اخترشناسان با استفاده از مجموعه‌اي از سريع‌ترين ابررايانه‌هاي جهان توانستند حالت جو خورشيد را با دقتي بي‌نظير تعيين كنند.

به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، با اين كار بهتر مي‌توان شرايط توفان‌هاي خورشيدي را پيش‌بيني كرد و نسبت به وقوع پيامدهاي آن در مناطق نزديك به قطب هشدار داد.

ابرهاي گاز داغي كه در فوران‌هاي تاج خورشيدي از خورشيد خارج مي‌شوند، توفاني از ذرات يونيزه پرانرژي را تشكيل مي‌دهند كه مي‌تواند ماهواره‌ها را بسوزاند، شبكه‌هاي انتقال برق و مخابرات را با اختلال روبرو كند و فضانوردان را به‌ كام مرگ بفرستد.

پيش‌بيني اين توفان‌ها كار آساني نيست، زيرا هر فوراني در تاج خورشيدي به وقوع توفان ذرات منجر نمي‌شود. ستاره‌شناسان حدس مي‌زنند چاشني وقوع اين توفان، جهت‌گيري ميدان مغناطيسي ابر فوران‌يافته باشد.

اگر اين ميدان در ‌جهت ميدان مغناطيسي زمين قرار گيرد، شرايط محلي كاملا آرام است؛ اما اگر اين دو ميدان در جهت‌هاي مقابل يكديگر قرار گيرند، توفان‌هاي شديد مغناطيسي شكل مي‌گيرند.

در حال حاضر، مديريت ملي جو و اقيانوس ايالات متحده (NOAA)، توفان‌هاي خورشيدي احتمالي را با تحليل داده‌هاي ارسالي ماهواره‌ها پيش‌بيني مي‌كند؛ روشي كه تا رسيدن به يك پيش‌بيني ايده‌آل فاصله زيادي دارد. اما گروهي از دانشمندان به سرپرستي زوران ميكيچ، عضو هيات‌علمي گروه بين‌المللي كاربرد علوم در سان‌ديه‌گو، مدل رايانه‌يي دقيقي از جو خارجي را بر اساس فعاليت‌هاي مغناطيسي سطح خورشيد (نوركره) تهيه كرده‌اند و با استفاده از ابررايانه مركز تحقيقات آمس ناسا و مركز ابررايانه سان‌ديه گو، حالت تاج خورشيد را بدست آورند. به نوشته پارس‌اسكاي، فعاليت‌هاي مغناطيسي نوركره، تاج حلقه‌مانند خورشيد را شكل مي‌دهد و فوران‌هاي عظيم تاج خورشيدي هم در اين‌جا آغاز مي‌شوند.

پيش‌از اين، دانشمندان توانسته بودند مدل ساده‌تري را تدوين كنند، اما اين بار با شبيه‌سازي دقيق‌تر چگونگي شارش انرژي در تاج خورشيدي توانستند آن را ارتقا بخشند.

اين مدل جديد به‌ خوبي توانست شكل كامل تاج خورشيد را زماني‌كه براي اولين بار در خورشيدگرفتگي فروردين‌ماه امسال ظاهر شد، پيش‌بيني كند.

در حالت عادي نور سطح خورشيد به قدري زياد است كه تاج محو مي‌شود و فقط زماني مي‌توان جو بيروني خورشيد را ديد كه در پديده‌اي مانند خورشيدگرفتگي، نور سطح اين ستاره به‌شدت كاهش يابد.

مدل اين گروه تا به امروز، بهترين مدل براي پيش‌بيني شكل تاج خورشيد است، اما ميكيچ معتقد است كه هنوز به ده سال زمان نياز است تا بتوان يك توفان خورشيدي را بر اساس شبيه‌سازي‌هاي خورشيدي پيش‌بيني كرد. البته اين بدان معني نيست كه كار ميكيچ و همكارانش ارزش خاصي نداشته باشد.

جهت‌گيري ميدان مغناطيسي فوران‌هاي تاج به شرايط فيزيكي تاج بستگي دارد و اين شرايط فيزيكي، هماني است كه شبيه‌سازي‌هاي جديد پيش‌بيني مي‌كنند.

با اين مدل‌ها مي‌توان پيش‌بيني كرد كه آيا اين توده ابر به زمين برخورد خواهد كرد يا از كنارش عبور مي‌كند و اگر به زمين برخورد مي‌كند، چه بلايي بر سر زمين خواهد آورد.

اين مدل هم‌چنين به درك بهتر ما از خورشيد نيز كمك خواهد كرد. با شناختن ساختار كلي تاج و تحول آن مي‌توان به فرآيندهاي درون خورشيد نيز پي برد و بسياري از اسرار ستاره زندگي‌بخش زمين را برملا كرد، مثلا اين‌كه اين ميدان‌هاي مغناطيسي بسيار قوي چگونه تشكيل مي‌شوند.

انتهاي پيام