فائزه تقی پور، دکتری تخصصی علوم ارتباطات در این وبینار با اشاره به اینکه در مباحث مختلف همواره به موضوع سواد رسانه ای به عنوان یک مسکن موقت نگاه می کنیم، اظهار کرد: هرجا به مشکلی بر می خوریم از این مسکن استفاده می کنیم و بر تقویت سواد رسانه ای برای حل مشکلات جامعه تاکید می شود.

وی با بیان اینکه بحث سواد رسانه ای با پیشینه حدود ۸۰ ساله در بحث کودک بی اثر است، تاکید کرد: باید سراغ مباحثی برویم که کاربری بیشتر و عمیق تری داشته باشد. یکی از این موضوعات تریبت رسانه ای به جای سواد رسانه ای است، به این معنا که به جای تمرکز بر سواد رسانه، سراغ تربیت رسانه ای برویم و سعی کنیم عمیق تر از آنچه لازم است به آن بپردازیم.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه رسانه ها لحظه به لحظه در حال حرکت رو به جلو هستند، گفت: وقتی چنین حرکت پرشتابی در جریان است باید آماده باشیم و زمینه ای فراهم کنیم که با هر رسانه و تکنولوژی جدید، کماکان این موضوع ثابت بماند و آموزش های رسانه ای به اندازه ای قوی باشد که مشکلی در زمینه اطلاعات رسانه ای کودک نداشته باشیم.

وی یکی از مباحث مهم در تربیت رسانه ای را آگاهی بخشی دانست و افزود: هر محتوایی که قرار است در رسانه استفاده شود باید منجر به آگاهی بخشی به مخاطب شود و به افراد یاد دهیم در معرض پیام هایی از رسانه قرار گیرد که منجر به آگاهی بخشی شود.

تقی پور همچنین به اهمیت بالای پرورش فکر و ایده در تربیت رسانه ای اشاره و تصریح کرد: یکی از مواردی که بسیار به آن پرداخته می شود این است که مفاهیم انتزاعی را به کودک یاد دهیم؛ مثلا مفاهیمی مثل عدالت و آزادی که به راحتی نمی توان به کودک منتقل کرد.

این دکترای علوم ارتباطات با بیان اینکه اگر در زمینه تربیت رسانه ای کار کنیم می توانیم تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم، خاطرنشان کرد: باید کودک را غنی کنیم و آموزه ها را به سمت و سوی تربیت رسانه ای ببریم تا حتی زمانی که حضور نداریم تاثیرگذاری خود را داشته باشیم. به همین خاطر در بحث های کودک و سواد رسانه ای، شاید از ۷ سالگی به نتیجه برسیم، ولی در تربیت رسانه می توانیم از سنین پایین تر شروع کنیم، در عین حال که نمی توانیم استراتژی یکسان برای دوره های سنی مختلف داشته باشیم.

کودکان در معرض فریب آنلاین و دزدی اطلاعات

آمنه دهشیری، دکتری حقوق بین الملل دانشگاه سنت آنا ایتالیا نیز در این وبینار به خطرات دنیای آنلاین اشاره و اظهار کرد: یکی از خطراتی که در دنیای آنلاین وجود دارد کلاهبرداری های آنلاین است که حتی افراد بالغ هم در معرض آن هستند، اما کودکان به دلیل عدم آگاهی فریب بیشتری می خوردند.

وی با اشاره به امکان سرقت اطلاعات خصوصی افراد در فضای آنلاین و سوء استفاده های بعدی از آن، گفت: در دنیای آنلاین اطلاعات هیچ وقت از بین نمی رود و همیشه قابل دسترسی است.

دکتری حقوق بین الملل دانشگاه سنت آنا ایتالیا با بیان اینکه همیشه این امکان وجود دارد وقتی چیزی دانلود می کنیم بدافزارهایی همراه آن باشد، افزود: به دلیل اینکه کودک دانش لازم را ندارد بیشتر در معرض دانلود و خطر بدافزارها قرار دارد.

وی جاسوسی تجاری را یکی دیگر از خطرات دنیای آنلاین دانست و گفت: سرویس های مختلف از اطلاعات افراد استفاده می کنند تا بتوانند از این اطلاعات برای پول سازی بیشتر استفاده کنند، این موضوع هم برای کودکان و هم بزرگسالان وجود دارد ولی کودکان به خاطر ناآگاهی و ضعف بیشتر در معرض فریب آنلاین و دزدیده شدن اطلاعات شخصی هستند.

 انتشار تصاویر کودکان در فضای مجازی غیر اخلاقی است نه غیر قانونی

دهشیری در ادامه با بیان اینکه قانونی وجود ندارد که پدر و مادر تصاویر کودکان را به اشتراک نگذارند، خاطرنشان کرد: در برخی کشورها پرونده هایی توسط فرزندانی که بعدا بالغ شده اند به خاطر انتشار عکس های کودکی تشکیل شده است، به طوری که در برخی کشورها مثل فرانسه اجازه داده اند افراد از زمان ۱۸ سالگی درخواست برداشته شدن عکس های دوران کودکی شان را به خاطر حریم خصوصی داشته باشند و در صورت عدم حذف این تصاویر، درخواست خسارت کنند، ولی در بیشتر کشورها این کار جرم نیست و بیشتر بحث اخلاقی و امنیتی است.

وی با بیان اینکه برای حمایت از کودک در دنیای آنلاین در دنیا اقداماتی انجام شده است، اظهار کرد: از جمله این اقدامات جرم انگاری است، درحالی که در مواقع زیادی، قانونگذاری یک روند طولانی است و قانون عقب می ماند، در این شرایط در قالب کنش های اجتماعی، جوامع مدنی از شرکت های بزرگ مثل گوگل و فیسبوک خواسته اند خودشان مقرراتی را وضع و رعایت کنند تا به کودکان کمتر آسیب برساند.

این دکترای حقوق بین الملل ادامه داد: محدودیت عضویت در برخی شبکه ها برای کودکان از جمله اقداماتی است که قانونی نیست، بلکه خودتنظیمی است که از قانون جلوتر عمل می کند. همچنین یکسری اپلیکیشن هایی وجود دارد که می تواند برخی سایت ها را فیلتر کند که معمولا در مدارس وصل می شود.

حریم کودک در فضای مجازی یک واقعیت و نه آسیب اجتماعی است

مریم شعبان، مدیر گروه جامعه شناسی کودکی مرکز مطالعات دانشگاه تهران نیز با بیان اینکه حریم کودک در فضای مجازی پیش از اینکه یک آسیب باشد یک بحث و واقعیت اجتماعی است، گفت: این درحالی است که در بیشتر مواقع نگاه ما کاملا آسیب شناسانه است.

وی با تاکید براینکه وقتی نگاه ما به موضوعات آسیب شناسانه باشد واقعیت های موجود را نمی بینیم، افزود: وقتی بحث از حریم کودک می کنیم اولین سوالی که در این حوزه مطرح می شود این است که در کدام زمینه اجتماعی و فرهنگی بحث می کنیم. در این راستا موضوعی که باید به آن توجه کنیم فضای جمع گرایانه جامعه ایران است که باید نگاه جامعه گرایانه داشته باشیم.

شعبان با یادآوری اینکه مفهوم کودک در ایران شامل هر فرد زیر ۱۸ سال است، گفت: افراد زیادی معتقد به عدم حضور کودک در فضای مجازی هستند، درحالی که کودک این حق را دارد که از فضای مجازی استفاده کند، البته نه به این معنا که کودک بدون نظارت و آزادی کامل در این فضا باشد.

این دکترای جامعه شناسی کودکی با تاکید براینکه نیازمند این هستیم که نگاه کاملا تخصصی به حریم خصوصی کودک داشته باشیم، اظهار کرد: این نگاه تخصصی باید متناسب با ساختار جمع گرایانه جامعه ایران و اهمیت نهاد خانواده باشد.

وی با بیان اینکه حریم خصوصی کودکان را باید به آگاهی خانواده یعنی والدین و سرپرستان کودک برسانیم، تصریح کرد: توانمندی لازم در کشور وجود دارد و نیاز به سیاست گذاری مجدد نداریم، بلکه حتی تورم برنامه و سیاست گذاری داریم، درحالی که باید وارد مباحث اجرایی شویم و در عین حال به عنوان یک کنگشر باید خودمان هم در این زمینه تلاش کنیم.

انتهای پیام