«اَبیانه» همان روستای سرسبز و معروفِ شهرستان نطنز در استان اصفهان است که خاک سرخش آن را از دیگر روستاهای قدیمی کشور متمایز کرده است. ابیانه را در زبان محلی «ویونا» می‌نامند. «وی» به معنای بید و «ویانه» به ‌معنای بیدستان، که گذر زمان آن را به ابیانه تبدیل کرد. منابع موجود دربارۀ این روستا، نتوانسته‌اند هنوز قدمت زمانی آن را تایید کنند، اما تخمینِ پیشینهٔ ۴۵۰۰ سالۀ آن ، این روستای تاریخی را به یکی از کهن‌ترین زیستگاه‌های انسانی در حاشیه دشت کویر ایران تبدیل کرده است. آثار و بناهای تاریخیِ موجود در این روستا به دوره‌های تاریخی ساسانی، سلجوقی، صفوی و قاجاریه برمی‌گردد.     

ابیانه به اعتبار معماری بومی و بناهای تاریخی پُرتنوع و رنگِ سرخ‌اش، ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.