آیین گرامیداشتِ یاد و خاطره زاون قوکاسیان، کارگردان، فیلم‌ساز، منتقد و مدرس، شامگاه 24 مردادماه با حضور منوچهر طیاب در موزه هنرهای معاصر اصفهان برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایسنا-منطقه اصفهان، محمد عیدی، معاون شهردار و رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان در آغاز این آیین اظهار کرد: زاون به معنای واقعی کلمه، شخصی توسعه‌یافته بود و لازم است تا امروز به شخصیت‌های فرهنگی و سرمایه‌های نمادینی همچون زاون بپردازیم و روش و منش آن‌ها را سرلوحه جامعه قرار دهیم.

وی مثلث عشقی زاون را دارای سه ضلع، عشق به زادگاه، انسان‌دوستی که در ذیل آن، عشق به مادرش نیز تعریف می‌شود و همچنین عشق به هنرش دانست و گفت: هر کدام از این سه ضلع ویژگی خاصی به زاون بخشیده است؛ عشق به زادگاه، به او اصالت داده، انسان‌دوستی او تعهد و وظیفه‌شناسی را در زاون پرورش داده و در نهایت عشق به هنرش، خلاقیت و تلاش خستگی‌ناپذیر در او ایجاد کرده است.

عیدی با اشاره به این‌که اصفهان، بسترساز فضای گفت‌وگویی است، ادامه داد: تمام مکاتب اصفهان در یک زمینه گفت‌وگویی ایجادشده و اگر غیرازاین بود، اصفهانی که در آن می‌بینیم و می‌آموزیم، امروز محقق نمی‌شد و افراد تجربه‌باور در آن رشد نمی‌کردند. وقتی زاونِ تجربه‌باور عاشق را می‌بینید، به معنای واقعی کلمه، یک اصفهانیِ اصیل را دیده‌اید.

رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان گفت: زاون هرلحظه‌ در پی دانستن بود و اجازه نمی‌داد که دیگران، دانش خود را در صندوقچه ذهنی خود مصلوب کنند. بلکه آن‌ها را مجبور می‌کرد تا این تجربه را به باقی افراد نیز انتقال دهند و اگر می‌دانست کسی اندوخته‌ای دارد مکرراً به او مراجعه می‌کرد تا آن دانش را فرابگیرد. او بذلِ بسیار داشت و اندوخته‌هایش را به باقی افراد انتقال می‌داد.

وی افزود: امکان نداشت کسی با زاون باشد اما شاخص‌های توسعه‌یافتگی را در خود احساس نکند. ما برای تحقق توسعه پایدار، نیاز به شخصیت‌هایی مثل زاون داریم تا بتوانند «شخصیت توسعه‌یافته» را در بین شهروندان اصفهانی به مدلی رایج تبدیل کنند.

معاون فرهنگی شهردار اصفهان ضمن بیان خاطره آخر خود از زاون گفت: جمشید مظاهری، به سبب مطالبه‌گری همیشگیِ زاون برای کسب اطلاعات بیشتر از افراد اطرافش، او را «طلبکار» عنوان می‌کرد و شخصاً حکایت «ز گهواره تا گور دانش بجوی»  که در مورد ابوریحان بیرونی نقل می‌شود را در شخصیت زاون دیده‌ام.

منوچهر طیاب، در ادامه این آیین به گفت‌وگو با محمدرضا مهیمن، پرداخت و ضمن بیان خاطراتی از زاون و اظهاراتی در باب شخصیت این کارگردان محبوب گفت: زاون دوست صمیمی همه ما بود و در ذهن ما برای همیشه زنده خواهد ماند.

این مستندساز در شب یادبودِ رفیق دیرینه خود اظهار کرد: در هفته‌های آخر زندگی زاون، کنار او بودم. او همیشه با تمام دردی که داشت، لبخند می‌زد. آشنایی من با زاون، آشنایی با یک انسان بسیار با مروت و درعین‌حال هم حرفه بود و حتی تا ساعات آخر که دکتر گفته بود بهتر است ایشان را به تهران بفرستیم تا لحظات آخر را در کنار عزیزانش سپری کند، باور نمی‌کردم که قرار است با او خداحافظی کنم.

|

این عضو هیئت‌داوران یونسکو در جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه لهستان، با نقل خاطره‌ای از زاون گفت: سال‌های آخر که زاون قوکاسیان برای موزه سینما، فرهنگ شفاهی سینمای ایران را فیلم‌برداری و سند می‌کرد، مدارک مختلف فرهنگی را از همه‌کس و همه‌جا مطالبه می‌کرد. از او می‌پرسیدم این‌همه اطلاعات را برای چه می‌خواهی و خودش می‌گفت فکر می‌کنم یک‌چیزی کم است و لازم است تا باز هم مدرک جمع کنم.

وی افزود: زندگی ما تشکیل می‌شد از ساعت‌ها گفت‌وگو، گاه در مورد مشکلات و چیزهایی که دوست داشتیم و انجام نمی‌شد و گاه چیزهایی که دوست داشتیم و انجام دادیم را به هم یادآوری می‌کردیم.

طیاب با بیان این‌که زاون مقالات زیادی نوشت و برای سینما زحمات بی‌دریغی کشید اذعان کرد: زاون را به‌عنوان انسانی که خود را وقف کارش کرده بود می‌بینم. یادبود زاون، صرفاً برای او نیست و به نیروهای جوان یادآوری می‌کنم که هرکدام باید یک زاون باشند، از پا ننشینید که در این راه بسیار مشکل وجود دارد، اما باید کفش آهنی به پا کرد و تا انتها رفت. کسانی که زاون را می‌شناسند، می‌دانند چه کرده، اما کسانی که نمی‌دانند باید زاون برایشان معرفی شود.

مهدی مزروعی، سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان نیز در این آیین به بیان نکاتی پرداخت، ازجمله آنکه زاون بی‌گمان ساقی دانایی و آگاهی بخشی، پرسشگری و مطالبه‌گری بود.

وی افزود: زاون عمر خود را صرف سینما کرد. ارزش سینما مثل باقی هنرها، ادبیات، تاریخ، شعر  و موسیقی بالا و انسانی است و کسی که عمر، سرمایه وقت و وجود خود را صرف برترین مخلوق خداوند می‌کند، ارزشمند و شایسته پاسداشت و نکوداشت است. 

ایمان حجتی، دبیر اجرایی سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان نیز در ادامه با اشاره به نزدیک شدن به ایام این جشنواره گفت: جشنواره جشنی است به‌افتخار سینما و برای تجلیل از برترین‌ها در سینما. 

وی افزود: در جلساتی که در حضور هنرمندان این عرصه هستیم،  آن‌ها درخواست‌هایی از جشنواره فیلم کودک و نوجوان دارند که شاید باید آن‌ها را از فرآیندی منطقی مطالبه کرد، درحالی‌که جشنواره تنها نقطه‌ای از آن فرآیند است. ما نیازمند این هستیم که این فرآیند در اصفهان شکل بگیرد و جشنواره نیز نقطه بروز و ظهور آن است. 

مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان ادامه داد: رویدادهایی مثل جشنواره فیلم کودک و نوجوان کمک می‌کند تا فرآیند تولید و بالندگی سینمای اصفهان بهتر شکل بگیرد و در این دوره نیز تلاش شده تا به بلوغ و رشد خوبی دست‌یابیم و فضایی فراهم شود تا اصفهان و سینمای اصفهان هم از این رویداد بهره ببرند.

در ادامه این شب و آیین گرامیداشت زاون قوکاسیان، آثار ۳۲ هنرمند هنرهای تجسمی، برای ادای احترام به این کارگردان نامی در نمایشگاهی با عنوان «سانس آخر» در موزه هنرهای معاصر اصفهان، به نمایش گذاشته شد.

به گزارش ایسنا، زاون قوکاسیان، کارگردان، فیلم‌ساز، منتقد و مدرس صاحب‌نظر سینمای ایران بود که اردیبهشت 1329 در اصفهان متولد شد و با چهار دهه فعالیت در سینمای ایران، لقب «پدر نقد سینمای ایران»  را به خود اختصاص داد.

بنابر تلاش‌های بی‌دریغ این چهره ملی در عرصه سینمای ایران، از سال گذشته، جایزه‌ای تحت عنوان «جایزه زاون»  در شب اختتامیه جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان به فیلمی که هیئت‌داوران این جایزه شایسته بدانند اهدا می‌شود.