشور در معرفی این محصول به بازار جهانی را از مهمترین مشکلات صادرات مبلمان عنوان می کند و می گوید: سهم کشور از ۴۶۰ میلیارد دلار گردش مالی مبلمان در دنیا، کمتر از نیم درصد است این در حالیست که ما ظرفیت بسیار بالایی در تولید مبلمان داریم و مبلمان ما قابل رقابت با همه کشورهای دنیاست.

رئیس هیئت مدیره بازار مبل ملایر اظهار می کند: در حال حاضر کشور ترکیه علاوه بر بازار منطقه به ۱۶۰ کشور دنیا مبلمان صادر می کند در حالیکه مبلمان ما به ویژه مبلمان هنری و منبتی بسیار فراتر از محصولات این کشور است.

به گفته وی، عدم حضور تولیدکنندگان ملایری در نمایشگاه های بین المللی سبب شده که آنها نتوانند محصول خود را به دنیا معرفی کنند و هیچ کمک و حمایتی هم برای برندسازی مبلمان ملایر صورت نگرفته است.

کریمی تسهیلات درنظر گرفته شده از سوی مسئولان را بسیار کم و قطره چکانی توصیف می کند و می گوید: تسهیلات ناچیز درنظر گرفته شده جوابگوی کار ما نیست، از طرفی سخت گیری بانک ها در پرداخت این تسهیلات مشکل تولیدکننده را دوچندان می کند.

مهندسی معکوس بهترین راهکار برای جبران افزایش قیمت ها

نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه چوب، پارچه و چسب جزء مهمترین مواد اولیه در تولید مبلمان است، می گوید: دو مسئله سبب ایجاد مشکلات جدی در زمینه چوب برای تولیدکنندگان مبلمان در شهرستان طی سه سال اخیر شده است، یکی قانون ممنوعیت برداشت چوب از جنگل های شمال به مدت ۱۰ سال و مسئله دیگر ممنوعیت واردات چوب به علت آفت های آن که در حال حاضر این مشکل حل شده و واردات چوب آزاد است اما اساسی ترین مسئله در حال حاضر کیفیت محصول و گرانی ارز است.

حجت الاسلام احد آزادیخواه در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه بازار مبل مشتری خاص خود را دارد، تصریح می کند: اگر مواد اولیه گران خریداری می شود محصول هم باید به همان تناسب با قیمت منطقی به فروش برسد تا تولید کننده آسیب نبیند.

وی در ادامه مهندسی معکوس را بهترین راه کار برای حل این مسئله عنوان می کند و ادامه می دهد: رونق صادرات مبل منبت نیازمند کمک و حمایت سازمان های توسعه تجارت و وزارت امور خارجه است و با افزایش صادرات طبیعتاً گرانی ارز برای ما یک فرصت تلقی خواهد شد.

تغییرات مداوم قوانین و مقررات گمرکی علت اصلی کاهش صادرات مبلمان

مرکز تحقیقات پیشرفته مبل منبت دانشگاه ملایر در سال ۹۸ برای رفع مشکلات و موانع موجود در صنایع مبل منبت شهرستان ملایر و افزایش بهره وری در این صنعت تأسیس شد. این مرکز، به عنوان مرکز تحقیقاتی با نگرشی فراگیر بر نقش تحقیقات مختلف در حوزه های پژوهشی تعریف شده، برای توسعه این صنعت قابل اتکا در کشور با بکارگیری نیروی انسانی متخصص و آزمایشگاه ها و کارگاه های خاص به انجام پژوهش های مورد نیاز مبل منبت در کشور می پردازد.

مدیرگروه پژوهشی مدیریت و بازاریابی مرکز تحقیقات پیشرفته مبلمان دانشگاه ملایر در گفت‌وگو با ایسنا، بیان می کند: وقتی آسیب شناسی صادرات یک محصول از نظر علمی و آکادمیک صورت می گیرد دایره ای را به وسعت آمایش سرزمینی و مسائل بین المللی شامل می شود.

دکتر محمد شیری به تغییر قوانین و مقررات گمرکی به صورت خلق الساعه اشاره و اظهار می کند: برای صادرات یک محصول، امروز قراردادی با شرکت طرف قرارداد نوشته می شود اما این امکان وجود دارد روزی که قرار است صادرات انجام شود، مقررات تغییر کرده باشد و قوانین گمرکی اجازه صادرات محصول را ندهد.

وی قوانین و مقررات را شاکله اصلی صادرات عنوان و خاطرنشان می کند: اگرچه توانایی تولید، کیفیت، اصالت و بازاریابی می تواند مؤثر باشد اما شاکله اصلی را قوانین و مقررات حاکم بر صادرات می سازد.

شیری ادامه می دهد: به طور معمول قراردادهای نفتی ۴۵ روزه است اما قراردادهای کالا ممکن است شش ماهه، یک ساله و یا حتی چندساله باشد و بعد از عقد قرارداد ممکن است قوانین صادرات تغییر کند، پس شما اگر می خواهید بدانید که چه کاری می شود انجام داد، ابتدا باید بدانید که چه کسی می تواند چه کاری را انجام دهد.

وی ضمن تأکید بر اینکه بخش علمی پایه های بازاریابی را از نظر علم و کتاب تعریف می کند و تولیدکننده محصولاتش را بر پایه استانداردها تولید می کند، می گوید: تغییرات مداوم قوانین و مقررات توسط اداره گمرک و بازرگانی سبب می شود که شما هر چقدر هم که تلاش کنید تا صادرات را افزایش دهید و یا بهبود ببخشید و یا حتی همان بازار قبل را داشته باشید، نخواهید توانست به هدف خود برسید.

مدیرگروه پژوهشی مدیریت و بازاریابی مرکز تحقیقات پیشرفته مبلمان دانشگاه ملایر بحث مالیات و بیمه را یکی دیگر از دردسرهای تولیدکننده می داند و اعلام می کند: اگر قوانین و مقررات تغییر نکند، تولیدکننده خودش را با این قوانین هماهنگ می کند اما متأسفانه هیچ کس قول ثابت بودن این قوانین را نمی دهد بنابراین این نابسامانی سبب خروج بسیاری از تولیدکنندگان از چرخه تولید شده است.

لزوم استفاده از تجربیات کشور ترکیه به عنوان کشور موفق در بازار جهانی مبلمان

وی با بیان اینکه کشور ترکیه سهم بزرگی از بازار جهانی را به خود اختصاص داده است و حتی به کشور رهبر بازار یعنی چین هم صادرات مبلمان انجام می دهد، می گوید: این مهم توانمندی کشور ترکیه در حوزه صادرات را نشان می دهد، پس ما می توانیم از کارشناسان این کشور در حوزه های مختلف تولید مبلمان از طراحی تا تولید شاسی، نقاشی، رنگ آمیزی، پارچه و بسته بندی استفاده کنیم همانطور که آنها در زمینه های تولید انگور و یا زعفران از تجربیات تولیدکنندگان ما استفاده می کنند.

شیری روابط دیپلماتیک را لازمه حضور کارشناسان ترکیه در ایران و استفاده از تجربیات آنها در این زمینه عنوان و تصریح می کند: البته شیوع بیماری کرونا در چند ماه اخیر هم به عملی کردن این پیشنهاد ضربه زده اما به طور کلی اینکه این کارشناسان شرایط ما را از نزدیک ببیند، بسیار مهم است.

وی انتقال دانش کشور ترکیه به عنوان یک کشور موفق در زمینه صادرات مبلمان را ضروری می داند و اظهار می کند: بازار رقابتی شرایط خاص خود را دارد که ترکیه به خوبی آن را درک کرده و برای اقشار مختلف در بازار سهم بندی می کند و ما قطعاً نیاز داریم از تجربیات آنها در این زمینه استفاده کنیم.

به گزارش ایسنا، منبت کاری و تولید مبلمان از جمله هنرهایی است که از سابقه طولانی در شهرستان ملایر برخوردار است و جوانان بسیاری را مشغول به کار کرده است. چه بسا بسیاری از جوانان ملایری در گوشه و کنار همین کارگاه ها محاسن سفید کرده و هنرمندانه مشغول خلق شاهکاری هستند که بر روح بی جان چوب، جان می گیرد و اگر تلاش های شبانه روزی و بی وقفه این هنرمندان نبود امروز ملایر به عنوان شهر جهانی مبل منبت معرفی نمی شد. 

اما حالا با افزایش قیمت مواد اولیه طی سه سال اخیر و مشکلات واردات چوب برای تولیدکنندگان ملایری، مسئله دیگر نیاز به برندسازی و کاهش صادرات مبلمان است. نوسانات بازار ارز و افزایش قیمت افسارگسیخته مواد اولیه در شهر جهانی مبل منبت این روزها دغدغه اصلی تولیدکنندگان است و سبب ورشکستگی بسیاری از کارگاه های تولیدی و بیکار شدن بسیاری از جوانان هنرمند منبت کار شده است.

انتهای پیام