نذر بی بی سه شنبه از گذشته های بسیار دور آشنای زنان شیعه ایرانی بوده است، به طوری که هموار به منظور رفع گرفتاریهای شخصی و خانوادگی خود این نذر را برپا می کرده اند و معتقد بوده اند این نذر گره گشای مشکلاتشان است.

سرویس فرهنگی ، هنری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه کرمانشاه، به منظور آشنایی بیشتر کاربران خود با این نذر و قصه های مربوط به آن پای صحبت های پروفسور محمدرضا همزه ای، استاد مردم شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه و نویسنده کتاب بررسی جامعه شناختی فرهنگ خوراک در ایران در دورنمای گفتمان توسعه پایدار نشسته است.

پروفسور همزه ای در مورد نحوه برپایی نذر بی بی سه شنبه می گوید: در این نذر سفره را که شامل موادی از جمله نان سنگک، پنیر، سبزی، مشکل گشا، شمع، شکرو کاچی( قیماق) است در جایی تاریک پهن کرده و هفت خانم را برای نشستن در پای سفره دعوت می کنند و باید توجه داشته باشند که خانم ها باردار نباشند و به فرزند پسر هم شیر ندهند، سپس میهمانها دور سفره نشسته و یک نفر شروع به روایتگری قصه می کند.

وی سپس به بیان قصه بی بی سه شنبه پرداخت و گفت: این قصه در واقع ماجرای زندگی دختری را روایت می کند که با نامادری خود زندگی می کرده و نامادری با دخترک رفتارهای خوبی نداشته و او را مجبور به انجام کارهای سخت کرده است.

همزه ای ادامه داد: یک روز که دخترک خیلی ناراحت و غمگین بوده، سطلی را برمی دارد تا از چاهی که از خانه آنها دور بوده آب بیاورد و هنگامی که از چاه آب بر می داشته آهی می کشد که ناگهان فرشته ای از چاه بیرون می آید و با دختر شروع به صحبت می کند و دختر از او می خواهد تا او را از این زندگی سخت نجات دهد.

وی گفت: فرشته که همان خانم بی بی سه شبنه بوده، درخواست او را می پذیرد اما برای او این شرایط را می گذارد که در روز سه شنبه یک سفره به نام سفره بی بی سه شنبه پهن کند و موارد لازم را هم رعایت کند.

همزه ای اذعان داشت: خانم بی بی سه شنبه به دخترک هشدار می دهد، اگر به خواسته اش رسید باید دو بار دیگر این سفره را پهن کند.

وی ادامه داد: پس از گذشت چند روز دخترک که برای آوردن آب به همان چاه می رود، در آن هنگام نیز پسر پادشاه آن سرزمین که برای شکار به جنگل می رفته از انجا می گذرد و  دخترک را می بیند و باوجود مخالفت های خانواده او را برای همسری خود بر می گزیند.

همزه ای ابراز داشت: مدتی پس از ازدوج با پسر شاه، دخترک به یاد حرف فرشته می افتد که باید دوبار دیگر سفره را پهن کند پس به داخل زیر زمین رفته تا نذرش را ادا کند که مادر پادشاه دخترک را در این حال می بیند و به سراغ پسرش رفته و پادشاه را خشمگین نزد دختر می فرستد که چرا دست از گدابازی هایت برنمی داری و با حالت عصبانیت با لگد همه چیز را به هم می ریزد که در این هنگام چند قطره از کاچی بر روی کفش پسر شاه می ریزد.

نویسنده کتاب بررسی جامعه شناختی فرهنگ خوراک در ایران ادامه داد: پادشاه که قصد رفتن به شکار را دارد به دخترک گوشزد می کند هنگام برگشت حسابش را خواهد رسید.

همزه ای گفت: هنگامی که پادشاه می خواست به شکار برود دو هندوانه را در داخل خورجین اسبش گذاشت و همراه نوکرانش به راه افتادند در این حال دخترک که اندوهگین و گریان نشسه بود به یاد حرف های فرشته افتادکه مرد نباید از آن سفره چیزی بخورد و هرکسی به آن بی احترامی کند به زندان می افتد.

وی ادامه داد: هنگامی که پسر پادشاه به جنگل رسید ماموران پادشاه کشور مجاور به این بهانه که در جستجوی قاتل شاهزاده سرزمین خود هستند به بازرسی خورجین های آنها پرداختند و در این حال ناگهان چند قطره کاچی روی کفش پسر تبدیل به چند قطره خون می شود و هندوانه تبدیل به سر بریده، پس پسر پادشاه را دستگیر و برای بازخواست به سرزمین خود می برند.

همزه ای سپس گفت: هنگامی که خبر به خانواده پادشاه رسید، دختر دوباره سفره ای برای آزادی شوهرش پهن کرد و به همین جهت پسر پس از مدتی آزاد شد.

وی اذعان داشت: مادر و پسر که از کارهای خود پشیمان بودند از دخترک خواستند یک سفره دیگر پهن کند. لذا بر پایه همین داستان قصه و نذر بی بی سه شنبه نیز همچون سایر نذرها به یکی از کارگشاترین و مشکل گشاترین نذرهای بانوان این سرزمین درآمده است.

این استاد مردم شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه، گفت: هرجا که انسان و حتی انسان امروز که با تمام وجود خود افسانه ها را نفی می کند در حل مشکلات خود با سردرگمی مواجه می شود با الهام گیری و برپایی اینگونه نذرها که قطعا ریشه در فرهنگی غنی دارند به حل مشکلات خود بپردازند.