• پایگاه‌های اطلاع‌رسانی

  • پرتال امام خمینی (ره)
  • سایت مقام معظم رهبری
  • سایت ریاست جمهوری
  • سایت مجلس شورای اسلامی
  • سایت قوه قضاییه
  • سایت شورای نگهبان
  • سایت جهاد دانشگاهی
  • خبرگزاری‌ها

  • آنا
  • ایلنا
  • ایکنا
  • ایرنا
  • تسنیم
  • تابناک
  • دفاع مقدس
  • سینا پرس
  • شانا
  • قرآنی
  • موج
  • واحد مرکزی خبر
  • هنر آنلاین
  • دانشگاه‌ها

  • دانشگاه تهران
  • دانشگاه علامه طباطبایی
  • دانشگاه صنعتی شریف
  • دانشگاه صنعتی امیرکبیر
  • دانشگاه شهید بهشتی
  • دانشگاه آزاد اسلامی
  • دانشگاه خوارزمی
  • دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
  • دانشگاه شهید چمران اهواز
  • دانشگاه فردوسی مشهد
  • دانشگاه اصفهان
  • دانشگاه تبریز
  • دانشگاه علوم پزشکی تهران
  • دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی
  • دانشگاه پیام نور
  • دانشگاه علم و فرهنگ
  • دانشگاه جامع علمی کاربردی
  • روزنامه‌ها

  • آفرینش
  • اطلاعات
  • جمهوری اسلامی
  • خراسان
  • رسالت
  • مردم‌سالاری

isna header

  • صفحه اصلی
  • علمی‌ و دانشگاهی
  • سیاسی
  • فرهنگی و هنری
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • جهان
  • ورزشی
  • استان ها
  • عکس
  • ویدئو
  • گرافیک
  • صوت
  • بازار
  • ایسنا+
  • شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴ - ۱۳:۳۷
  • GMT 10:07

سرویس عکس

  • مستند
  • خبری
  • ایران
  • استان‌ها
  • فتوبلاگ
  • English

  • آرشیو
  • خط مشی
  • درباره ایسنا
  • تماس با ایسنا
  • پیوندها
  • شبکه‌های اجتماعی
  • ایسنا ۲۴
  • صفحه اصلی
  • علمی‌ و دانشگاهی
  • سیاسی
  • فرهنگی و هنری
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • جهان
  • ورزشی
  • استان ها
  • عکس
  • ویدئو
  • گرافیک
  • صوت
  • بازار
  • ایسنا+
  • شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴ - ۱۳:۳۷
  • GMT 10:07

سرویس عکس

  • مستند
  • خبری
  • ایران
  • استان‌ها
  • فتوبلاگ
  • English

"خانه‌های بی سقف"

۱۹ مهر ۱۴۰۱ / ۱۱:۲۸

نامگذاری شهر ساری با عنوانِ ««پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو در سال ۲۰۲۲» از سال گذشته این امیدواری را به فعالان و کارشناسان میراثی داده بود که خانه‌های تاریخی در دست مرمت در بافت تاریخی شهر بعد از دو سال سرو سامان می‌گیرند، اما به نظر می‌رسد این اقدام بین‌المللی نیز نتوانسته خانه‌های تاریخی این شهر را از خطرِ تخریب نجات دهد.

براساس طرح‌های مرمتی تهیه شده برای خانه‌های تاریخی ساری، سقفِ چند خانۀ قرار گرفته در این طرح حدود دو سال قبل برای بازسازی از روی بناهایی مانند «خانۀ کلبادی»، «خانۀ صادقیان» و خانۀ میرگتی» حذف شدند، اما تصاویر ثبت شده در روزهای گذشته از این خانه‌ها در بافت تاریخی ساری نشان می‌دهد که عملا هیچ اتفاق مرمتی برای نجات آن‌ها انجام نشده است و برعکس حذفِ سقف‌های قدیمی از این بناهای تاریخی در دستِ مرمت، به تخریب آن‌ها سرعت بخشیده است.

عکس: مصطفی شانچی - مصطفی کاظمی

  • درهای خانۀ تاریخی صادقیان در شهرِ ساری، با نامِ آغاز پروژۀ مرمتی به روی مرمتگران باز شد، در میانۀ کار سقف بنابا نامِ مرمت برداشته شد، اما بعد از گذشت مدتی آن هنوز جانمایی نشده و همین اتفاق این بنا را در معرض تخریب قرار داده است، نکتۀ جالب توجه برای وضعیت این بنای تاریخی، ثبت این بنای تاریخی در فهرست آثار ملی کشور است، که آن به تازگی انجام شده است.
  • ایرادات فاحش در مرمت برخی از بناهای تاریخی چند سالی است که بیشتر از قبل به چشم می‌آید و حتی مرمتگران و فعالان میراثی را نسبت به این نوع مرمت‌ها معترض کرده است.
شاید بتوان یکی از نخستین اعتراض‌ها نسبت به این نوع مرمت‌ها را مرمت «جمعه مسجد اردبیل» و سنگ‌نوشتۀ محراب، «آرامگاه "شیخ احمد راشد"» در بستک استان هرمزگان دانست که مقایسۀ بنا در قبل و بعد از مرمتِ دومین نمونه، مخاطبان را بیشتر یاد نقاشی بچه‌گانه می‌انداخت تا بنای با اصالت و چند صد ساله که قرار است یادگاری از پیشینان در این منطقه از استان هرمزگان باشد.
  • مرمت گنبد «مسجد شیخ‌لطف الله» و پس از آن گنبد «مسجد امام» در میدان نقش جهان، اما پرحاشیه‌ترین نوع مرمت‌ها در نوع خود بودند که به دلیل ایراداتی که به وضوح به چشم آمدند، از اعوجاج گرفته تا تغییر رنگ کاشی‌ها، نه تنها صدای کارشناسان که هشدارهای فعالان میراثی را نیز بلند کرد.
صدای اعتراض‌ها تا کنون به حدی بلند بوده که مرمت دیگر بناهای تاریخی بیش از پیش زیر ذره‌بین کارشناسان و فعالان میراثی قرار گرفته است، مانند بناهای تاریخی بی‌سقف در ساری.
  • اغلب شهرهای کشور آب و هوا و شرایط جغرافیایی یکسانی با یکدیگر ندارند، این خصوصیت از گذشته آن‌قدر اهمیت داشته که پیشینیان‌مان این اقلیم‌های متفاوت را درک کرده و خانه‌هایشان را طبق همان اقلیم‌ها و با مصالح موزون با آن مناطق ساخته‌اند، اما مهمترین مساله در این میان رفتار مرمت‌گران و متولیان میراث فرهنگی امروز با بناهای تاریخی باقی مانده است که بعد از گذشت دست‌کم صد سال از عمرشان، توانایی کمتری برای مقابله با بی‌توجهی‌ها دارند.
  • بالا رفتن سطح کوچه و معابر در شهرهای مختلف، به مرور تبدیل به یکی از معضلات خانه‌های قدیمی باقی مانده در دل بافت‌های تاریخی شهرها شده است. خانه‌هایی که هر بار آسفالت کوچه‌ها و معابر و مواد نفتی که به مرور به جدارۀ خانه‌ها می‌چسبند، دیوارۀ این بناهای تاریخی را دچار آسیب‌های جبران ناپذیری می‌کند. خانۀ تاریخی صادقیان در ساری نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.
  • برخی کارشناسان پیشکسوت مرمت معتقدند که «مرمت‌های عامه‌پسند»، کاربری نامناسب در بناهای تاریخی و حضور مرمتگران تندرو باعث شده تا مرمتِ برخی خانه‌های تاریخی به سرنوشتی مشابه خانه‌های در دست تخریب دچار شوند.
  • یکی از دلایل توقفِ مرمتِ خانۀ تاریخی صادقیان ساری، نبود اعتبار عنوان شده است، دلیلی که متولیان میراث فرهنگی در دوره‌های گذشته به درستی به آن فکر کرده و طرح‌هایی برای جلوگیری از چنین پیشامدهایی مطرح کرده بودند. «تهیۀ فهرست بهای یکسان»، «ایجاد سامانه‌ای برای بررسی روند مزایده‌های مرمتی»، «ادامه‌دار بودن مرمت‌ها به روش امانی و نه مرمت‌های پیمانکارای»، «بررسی پروندۀ پیمانکاران مرمتی» و موارد دیگر که به نظر می‌رسد تا کنون به جز حرف راه به جایی نبرده‌اند.
  • فعالان میراثی و مردم بومی منطقه می‌گویند بیش از دو سال قبل، سقف‌های خانۀ تاریخی صادقیان را در شهر ساری با نام «بازسازی» حذف کردند، اما بعدها و در پی مطرح شدن هشدارها برای جلوگیری از تخریب خانه، علت تکمیل نشدن پروژه را تخصیص ندادنِ بودجۀ کافی برای مرمت این بنا اعلام کردند و در حالی که اکنون آن در معرض تخریب است، اقدام دیگری به جز قرار دادن پوش‌های پلاستیکی روی سقف خانه انجام نداده‌اند.
  • خانۀ تاریخی «فاضلی‌ها» در محلۀ آب انبار نو در ساری، در اواخر دورۀ قاجارو  واویل دورۀ پهلوی ساخته شد. قسمت قاجاری و اصلی بنا در سه طبقه با سردابی در قسمت زیرزمین آن است.
متولیان میراث فرهنگی استان مازندران تاکید دارد این بنا یک بار در سال‌های گذشته مرمت شده است. اما تصاویر از برخی قسمت‌های خانه، نگاه دیگری به این بنای تاریخی دارد.
  • ذات‌الله نیک‌زاد، عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و کارشناس مرمت، اما با ارزیابی وضعیت مرمت بناهای تاریخی در کشور معتقد است که با دو معیار می‌­توان به ارزیابی مرمت پرداخت، یکی معیار بنیادی و دیگر معیار علمی- فنی است. که در حیطۀ معیار بنیادی باید به این فکر کرد که مرمت در ایران استراتژی دارد یا نه؟ به اعتقاد او «از این نظر مرمت در ایران ضعف‌هایی دارد که برای برطرف کردنش نخست باید  استراتژی مرمت را بررسی کرد و  سپس با توجه به انبوه آثار تاریخی در کشور، راه را به جلو برد.
  • نیک‌زاد معتقد است «در برخی نقاط کشور مانند مازندران، بسیاری از بناهای تاریخی به جای مرمت از نو ساخته شده‌اند. مانند برج مقبره‌های «ناصرالحق» و «شمس آل رسول» که بدون توجه به اصالت تاریخی‌شان نوسازی شدند.
میزان مداخله مرمت‌گران در حین مرمت بناهای تاریخی عامل مهمی برای تعیین مرمت اصولی و علمی است که معمولا به آن توجهی نمی‌شود.»
  • عدم تعیین حریم برای بناهای تاریخی و بعضا ثبت نشدن آن‌ها در فهرست آثار ملی باعث می‌شود تا حریم منظری بناهای تاریخی در نظر گرفته نشود و مدیریت شهری شهرها بر اساسی طرح‌های تفصیلی خود اقدام به صدور مجوزهای ساخت و ساز با تراکم‌های بالا بدهند. خانۀ تاریخی فاضلی‌ها در ساری نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.
  • خانه تاریخی «میرگتی» باقی مانده از دورۀ قاجار، در محله اصفهانی و در خیابان خیام،خیابان هجده دی امروزی در ساری قرار گرفته است، خانه‌ای تاریخی که شواهد باقی مانده از دوران گذشته در آن، از اصالت و نفیس بودن این بنا خبر می‌دهد، اما به نظر می‌رسد متولیان میراثی در مازندران نیز کمتر توجهی به این بناهای تاریخی دارند و آن به وضوح در حال تخریب کامل است.
  • مجدالدین رحیمی، کارشناس ارشد مرمت اما نگاه دیگری به روند مرمت‌های غیراصولی برای بناهای تاریخی دارد. او نوع تخصیص بودجه برای مرمت را در این وضعیت شریک می‌داند: «در حوزه مرمت باید ابتدا بودجه تهیه طرح مرمت پرداخت و بعد از تهیه طرح، بودجه اجرایی تخصیص یابد و اجرای مرمت بدون طرح مصوب ممنوع شود. این در حالی است که نهادهای نظارتی به میراث فشار می‌آورند که اگر بودجه‌ای برای مرمت در نظر می‌گیرند باید تا تاریخی مشخص هزینه شود وگرنه آن پول برگشت می‌خورد. قطعا در این شرایط مرمت‌ها شتاب‌زده و غیراصولی هستند.»
  • سعید فلاح‌فر، کارشناس و مدرس مرمت بناهای تاریخی دربارۀ وضعیت مرمتِ بناهای تاریخی و مرمتگرانِ آن‌هادر چند سال اخیر گفته است «"نقدهای علمی صاحب‌نظران" پشت لایک‌ها، پشت کوتاه‌بینی‌ها و خواسته‌های محقر از اثر تاریخی و هویت تاریخی گم می‌شوند. این روزها کاربری‌های کلیشه‌ای، نوسازی‌های غیرعلمی، جعل، خوشگل‌سازی، عوام‌پسندی، تکیه به تائید هوادارها، تأمین نیازهای زودگذر و... جای همه نظریات و کنوانسیون‌های علمی و جهانی، جای همه تحلیل‌های جامع و فراگیر و جای همه دوراندیشی‌ها را تنگ کرده است.»
  • کارشناسان معتقدند «امروزه بیش از گذشته دست گروه‌های مرمتی برای مرمت یک بنا باز است،این در حالی است که یک مرمت‌گر باید با دست بسته یک بنا را مرمت کند؛ یعنی باید درک کند که هر کدام از مصالح و مواد بنا و جزییات آن تکرار ناشدنی هستند و تا حد امکان نباید تغییر کنند و در واقع طبق اصل مهم مرمت بناهای تاریخی «مرمت باید کم‌ترین مداخله و بیش‌ترین اثرگذاری انجام شود».»
  • مرمتگران بناهای تاریخی در کنار دغدغه‌هایی که برای مرمت‌های غیر اصولی در بناهای تاریخی دارند، به نمونه‌های بارزی در این زمینه نیز اشاره می‌کنند: «برای «قلعه پرتغالی‌ها» با چشم‌انداز تاریخی‌اش، به راحتی دیوارهای جدیدی که در جاده‌های کوهستانی است، می‌سازند. برای بنای آرامگاه منسوب به «یعقوب لیث» نمای جدید همراه با تخریب بخش‌­های قدیمی اجرا می‌کنند.» که برای دور شدن از این دست اتفاقات باید انبوه اقدامات غیراصولی در نقاط مختلف کشور متوقف و مرمت‌ها به یک فرآیند منطقی و درست تبدیل شوند.
  • کارشناسان مرمت معتقدند: «متاسفانه امروز روند مرمت بناهای تاریخی به سمت بازسازی آن‌ها پیش می‌رود.» مرمت‌هایی که در این حالت نه تنها «عامه پسند» نیستند، بلکه دیگر «توریست پسند» نیز نیستند و می‌توان به آن‌ها عنوانِ مرمت‌های «غیرعلمی» و «مخرب» را داد.
تصاویر ثبت شده از وضعیت مرمت خانه‌های تاریخی در ساری نشان می‌دهد آن‌ها نیز در شرایط کنونی در این وضعیت قرار گرفته‌اند.
  • دبیر امیر خلوصی
  • ساري
  • خانه های بی سقف
  • استانی-عکس
  • مدیران خودرو
  • مخابرات

لینکستان

    شارژر آیفون بلیط اتوبوس دانلود آهنگ خرید سرور مجازی پهنای باند اختصاصی بوکینگ تجهیزات پزشکی بهترین جراح بینی بلیط هواپیما ارزان‌ترین تورهای داخلی و خارجی بلیط استانبول به تهران رزرو هتل بلیط هواپیما خارجی ویزای دبی تور آهنگ جدید ایرانی خرید سی‌ پی کالاف سوالات آیین‌ نامه تور کیش با اقساط و شرایط ویژه شرکت‌های طراحی سایت در تهران خرید قسطی ساندویچ پانل پزشک 24 دستگاه لیزر برش فلز دانلود آهنگ جدید
  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha
ISNA
  • آرشیو
  • خط مشی
  • درباره ایسنا
  • تماس با ایسنا
علمی و دانشگاهی
  • علم
  • پژوهش
  • فناوری
  • جهاد دانشگاهی
  • هوش مصنوعی
  • آموزش
  • صنفی،فرهنگی‌ودانشجویی
  • دانش‌بنیان‌ها
  • پیشرفت
  • rubika-icon
  • eitaa-icon
  • bale-icon
  • soroush-icon
  • telegram-icon
  • youtube-icon
  • x-icon
  • instagram-icon
  • rss-icon
  • aparat-icon
Nastooh Logoنرم‌افزار تحریریهٔ نستوه
© 2025 Iranian Students' News Agency. All rights reserved