این خانه تاریخی که دلیل نامگذاری آن به اسم تیزنو، مالک آن بوده، در محله قلعه دزفول به یکی از تماشاییترین اماکن گردشگری این شهر تبدل شده است. کف حیاط این بنای تاریخی به دلیل آب و هوای گرم خوزستان با آجر ساخته شده است. طاقهای خانه تیزنو از دیگر بخشهای معماری هنرمندانه این بنا است؛ آجرچینیهایی با طرحهای متنوع و چشمنواز که به آجرچینیهای «فریز» و «خونچینی» معروف است.
در ایوان طبقه همکف این بنا ۲ شیر سنگی قرار دارد که الحاقی به خانه تیزنو هستند. شیرسنگی نیز تندیسهایی از جنس سنگ هستند که در گذشته توسط سنگتراشهای ایل بختیاری در ایران در استان چهارمحال و بختیاری و شمال استان خوزستان به شکل شیر تراشیده میشدند و به نشانه شجاعت، دلاوری و ویژگیهایی چون هنرمندی در شکار و تیراندازی در جنگ و مهارت در سوارکاری، بر آرامگاه بزرگان قوم خود قرار میدادند. شبستان خانه تیزنو نسبت به سطح خانه حدود ۱۵۰ متر پایینتر است و دارای سه ورودی بوده که با چند پله، ارتباط آن با حیاط برقرار میشود. گویا از شبستان به عنوان انبار و برای نگهداری گندم استفاده میشده است. شوادان خانه تیزنو نسبت به شبستان در سطح بسیار پایینتری قرار دارد. شوادانها نیز حفرههایی دستکن هستند که در قدیم اهل خانه با توجه به آب و هوای گرم خوزستان برای فرار از گرمای هوا در ظهر تابستان جهت استراحت از این مکان استفاده میکردند. برای رفتن به شوادان این خانه، باید حدود ۲۵ پله را طی کرد.
خانه تیزنو به شماره ثبت ملی ۲۵۷۳ در کاربری کنونی به عنوان دفتر نمایندگی یونسکو در دزفول مورد استفاده است. این بنا که برای اولین بار در سال ۸۴ توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری دزفول با اعتبار اداره میراث فرهنگی مرمت شد اکنون محلی برای گلگشت گردشگران در دوره قاجار است.
عکاس: مهناز دژبان
نظرات