حجت‌الاسلام‌والمسلمين سيد محمد خاتمي در دوازدهمين دوره‌ي هفته كتاب، و روز «كتاب، كتابدار و اطلاع رساني» گفت: معني كتاب در فرهنگ معنوي ما، وسيع‌تر از كتاب به معني مصطلح آن است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، رييس جمهور تصريح كرد: ما از كتاب آفرينش صحبت مي‌كنيم. انسان را كتاب شگفت‌انگيز هستي مي‌دانيم و پديده‌ها را كلمه‌هاي خدا مي‌دانيم و حضرت عيسي مسيح(ع) به صراحت به عنوان كلمه‌الله معني مي‌شود.

رييس جمهور گفت: همه‌ي عالم كتاب است و همه ذرات عالم، كلمات اين كتاب الهي. البته بارزترين و روشن‌ترين مصداق كتاب، همان است كه در ذهن و زندگي ما رايج شده است و امتياز دين خاتم اين است كه معجزه‌ي او كتاب است. به خاطر همين، كتاب؛ به خصوص در فرهنگ و آموزش اسلامي و تمدن اسلامي، جايگاه بزرگي داشته است و ما فرازهاي بلند اين تمدن را در كتابخانه‌ها و كتاب‌هاي بزرگ مي‌بينيم. با همه‌ي تحولاتي كه در امر نشر، طبع، توزيع، انتقال كتاب و مطالب ايجاد شده است، هنوز بشر رشك كتابخانه‌هاي بزرگي را مي‌برد كه در دوران‌هاي قديم و پيش از پيدايش چاپ و طبع در نيشابور، بغداد، ري، سمرقند، اندلس، در قاهره وجود داشته است.

رييس جمهور تصريح كرد: ما برجستگي تمدن اسلامي‌مان را در كتابخانه‌هاي فاخر و بزرگ آن مي‌دانيم.

خاتمي خواندن كتاب را داراي دو فايده دانست و اظهار داشت: فايده اول دروني و شخصي است كه بهترين راه آگاه و عالم شدن، كتاب است و انساني كه كتاب خواند، داراي آگاهي و معرفت و جان او پربار مي‌شود و دوم فايده بيروني و اجتماعي كتاب است. يعني با بالا رفتن دانش و آگاهي و تعهد و مهارت، ناهنجاري‌ها و بسياري از مشكلاتي كه در زندگي انسان هست، مرتفع مي‌شود و كتاب درمان درد فردي و اجتماعي است.

خاتمي تصريح كرد: كتاب و كتابخانه ركن اصلي توسعه‌ي اجتماعي است. اگر ما اين مساله را در برنامه‌هاي توسعه‌ي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي جمهوري اسلامي لحاظ كنيم، مي‌توانيم اميدوار به يك توسعه‌ي همه جانبه و پايدار باشيم.

رييس جمهور با قدرداني از تلاش‌هاي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي گفت: پس از انقلاب اسلامي و طي سال‌هاي گذشته تحولاتي بزرگي در زمينه‌ي كتاب و كتابخواني به وجود آمده است و تحولاتي كه در سال‌هاي اخير در اين زمينه به وجود آمده نسبت به گذشته يك حالت جهشي دارد. هرچند كه در گذشته هم امر كتاب مورد توجه بود و من هم، چه در زماني كه افتخار خدمت‌گزاري در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي را داشتم با همكاران خوبم در كتابخانه‌ها، هيات امناي كتابخانه‌ها و بعد از آن اين افتخار را داشتم كه عضو هيات امناي كتابخانه‌ها باشم و در تمام اين دوران دوستان كارهاي فراواني انجام دادند، اما آنچه كه در طي اين سال‌ها انجام شده است، كار بزرگي است.

رييس جمهور گفت: از ياد نمي‌برم كه بنا بود در برنامه‌ي اول توسعه ‌100 باب كتابخانه به كتابخانه‌هاي موجود افزوده شود و در سال چهارم برنامه، يعني يك سال قبل از پايان برنامه، دبيركل هيات امناي كتابخانه‌ها اعلام كرد كه ‌110 كتابخانه اضافه شده است و پيش‌بيني مي‌شد كه تا پايان برنامه‌ي اول ‌130 يا ‌140 كتابخانه اضافه شود. آن زمان بين ‌400 تا ‌500 كتابخانه در كشور وجود داشت و امروز ‌1560 باب كتابخانه در كشور وجود دارد و در برنامه‌ي چهارم توسعه افزودن ‌2500 باب كتابخانه به كتابخانه‌هاي موجود كشور در نظر گرفته شده است.

خاتمي با مقايسه سرانه كتاب در ايران و جهان گفت: در مقابل هر ‌100 نفر در ايران، ‌24 كتاب وجود دارد، در حالي كه ضابطه‌معيار و استانداردهاي مطرح شده در جهان براي هر نفر ‌1/5 تا ‌2 كتاب بايد وجود داشته باشد كه فاصله، فاصله زيادي است، هرچند كه در اين مدت هم تعداد كتابخانه‌ها و هم عناوين كتاب‌ها و هم شمارگان كتاب افزايش پيدا كرده است، اما هنوز ما فاصله‌مان با آنچه كه بايد باشد، و به خصوص آنچه كه در شان والاي فرهنگي ملت ماست، زياد است كه اميدواريم با توجه بيشتر بتوانيم اين فاصله را سريع‌تر طي بكنيم و صاحب كتابخانه‌هايي باشيم كه اگر نمي‌توانيم به پاي كتابخانه‌هاي معتبر دنياي برخوردار و صنعتي برسيم، لااقل در دنياي اسلام و جهان عقب نگه داشته شده يا در حال توسعه، رتبه‌ي بالاي خودمان را داشته باشيم. به همين دليل هم علاوه بر اهتمام به كتابخانه‌هاي روستايي، ايجاد كتابخانه‌هاي مركزي در شهرهاي بزرگ مورد اهتمام وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي بود كه بايد عمل شود و همچنين گام نسبتا قابل قبولي كه براي كتابخانه ملي برداشته شد كه اميدوارم فاز اول ساختمان آن، در همين امسال به بهره‌برداري برسد كه فكر مي‌كنم مخزن نسبتا خوبي كه در آن تعبيه شده است بتواند در شان جمهوري اسلامي ايران باشد و اميدواريم كه كتابخانه‌ي ملي ايران به عنوان كانون و مركز شناسنامه فرهنگ مكتوب كشور جايگاه خودش را داشته باشد و اين مسير را طي بكند.

خاتمي گفت: بر خود لازم مي‌دانم از بخش نجيب، فداكار،‌ پرتلاش، خيرخواه و كم‌توقع كتابداران در كشور تشكر كنم. انسان‌هاي نجيبي كه بزرگ‌ترين خدمت را به فرهنگ و علم مي‌كنند و تيمارگران روح انسان هستند كه با شفقت، مهرباني و شكيبايي نسل جوان ما را پرورش مي‌دهند و به انديشمندان، محققان و صاحبان فرهنگ و تحقيق و پژوهش خدمت مي‌كنند كه واقعا هم بايد مورد احترام قرار بگيرند.

رييس جمهور تصريح كرد: كار ديگري كه بايد انجام شود، اين كه تا وقتي كه كتابخوان نداشته باشيم، رونق كتاب هم نخواهيم داشت و كتابخوان در صورتي خواهد بود كه اولا دانايي مبناي زندگي قرار بگيرد و هركسي احساس بكند كه اگر دانا نباشد، در مجموعه‌ي نظام جايگاهي ندارد و پست‌ها و سمت‌ها و امكانات به نسبت دانايي و توانايي و مهارت تقسيم مي‌شود و نه به هيچ ملاحظه‌ي ديگري، تا انسان‌ها براي بودن، خدمت كردن و پيشرفت به امر دانايي اهتمام بورزند و در نتيجه خواندن و دانستن مورد توجه آن‌ها قرار بگيرد و دوم اين كه در بنياد آموزش و پرورش ما اطلاعات محوري كه امروز وجود دارد، به پژوهش‌محوري تبديل شود و دانش‌آموز تشويق شود كه جست‌وجوگر باشد، ذهنش را به كار بيندازد و تلاش كند به دست بياورد و از اين طريق به كتاب و دانستن روي بياورد.

رييس جمهور كتابخانه‌هاي مدارس را مهم دانست و گفت: پرورش كتابداران ويژه آموزشگاه‌ها براي تكميل اين روند و چرخه مورد توجه بايد قرار گيرد.

به گزارش خبرنگار ايسنا، رييس جمهور قبل از سخنان خود با كتابداران نمونه كشور و خيرين كتابخانه‌ساز لوح‌هاي تقدير و نيز به هيات امناي جديد كتابخانه‌هاي كشور لوح‌هاي انتصاب‌شان را تقديم كرد.

انتهاي پيام