“زنده رود دیروز، زایند روز امروز” نام مقاله‌ای است که برای نخستین بار توسط یک کارشناس از استان چهارمحال بختیاری در سومین نشست تخصصی چالش‌ها و مباحث نوین در مدیریت شهری در میان کارشناسان اصفهانی و در جنگ سرد دو استان هم‌جوار بر سر آب در پژوهشگاه خصوصی شاخص پژوه ارایه شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه اصفهان، روز گذشته – یکشنبه 3 شهریور ماه- هومان خاکپور، فعال محیط زیست چهارمحال و بختیاری صحبت‌هایش را با تشکر ویژه از مدیران پژوهشگاه شاخص پژوه برای فراهم کردن فرصت تعامل میان کارشناسان دو استان هم‌جوار آغاز کرد و پس از آن حاکم شدن یک مدیریت واحد بر حوزه زاینده رود را مهم‌ترین دغدغه مردم اصفهان عنوان کرد موردی که پیش از این وجود داشت اما در سال 84 با اعتراض مسوولان چهارمحالی از دست رفت.
وی با اشاره به اینکه از نیم دهه گذشته کارشناسان و نخبگان اصفهان و چهارمحال در نشست‌ها و سمینارهای علمی تنها یکدیگر را محکوم می‌کردند، تصریح کرد: این محکوم کردن یکدیگر نه تنها در میان مدیران دولتی بلکه در نهادهای مردمی و دانشگاهی نیز وجود دارد اگر به یک مدیریت واحد بر حوزه زاینده رود باور داریم باید با هم تصمیم بگیریم، نه بر علیه هم.
خاکپور پس از این مقدمه کوتاه زنده رود را یازدهمین رودخانه طویل و پانزدهمین رود پر آب! کشور عنوان کرد و ادامه داد: زاینده رود میراث جهانی و متعلق به تمام بشریت است و مردمان دیار زاینده رود در طول هزاران سال نشان داده‌اند که استحقاق برخورداری از این رود را داشته‌اند و به همین دلیل باید در فضایی عقلانی به دور از برخوردهای احساسی و منطقه ای از راه تعامل و هم اندیشی با تمام متخصصان محلی و کشوری به دنبال راهکاری برای شاه رگ حیاتی ایران و گاوخونی با ارزش باشیم.
وی نابودی زاینده رود و تالاب گاوخونی را مهم‌ترین تهدید تمدن دیرینه و افتخار آفرین اصفهان با دسته کم دو هزار سال تاریخ مکتوب عنوان کرد و در ادامه از دلایل مرگ زاینده رود گفت: سال‌ها است که به بهانه توسعه محصولات کشاورزی و باغی از سراب تا پایاب زاینده رود و توسعه نامتناسب صنعتی در فلات مرکزی آشکارا حق آبه زاینده رود و گاوخونی در سکوتی فاجعه بار نادیده گرفته می‌شود.
این فعال محیط زیست افزایش حجم آورده سالیانه زاینده رود با احداث تونل‌های یک و دو سه کوهرنگ را آب‌های باد آورده عنوان کرد که به زاینده رود و گاوخونی اختصاص داده نشده است اما هیچ اشاره نکرد که بخش از این آب‌های باد آورده به کاشت صیفی‌جات و توسعه تولید در استان‌های هم‌جوار اختصاص می‌یابد و از 100 میلیون متر مکعب آبی که از تونل افتتاح نشده سوم کوهرنگ به استان اصفهان انتقال می‌یابد تاکنون 93.7 میلیون متر مکعب آن توسط شرکت آب منطقه‌ای چهار محال و بختیاری به فعالیت‌های مختلف در این استان تخصیص داده شده است و با این روند چیزی به زاینده رود و گاوخونی نمی‌رسد.
خاکپور نگران طولانی شدن دوره های خشکی و فوتبال بازی کودکان اصفهانی زیر سی و سه پل و پل خواجو هم بود! و گفت «چرا به جای توجه به ظرفیت کم همتای گردشگری، استحصال انرژی‌های نو و همین طور ظرفیت پژوهشی و علمی اصفهان با افتخار از افزایش محصولات کشاورزی و باغی و صدور آب مجازی، اشتغال زایی در بخش صنعت و مهاجرپذیری حرف می‌زنید»! اما حتی اشاره نکرد که جمعیت حوزه مجاور به اصفهان مهاجرت کرده، در کارخانه‌های اصفهان مشغول به کار شده و در این استان زندگی می‌کند اما آبی با خود نیاورده و می‌گوید آب را نیاورید!
وی در توجیه خشکی زنده رود که آن را رگ حیاتی فلات مرکزی نامیده بود گفت «چرا افتخار می‌کنید در استان‌های هم‌جوار بازار برنج لنجان درست کرده‌اید این مصداق بارز صدور آب مجازی است در استانی که با بدهکاری اکولوژیکی در حوزه آب مواجه است» اما اشاره ای به کاشت 782 هکتار باغ هلو و بادام و انتقال آب زاینده رود به ارتفاع 400 تا 500 متری در استان مجاور نکرد و نگفت برداشت غیر مجاز 230 میلیون متر مکعب آب در بالادست موجب کاهش 500 میلیون متر مکعب آب در حوزه زاینده رود است، زیرا بالادست آب را از حوزه زاینده رود خارج می‌کند.
این فعال محیط زیست پرسش‌های دیگری مانند اینکه چرا باید نیاز 60 درصد آجر و سفال و کاشی ایران بر دوش بخشی از این سرزمین پهناور باشد که خود با محدودیت‌های جدی در حوزه استحصال آب مواجه است؟ و آیا باید پر مصرف‌ترین صنایع ما مانند فولاد، آهن و لاستیک سازی در سرزمین‌هایی استقرار یابد که بیشترین افت آب زیر زمینی را داشته است؟ را نیز مطرح کرد! و تصریح کرد: صنایع 300 میلیون متر مکعب از آب زاینده را در خود می‌بلعند و بدهکاری اکولوژیکی زاینده رود و تالاب گاوخونی را شدت می‌بخشند! اما نگفت که مشکل کمبود آب در استان اصفهان از زمان سفر دوم ریاست جمهوری به استان چهارمحال و بختیاری آغاز شد، زمانی که استاندار قبلی چهارمحال دست یک پیرزن را گرفت تا از رییس جمهور طلب آب کند و گفت که بی آبی چهارمحال حاصل تخصیص آب به اصفهان است.
خاکپور به مهاجر پذیری استان نیز اشاره کرد و به اصفهانی‌ها یادآور شد که آیا مهاجرپذیری و داشتن بالاترین نرخ اشتغال در چنین شرایطی افتخار آفرین است؟ چشم آقای خاک پور از فردا درخواست می‌کنیم تمام صنایع استان را تعطیل کنند اما شما جوابگوی بیکاری بخشی از هم استانی‌های خود که در صنایع استان اصفهان مشغول بکارند، هستید؟!
وی ادامه داد: متهم ردیف اول خشکی زاینده رود کشاورزی است و بر اساس آمار منتشر شده خود نهادهای اصفهانی به ازای مصرف هر متر مکعب آب در بخش کشاورزی 700 تا 900 گرم ماده غذایی تولید می‌شود که برابر با میانگین کشوری است اما با استانداردهای جهانی فاصله دارد! آقای خاک پور ببخشید که کشاورزی ما اصفهانی‌ها مانند استان مجاور در سطح بین‌المللی نیست و به اذعان خودتان در حد کشور خودمان است اما یادآوری کنم که کشاورزان شرق اصفهان امسال پس از سه سال آن هم تنها در 20 درصد زمین‌های خود موفق به کشت شدند، اما برای جبران همین خطا هم ما کمتر حمام می‌کنیم که شما بیشتر آب پمپاژ کنید!
خاک پور که در ابتدای سخن صحبت از تعامل و هم اندیشی به دور از برخوردهای احساسی و منطقه ای کرد در پایان تیر خلاص خود را زد و جاری شدن زاینده رود جاری تنها مشروط به اینکه ما در اصفهان کشاورزی نکنیم، فضای سبز نکاریم، هدر رفت آب در شبکه های فرسوده شهری را اصلاح کنیم و بالاخره طرح‌های انتقال آب را هم اجرا نکنیم! عنوان کرد. چشم آقای دوستدار محیط زیست ما در اصفهان می‌میریم تا شما سر کوه بادام و هلو بکارید!
از ماست که بر ماست!
به گزارش ایسنا، پس از پایان این مقاله به دور از تعصب!، آقای خاکپور با تشویق حضار که به نظر اصفهانی می‌رسیدند مواجه شد! و حتی یک نفر پیشنهاد داد که مقاله این کارشناس را در مقدمه کتاب خود چاپ کند! حتی کارشناسان حاضر که البته یکی خراسانی بود - گله‌ای به او نیست- سکوت کردند! این یعنی ما اصفهانی ها تشنه تعریفیم و با چند واژه قشنگ می توان تمام کاسه کوزه‌ها را سرمان شکست...
کد خبرنگار: 13020