به گزارش ایسنا و به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، جلسه بررسی اساسنامه جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی به ریاست سعید رضا عاملی ـ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد.
عاملی ضمن عرض تبریک به مناسبت عید مبعث و ابراز خرسندی از بررسی جایزه معماری عصر انقلاب اسلامی در شورای عالی انقلاب فرهنگی، اظهار کرد: این موضوع در شورای هنر دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شد و بحث این بود جایزه‌ای در نظر گرفته شود که صاحب اصلی این جامعه یعنی معماران از آن رضایت داشته باشند.
او با بیان اینکه جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی دارای جایگاه ویژه‌ای است، اظهار کرد: به نظر بنده حوزه معماری بسیار مهم است؛ چراکه ما تقریباً با معماری زندگی می‌کنیم. معماری موجود زنده است که فرهنگ دارد و به محتوای زندگی می‌پردازد، از همین رو موضوعی برآمده از زندگی و برای آن است.
عاملی با بیان اینکه معماری امری است که حکایت از حیات در گذشته و حال می‌کند و در عین حال یک حکایت‌گر از زنده بودن است و اساساً معماری حکایت‌گر یک «بودن» است، خاطرنشان کرد: آدولف لوس، یک مقاله کلیدی در سال ۱۹۱۰ نوشت و به تعریف معماری پرداخت، او می‌گفت اگر جنگلی را در نظر بگیرید که یک تله خاکی با عرض ۳ فوت و طـول ۶ فوت در میان آن قرار گرفته که دارای یک برآمدگی است، همگان می‌گویند کسی اینجا به خاک سپرده شده است، این یعنی معماری، به عبارت دیگر، برجستگی‌های خاص زمین بر فراز «از دست رفته‌ها» منعکس کننده معماری است. معماری به لحاظ زیبایی شناسی دارای تنوع‌های گسترده است اما ماهیت مخصوص به خود را هم دارد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با بیان اینکه یکی از منابع تغذیه فرهنگ و فرهنگی شدن مردم، معماری است، گفت: از خانه تا بازار و مدرسه و حتی مبلمان شهری و به طور کلی هر جایی که وارد می شویم معماری را می‌بینیم؛ البته معماری مجازی نیز در کنار حوزه‌های دیگر اهمیت بسیار زیادی دارد.
عاملی با بیان اینکه در حوزه فضای مجازی هم معماری وجود دارد، تصریح کرد: این حوزه کمتر مورد توجه قرار گرفته شاید به این دلیل است که طراحی فرهنگی، هنری و تمدنی در آن محیط سخت است. در آنجا ما با اتفاقاتی سروکار داریم که اگر فردی دانایی تمدنی و معماری داشته باشد، باید به آن اهمیت دهد.
او با بیان اینکه تمدن در همه ابعاد آن از جمله حوزه‌های مرتبط با معماری و زیبایی‌شناسی ساختنی است و اندیشه بلند و نگاه هنرمند، خالق زیبایی‌ها برخوردار از انسجام و در عین حال خلق کننده ارزش‌ها مرتبط با کیفیت زندگی است، تصریح کرد: اگر امروز به هم ریختگی در معماری دیده می‌شود، منعکس کننده تغییرات فکری و اجتماعی است. لذا شاید قبل از بحث از معماری فاخر و تمدن ساز مرتبط با دوره انقلاب اسلامی، مناسب است از حوزه آموزش و تعالیم معماری سخن گفته شود.
عاملی با بیان اینکه تقریباً ۱۵ سال پیش پرسشنامه‌ای با طرح سوال «نماد شهر تهران چیست؟» انجام شد که از پاسخ‌ها مشخص شد نماد شکل گرفته‌ای در ذهنیت شهروندان تهرانی وجود ندارد، خاطرنشان کرد: از پرفسور دیوید پیدکاک وقتی وارد ایران شد، پرسیدم که نماد شهر تهران چیست و چه باید باشد؟ او گفت حرم امام خمینی (ره) باید نماد تهران باشد زیرا دوره انقلاب اسلامی با نام و وجود امام خمینی (ره) پیوند خورده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره اساسنامه جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی، افزود: باید این اساسنامه در دوره زمانی کوتاهی نهایی شود و در این جایزه لازم است به تمام رشته‌های تخصصی حوزه معماری توجه شود.
او با اشاره به اقدامات انجام شده برای توجه و اعتلای بیشتر به حوزه معماری اسلامی و ایرانی از تصویب روز معمار در شورای عالی انقلاب فرهنگی خبر داد و گفت: این روز در تقویم سال ۱۴۰۰ وارد شده است و در واقع روز سوم اردیبهشت که سالروز تولد شیخ بهایی است به روز معمار اختصاص پیدا کرده است. همچنین سند ملی معماری و شهرسازی ایرانی - اسلامی در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است و مراحل نهایی خود را برای ابلاغ طی می‌کند.
عاملی با تأکید بر مهم بودن سند ملی معماری و شهرسازی ایرانی - اسلامی و نظام معماری، ادامه داد: اقدامات دولت در این حوزه به عنوان کارگزار و مقررات‌گذار اهمیت دارد؛ چرا که مقررات‌گذاری می‌تواند در برابر بی‌قاعدگی‌ها پادزهر باشد، وقتی جامعه دچار بی‌مقرراتی باشد قاعده می‌تواند به آن کمک و نظم ایجاد کند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: مشکل در حوزه معماری مربوط به یک دوره طولانی است و اگر به نهادهایی که باید ایجاد شود توجه کنیم اقدامات خوبی انجام شده و لازم است اقدامات جدیتری در حوزه آموزش و رسانه‌ای و هم در قلمرو مقررات‌گذاری‌ها صورت گیرد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران تصریح کرد: ساختمان‌های مهم و پرتکرار مثل ساختمان ایستگاه‌های قطار شهری، بانک‌ها، ساختمان‌های اداری و همچنین مدارس و دانشگاه‌ها می‌توانست نشان از موجودیت هویتی ایران انقلاب اسلامی باشد که متأسفانه در آن کوتاهی شده است، اما فرصت نگاه رهبری به این موضوع بسیار شاخص است و اگر به دیدگاه‌های مقام معظم رهبری توجه کنید متوجه می‌شوید که ایشان دیدگاه فرهنگی و منسجمی در این حوزه دارند. جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی می‌تواند نظام رتبه‌بندی و احترام و اکرام در حوزه معماری را به وجود آورد.
در ادامه، محمدحسین ایمانی خوشخو ـ دبیر شورای هنر دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ با بیان اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی به حوزه معماری توجه داشته است، خاطرنشان کرد: سند ملی معماری و شهرسازی ایرانی ـ اسلامی در کمیسیون هنر و معماری تدوین و در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و در این سند به تأسیس نظام معماری تأکید شده است.
او افزود: شورای عالی معماری و شهرسازی نکاتی برای اصلاح این سند داشتند که در جلسه اخیر شورای هنر دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد بررسی قرار گرفت. وجه هنر و معماری در راستای فعالیت‌های هنری باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. در شورای هنر که به همت دکتر عاملی بعد از تقریباً ۱۵ سال دوباره احیاء شد، بحث جایگاه هنری معماری در کشور و اینکه در کدام سازمان این موضوع دیده شود مورد توجه قرار گرفت.
همچنین امیر محمدخانی، رئیس بنیاد معماری انقلاب اسلامی گفت: بدون شک این جایزه می‌تواند موثر باشد و یکی از آرزوهای جامعه معماری این بود که به حوزه معماری به صورت ملی دیده شود. کیفیت معماری در حوزه معاصر فراموش شده و هر اقدامی که در راستای کیفیت هنر معماری باید اتفاق می‌افتاد، مغفول مانده و امید است با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی جایزه ملی معماری عصر انقلاب فرهنگی تصویب شود.
در ادامه جلسه امیرپویا اصغری، عضو انجمن مفاخر معماری ایران گفت: اینکه پس از سال‌ها به جنبه هنری معماری توجه شده بسیار خوشحال کننده است، همواره یکی از معضلات حوزه معماری این بوده است که یک معماری فاخر جایی برای ثبت اثر به عنوان یک پدیده هنری ندارد و وقتی مقرر شد ذیل کارگروه اداره کل هنرهای تجسمی این موضوع بررسی و رسیدگی شود، نگرانی درمورد کپی رایت آثار بسیار کمتر شد. ارائه نشان ملی به معماری و معماران درگیر معماری عصر انقلاب اسلامی باعث ارتقای این حوزه خواهد شد.
اصغری با اشاره به نقل قولی از پروفسور ایرج اعتصام مبنی بر اینکه تصویب جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی بزرگترین اقدام در راستای اعتلا و ارتقاء معماران کشور است، ابراز امیدواری کرد: قدم‌های خوبی در راستای جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی برداشته شود و نتایج خوبی به دست آید.
در ادامه جلسه، کارلین عیشو نژادیان، عضو انجمن مفاخر معماری ایران با بیان اینکه تصویب کلیات جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی خبر بسیار مبارکی است، افزود: از نظر من حوزه معماری فراگیر است و در گذشته مغفول مانده اما این کاری که قرار است برای آن انجام شود بسیار مبارک است و خوشحال هستیم که شوررای عالی انقلاب فرهنگی از آن حمایت می‌کند.
در ادامه معصومه کیان‌پور، عضو گروه تخصصی معماری شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشور با بیان اینکه سازمان نظام مهندسی نیم میلیون نفر جمعیت دارد، گفت: از این تعداد حداقل ۱۵۰هزار نفر در حوزه معماری فعالیت دارند.
او تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش‌های اسلامی در معماری شهرسازی را از مهم‌ترین اهداف و خط مشی‌های سازمان نظام مهندسی کشور دانست و گفت: ما در کنار کارگروه‌های متعدد در تلاش هستیم تا برنامه‌هایی را در راستای اعتلای معماری اسلامی انجام و توسعه دهیم.
سپس مصطفی بهزادفر، رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران پیشنهاد داد: به صورت جامع به جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی پرداخته شود تا در عناصر مختلف مانند معماری شهری و موارد دیگر اقدامات به خوبی انجام شوند.
علیرضا شهابیان، دبیر جامعه مهندسان مشاور ایران نیز گفت: تشکیل نظام معماری آرزوی دیرینه ما بوده است و متأسفانه معماری در کشور ما در حاشیه قرار گرفته و بیشتر به بحث مهندسی عمران توجه می‌شود. من به عنوان نماینده جامعه مهندسان و مشاوران ایران اعلام می‌کنم که از هر اقدامی که از دستمان بربیاید برای ارتقاء جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی دریغ نخواهیم کرد.
محمدرضا مثنوی، عضو هیأت مؤسس انجمن علمی معماری منظر ایران گفت: ساختمان‌هایی را در سطح شهر می‌بینیم که هیچ ربطی به معماری ایران و به معماری اسلامی ندارند و بیشتر شبیه معماری‌های رم و یونان ۲هزار سال پیش هستند و هیچ سنخیتی با معماری ما ندارند. ما از یک طرف به فکر جایزه هستیم و از سوی دیگر ساختمان‌های مناسبی را نمی‌بینیم ساختمانی که حدود ۱۰۰ سال پیش ساخته شده اکنون در تهران ساخته می‌شود، معماری امروز در جریان اشتباه قرار گرفته است.
مثنوی بیان کرد: ما باید در کنار این جایزه به این نکته توجه داشته باشیم که چرا معماری در شهرهای ما هم اکنون به این شکل درآمده است، دوگانگی بین کالبدی که دیده می‌شود و تفکری که وجود دارد باید حل شود.
در ادامه نوید گنجی، رئیس موسسه مطالعات راهبردی معماری ایران خاطرنشان کرد: ما طرحی را ایجاد کرده‌ایم تا معماری در سطح شهر تهران گسترش یابد و در همین راستا با وزارت راه و شهرداری تهران جلساتی برگزار کرده‌ایم. اگر معماری به اندازه موضوعات دیگر اهمیت داده شود دیگر معضلی در زمینه‌های هنری نخواهیم داشت.
ابوالفتح سپانلو، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی مهندسان مشاور معمار و شهرساز ایران گفت: هر جایزه‌ای در حوزه‌های مختلف اگر سنجیده نباشد، می‌تواند هم یک فرصت باشد و هم یک تهدید لذا نگرانی در خصوص کیفیت ارزیابی و فرایند اختصاص جایزه وجود دارد.
او در ادامه با اشاره به تعریف «لودویگ میس فن در روهه» از معماری مبنی بر اینکه معماری ترجمه اراده عصر و انعکاس فضای جامعه است، خاطرنشان کرد: معماری بازنمایی و تجلی وضعیت تاریخی است که جامعه در آن قرار دارد.
محمود گلابچی، استاد دانشکده معماری پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران و چهره ماندگار معماری و مهندسی راه و ساختمان گفت: خوشبختانه هم اکنون که شورای عالی انقلاب فرهنگی به موضوع معماری پرداخته فرصت مغتنمی است تا از آن برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنیم.
او درباره جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی گفت: مهم‌ترین بخش این جایزه هدف‌گذاری‌های آن است و باید جریان‌سازی‌های آن در جامعه مراقبت شود و کمک کند به مسیر قبلی معماری و شهرسازی خود بازگردیم. تمامی تجربه‌های جایزه‌های معماری در سطح جهان باید به کار گرفته شوند تا بدانیم چگونه می‌توان از ایده‌های صاحب‌نظران حوزه معماری استفاده کرد.
گلابچی افزود: معماری در حال حاضر هویت ایرانی و اسلامی ندارد و باید به سمتی برویم تا جایزه هدف‌گذاری‌های مخصوص به خود را داشته باشد ما همواره از ارزش‌های هویتی صحبت کرده‌ایم اما برای آوردن آن هویت‌های قدیمی در جامعه شهری کاری انجام نداده‌ایم و امید است تا این جایزه بتواند جریان هدف‌گذاری و رویکردی را برای آینده معماری کشور تعریف کند.
عبدالحمید نقره‌کار، رئیس قطب علمی معماری اسلامی با بیان اینکه امروز مباحث دانشی و میان دانشی مطرح است، گفت: معماری از ابتدا رشته میان دانشی بوده است و برخی از کشورها آن را در گروه هنر و برخی دیگر آن را در گروه مهندسی قرار می‌دادند. لذا باید در جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی جامع‌نگری معماری در نظر گرفته شود
او با بیان اینکه متأسفانه در دانشگاه‌های ما موضوع شهرسازی و آمایش سرزمینی در اولویت نبوده است، افزود: در کشور ما ابتدا معماری ایجاد شد و سپس برای آن شهرسازی و آمایش سرزمین‌ها مطرح شد لذا باید در برنامه‌های خود ابتدا به برنامه‌ریزی آمایش سرزمین توجه داشته باشیم. متأسفانه معماری که امروز در شهر و کشور انجام می‌شود نه علمی و نه اسلامی و نه ایرانی است.
حمید میرمیران، رئیس هیات مدیره بنیاد معماری میرمیران گفت: نظام معماری و جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی به طور یقین موجب تقویت حوزه معماری خواهد شد و از اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تدوین این جایزه تشکر می‌کنم.
مهدی حجت، عضو هیات علمی دانشکده معماری دانشگاه تهران اظهار کرد: طی دهه‌های گذشته ما باید کاری را انجام می‌دادیم و افرادی را تربیت می‌کردیم تا معماری به این شکل نباشد لذا امید است با تعریف درست از اساسنامه معماری عصر انقلاب اسلامی، جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی تدوین و تصویب شود و از مخاطرات جدی آن جلوگیری شود.
انتهای پیام
نظرات