آیین بارانخواهی
-
/فرهنگ مردم خراسان/
«یاجُلی چَغِل»؛ نجوا با ابرها در کویر خراسان
فرهنگ مردم خراسان، سرشار از باورها و آیینهایی است که ریشه در تجربه تاریخی خشکسالی این سرزمین دارد. زمانی که مردم این خطه خود را در برابر قهر طبیعت بیسلاح میدیدند، به سنتهای اجدادی متوسل میشدند. یکی از بارزترین این آیینها، مراسم «یاجُلی چَغِل» در روستای گاچ از توابع شهرستان ششتمد است که نمادی از همبستگی اجتماعی و تلاش جمعی برای مقابله با بحران کمآبی محسوب میشود.
-
آیینهای بارانخواهی / ۲
کچلها؛ امیدی برای بارش باران!
در روزگاری که نبود آب زندگی را از ریتم میانداخت، مردم ایران با آیینهای گوناگون، امید را از دل خاک خشک بیرون میکشیدند. از دعا و نیایش تا جادو و نمایشهای آیینی، هر قوم و ناحیهای برای بارانخواهی، شیوهای خاص داشتند که البته امروزه تقریبا فراموش شدهاند؛ آیینهایی که گاهی رنگ و بوی عرفانی به خود میگرفتند و گاهی هم در حد توسل به هفت یا چهل مرد کچل، دعانویسی، رمالی و... بروز پیدا میکردند.
-
بزن باران!
نگاهی به رسوم بارانخواهی در ایران
در روزهایی که خبر جیرهبندی آب، کاهش ذخیره سدها و حتی قطع شدن آب در شبها، تیتر اول رسانهها شده، نگاهها بیاختیار به آسمان است. زمین تشنه است و مردم در شهرها و روستاهایی که روزگاری با صدای باران خاطره ساختهاند، هر قطره آب را به چشم امید میبینند. در چنین شرایطی، شاید بد نباشد به گذشته نگاهی بیندازیم؛ روزهایی که مردم این سرزمین با آیینها و مراسم بارانخواهی، خود را به آسمان نزدیک میکردند و باور داشتند که دعا و آیینهای بارانخواهی میتواند زمین تشنه را سیراب کند.
-
آیین «بوکه وارانه» باید زنده بماند
مسئول کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهرستان روانسر قدمت آیین بوکه وارانه(باران خواهی) را مربوط به دوره میترائیسم دانست و گفت: این آیین در سالهای گذشته به ثبت ملی رسیده و تلاش داریم تا آن را زنده نگه داریم.
-
همدانیها به دنبال احیا آئین «چمچه گلین»
آئین «چمچه گلین» یا آئین بارانخواهی یکی از آئینهای باستانی برای باران است که عروسک ساخته شده در آن نمادی از آناهیتا، خدای آبهاست.
-
آیینی با بازی و شوخی برای طلب باران
مراسم طلب باران در روستای چالاب ایلام، تنها یک آیین بومی نیست، بلکه بازتابی از نگاه مردم به هستی، باروری و احترام به عناصر طبیعی است. این آیین با تلفیق بازیهای سنتی، آوازهای بومی و نذرهای جمعی، در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت شده است.
-
بازی بومی برای بارانخواهی
در میان دشتها و کوههای استان ایلام، رد پای سنتهایی به چشم میخورد که همچون ریشههای یک درخت کهن، در دل تاریخ و فرهنگ مردم این خطه تنیده شدهاند. یکی از این نمودهای فرهنگی، بازی بومی و محلی «پلان» یا «پهلان» است؛ بازییی که نه تنها سرگرمی قدیمی، بلکه نمادی از آیین بارانخواهی، قدرت بدنی و انسجام اجتماعی است.
-
آیینهای «بارانخواهی» در منطقه اورامانات زندهاند
به گفته کارشناس میراث فرهنگی ناملموس استان کرمانشاه، تاکنون چهار آیین بارانخواهی در منطقه اورامانات به ثبت ملی رسیده که هرساله در این فصل از سال در صورتی که بارشی نداشته باشیم، مردم به شکل خودجوش آنها را برگزار میکنند.
-
آیین پخت آش باران در برزک
یک پژوهشگر ادبیات آیینی گفت: آئین پخت آش باران و برکت در کنار چشمهها و مظاهر آب در دامن طبیعت از جمله سنتهای زیبای مردم برزک است که از نیاکان آنها به ارث رسیده و تاکنون حفظ شده است.