به گزارش ایسنا، این هنر شاخص که پس از طی دوران بلوغ هنر مینیاتور متولد شد، در عهد امیر ‌تیمور گورکانی رواج پیدا کرد و رفته‌رفته به دوران اوج خود رسید تا در دوره صفویه، والاترین دوران خود را طی کند. اگرچه پس از صفویه، این هنر شاخص که به‌نوعی هنر ده‌گانه نامیده شده، اندکی رو به انحطاط رفت اما تلاش‌های بسیاری صورت گرفته که بار دیگر در این زمینه فعالیت‌هایی صورت گیرد تا هنر سوخت معرق پوست دوباره ترویج پیدا کند.

به گفته اساتید بزرگ این هنر، انحصار آن به ایران اختصاص داشته و اصفهان تنها شهری است که در این زمینه به فعالیت می‌پردازد. در واقع هنرمندان این عرصه برای ایجاد کارهایی شاخص، به تسلط و مهارت در چندین رشته متفاوت همچون تهیه پوست، طراحی، الوان سازی، معرق‌کاری، منبت‌کاری، تذهیب، تشعیر، خوشنویسی، طلا اندازی و صحافی احتیاج دارند.

 "علی خوشنویس‌زاده"، یکی از هنرمندان انگشت‌شمار هنر سوخت به شمار می‌رود که در حال حاضر، به ساخت آثاری از این دست مشغول است. وی هنر سوخت را از سن 14 سالگی نزد پدر مرحومش حسین خوشنویس‌زاده که از اساتید برجسته این هنر بوده، فرا گرفت.

این استاد بزرگ هنر اصفهان، از دوران نوجوانی تاکنون در این حوزه به فعالیت مشغول است و بیش از 50 سال عمر خود را صرف این هنر کرده است.

اثر هنری "رویای یک عارف" که با تلاش فراوان خوش‌نویس‌زاده ساخته‌شده، یک اثر در رشته هنری سوخت معرق و منبت چرم است.

به گفته خوشنویس‌زاده، شروع کار این اثر از سال 1392 بوده و با تلاش حرفه‌ای این هنرمند اصفهانی در سال 1395 به پایان رسیده است. این اثر با اندازه 134 در 207 سانتیمتر شامل مجموعه‌ای از هنرهای طراحی شامل نقاشی، تذهیب، تشعیر، منبت چرم، معرق چرم، چینی، خوشنویسی و طلاکوبی است.

 این اثر خوشنویس‌زاده در موزه هنرهای معاصر اصفهان رونمایی و به همراه تعدادی از آثار این استاد برای بازدید عموم در موزه هنرهای معاصر اصفهان به نمایش گذاشته‌شده است به همین بهانه با او گفت‌وگویی ترتیب داده‌ایم که در ادامه آن را می‌خوانید:

 به‌عنوان اولین سؤال، درباره هنر سوخت معرق بگویید و این‌که چرا این هنر امروزه چندان موردتوجه قرار ندارد و مردم شناخت چندانی از آن ندارند؟

درگذشته اجرای هنر معرق سوخت به‌صورت کارگاهی بوده زیرا این هنر، هنر جامعی بوده که تمام رشته‌ها را شامل می‌شود. در حال حاضر، برای ساخت این قبیل اثرات، هنرهایی نظیر نقاشی، تذهیب، تشعیر، منبت چرم، معرق چرم، چینی، خوشنویسی مورد نیاز است. بیش از 50 سال در رشته هنری سوخت فعالیت حرفه‌ای داشته‌ام و برای ساخت آثار خود، همه این هنرها را به‌طور کامل آموخته‌ام و در ساخت آثار مختلف از آن‌ها استفاده کرده‌ام.

در همه ادوار تاریخ عده کمی گرایش به هنر سوخت داشته‌اند، به این دلیل که این هنر به‌عنوان هنری جامع در متون فرهنگی هنر ده‌گانه معرفی‌ شده است و به‌ صورت کارگاهی کارشده است. در این هنر از خطاطی، طراحی، خوش‌نویسی، تأثیر، منبت لایه چینی و طلاکوبی استفاده می‌شود و در حال حاضر نیز از صفرتا صد کارهایم را خودم انجام می‌دهم.

 درباره ساخت اثر جدید خود بگویید. کار خلق آن چقدر طول کشید؟

ساخت اثر هنری رویای یک عارف که به مدت سه سال و یک ماه به طول انجامیده است شامل بیش از 50 سال از آموخته‌های‌ من است که به لطف الهی توانستم به خوبی در این اثرات آن‌ها را اجرایی کنم. این اثر با اندازه 134 در 207 سانتیمتر در فروردین ماه سال جاری به اتمام رسید و در پنجم خردادماه در مصلای تهران پرده‌برداری شد. با این حال، به درخواست شهردار اصفهان تصمیم به پرده‌برداری مجدد این اثر در اصفهان گرفته شد.

 چه شد که نام رویای یک عارف را بر روی این اثر قرار دادید؟

رویای یک عارف، این دختر دنیاست که در عالم رؤیا چیزی می‌بیند و بر اساس ابیات موجود در اثر، این نام برای این اثر انتخاب شد و احساس می‌کنم که بهترین نام را برای آن انتخاب کردم.

 درباره قدمت این هنر، بحث‌های بسیاری مطرح است. می‌توانید به‌طور دقیق بگویید که قدمت آن به چه دوره‌ای بازمی‌گردد؟

قدمت این هنر به سال‌های بسیار دور بازمی‌گردد و از دوره تیموریان بوده است. با این حال تجلی این هنر تا اواخر دوره قاجار منحصراً مجلدات قرآنی بوده است یعنی به‌طورکلی هیچ تابلوی مصوری در این رشته وجود ندارد که بیش از 90 سال قدمت داشته باشد. پس از پایان دوره قاجار این هنر با همراهی اساتید برجسته‌ای چون استاد آقا تقی کلباسی، میرزا عباس‌خان اسفنجاری و استاد میرزا آقای امامی که نسل اول این هنر را پس از دوره قاجار بر عهده گرفتند، ادامه داشت. نسل بعدی اساتید این هنر مرحوم استاد حسین خوشنویس‌زاده، استاد حسین خطایی و استاد علی اسفرجانی بوده‌اند.

 در حال حاضر شما یکی از معدود هنرمندانی هستید که در این زمینه فعالیت می‌کنید، درست است؟

بله. متأسفانه نسل سوم هنرمندان این رشته تنها خود من هستم اما در صورتی که توجه ویژه‌ای به این هنر از سوی مسئولان صورت گیرد، درآینده شاهد منسوخ شدن این رشته نخواهیم بود و تلاش می‌کنم که اساتید بزرگی را نیز تاریخ این هنر به چشم خود ببینیم.

در حال حاضر نیز هم از سوی میراث فرهنگی، دانشگاه هنر و اساتید این رشته برای هنرجویان کلاس گذاشته می‌شود و خوشبختانه این رشته به خوبی در حال ترویج است و امیدواریم به زودی به دوران طلایی خود بازگردد. خوشبختانه امروز میراث فرهنگی و دانشگاه هنر به آموزش این هنر پرداخته‌اند که این موضوع برای ما باعث خوشحالی است.

 در حال حاضر رشته‌هایی نظیر این هنر شاخص، کمتر در شهر اصفهان و ایران به چشم می‌خورد؛ آینده این رشته را چگونه می‌بینید؟

من حدود 700 دانشجو و هنرجو در این رشته تربیت کرده‌ام که حدود 10 نفر از این افراد بالاتر از سطح انتظار هستند و بدون شک می‌توانند درآینده این رشته هنری را به قله اوج برسانند. آثاری که این افراد در این مدت خلق کرده‌اند، نشان‌دهنده آینده‌ای روشن و بسیار پر امید است و مطمئن هستم که در آینده اثراتی بهتر و نفیس‌تر از رویای یک عارف را از هنرجوهای جوان‌تر و نسل‌های بعدی شاهد هستیم.

آیا ساخت اثر شاخص دیگری را نیز شروع کرده‌اید؟

بله. در حال حاضر یک اثر هنری دیگر نیز در حال ساخت دارم. یک اثر دیگری نیز در حال خلق است که زمان زیادی را برای خلق این اثر نیازمند هستم. این اثر که یک مجلس بزم را نمایش می‌دهد امیدوارم در دو سال آینده به اتمام برسد.

گفتنی است؛ اثر هنری "رویای یک عارف" تا 18 تیرماه در محل موزه هنرهای معاصر وابسته به سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان مورد بازدید هنردوستان قرار می‌گیرد.

انتهای پیام