متأسفانه بیشتر والدین، بدون آموزش و آمادگی لازم در مسیر تربیت فرزندان گام می نهند. آنها معمولا از طریق آزمون و خطا، دانش و مهارت‌هایی را کسب می‌کنند و به همین دلیل ممکن است در مسیر تربیت فرزندان دچار اشتباهاتی شوند و این اشتباهات، صدمات جسمی و روانی غیر قابل جبرانی را به فرزندان وارد کند. ما برای تربیت فرزندان نیازمند کسب مهارت فرزندپروری هستیم، چرا که با استفاده از این مهارت می توانیم نقش مؤثرتری در رشد و مراقبت از کودکانمان داشته باشیم. از یاد نبریم که کسب مهارت های فرزند پروری باعث درک درست از فرزند خود و ایجاد دوستی و صمیمیت بیشتر بین والدین و فرزندان می شود.

در ادامه به برخی از نکاتی که پدر و مادرها در تربیت فرزند خود باید توجه داشته باشند اشاره می‌کنیم:

۱- وجود والدین مقتدر، توانا و قاطع که شناخت کافی از تغییرات روزمره در جامعه دارند.  

۲- در صورت بروز هرگونه تغییر رفتاری در فرزندان از جمله پنهان کاری، انزوا طلبی، فراموشی، بی حوصلگی، لاغری، افت ناگهانی تحصیلی، کم توجهی، تغییر در ساعات خواب و بیداری و نظایر آن بدون هرگونه درگیری و تحقیر فرزند اقدام به کشف حقیقت و مشکل کنید.  

۳- والدین باید از هرگونه رفتار نامناسب همچون استعمال سیگار، قلیان و مصرف هرگونه مواد نزد فرزندان پرهیز کرده و الگوی مناسبی برای آنان باشند.  

۴- والدین به صورت هماهنگ و هم فکر بدون هرگونه تعارض در نحوه تربیت فرزندان مشارکت داشته باشند.  

۵- والدین باید به طور مستمر بر موضوعات اخلاقی و رفتاری فرزندان‌شان نظارت داشته باشند؛ به عبارت دیگر والدین نباید تربیت فرزند خود را به مدرسه، جامعه یا گذشت زمان بسپارند.

۶- حضور مؤثر فیزیکی_روانی و عاطفی والدین در منزل و نظارت غیر مستقیم بر رفتار فرزندان ضمن جلوگیری از انحرافات احتمالی در فرزندان سبب گرمی بخشی محیط منزل خواهد شد.  

۷- از مشکلات زندگی و کمبودهای اقتصادی نزد فرزندان ننالید تا از بروز احساس حقارت و خود کم بینی در آنان جلوگیری شود.

۸- فضای داخل خانه را شاداب و با نشاط نگهدارید، زیرا فضای نامطلوب و متشنج درون منزل سبب استرس، اضطراب، رازداری های خطرناک، پنهان کاری های رفتاری و فرار از منزل فرزندان را فراهم کرده و بدین ترتیب ارتباط پنهانی آنان را با افراد نامناسب که آرامش کاذب را از طریق مصرف سیگار، قلیان، مواد مخدر، پارتی های شبانه و دیدن فیلم های خلاف اخلاق مهیا می کند.  

۹- والدین باید از هرگونه گفتمان به صورت باید و نباید، نصیحت، پند و اندرزهای تکراری که همواره مورد اعتراض فرزندان بوده پرهیز کرده و با تقویت قوه عقل و از طریق عمل و رفتار مطلوب الگوی مناسبی برای فرزندان شان باشند.  

۱۰- تقویت مسائل دینی و مذهبی توسط والدین و تشویق فرزندان به انجام اعمال دینی و شرکت در مجالس مذهبی گام مهمی در مصون سازی فرزندان در برابر آسیب های اجتماعی خواهد بود.

۱۱- والدین باید با محبت واقعی نسبت به سیراب کردن فرزندان خود اقدام کرده، تا نیازهای عاطفی فرزندان برطرف شود.  

۱۲- در صورت برخورد با زمینه های انحراف فرزندان، والدین منطقی با حفظ خونسردی و آرامش و دوری از هرگونه خشم و غضب و برخورد تهاجمی و عدم ایجاد ترس و ملامت نسبت به بررسی مشکلات آنان و ارائه مشاوره صحیح به منظور ایجاد انتخاب راه سالم توسط فرزندان مبادرت می ورزند.  

۱۳- والدین باید ضمن آگاهی از اسامی انواع مواد مخدر رایج در محل سکونت به تناسب سن تقویمی، شخصیتی و نیاز فرزندان با برنامه ریزی مستمر و در زمان مناسب آگاهی های لازم از عوارض و پیامدهای جسمانی، روانی و اجتماعی مواد اعتیاد آور و روابط سوء اخلاقی را به فرزندان آموزش داده تا راه کسب اطلاعات غلط را از سوی دوستان و یا سایت های اینترنتی را ببندد.  

۱۴- ارتباط صمیمی و مستمر والدین با متولیان مراکز آموزشی سبب می شود هرگونه تغییر رفتار اعم از افت تحصیلی، غیبت های مکرر، انزوا طلبی، بروز رفتارهای پرخاشگرانه را متوجه شوند و ضمن علت یابی از انحراف فرزندان جلوگیری نمایند.  

۱۵- آگاهی کامل والدین در مورد دوستان فرزندان باعث می شود که نظارت غیر مستقیم بر دوستان داشته باشند و با هدف شناخت کامل از شخصیت آنها در پیشگیری از انحراف احتمالی فرزند خود مبادرت نمایند، به طور مثال ترتیب دادن مهمانی، شرکت در ورزش های دسته جمعی و دعوت دوستان به منزل سبب افزایش شناخت بهتر و بیشتر خواهد شد.

۱۶- والدین باید به این نکته مهم واقف باشند که اعتماد به نفس پایین و خود تحقیری از جمله عوامل مؤثر در زمینه گرایش به رفتارهای انحرافی بوده به عبارت دیگر عزت نفس بالا، پوشش محافظتی برای نوجوانان است تا آنان را در مقابل مشکلات و مسائل زندگی توانمند تر سازد.

تهیه و تنظیم: مرکز مشاوره آرامش پلیس اصفهان