حجت‌الاسلام و المسلمین «محمدعلی خیرآبادی» در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص علت نامگذاری و شهرت این روز به «عرفه» اظهار کرد: اگرچه برنامه عرفه به‌عنوان مقدمه حج، پیش از اسلام نیز بوده، اما در فرهنگ و آموزه‌های دینی ما و پیامبر اسلام، جایگاه خاص یافته‌ است و حضور در عرفات آغاز برنامه حج است.

وی افزود: حج در فرهنگ دینی ما جایگاهی بسیار والا دارد، به‌طوری که نماد حج که وجود کعبه و اعمال آن است، به‌عنوان نماد اسلام معرفی شده و تا زمانی که کعبه باشد، اسلام وجود دارد، به این معنی که اگر روزی عرفه و حج نباشد، چیزی از اسلام باقی نمانده است.

خیرآبادی با اشاره به این‌که روز عرفه به‌خاطر حضور در عرفات دارای اهمیت است، ادامه داد: سرزمین عرفات یک بیابان لم‌یزرع با فاصله حدود ۲۰ کیلومتر تا مکه است و در آن‌جا تنها کوهی قرار دارد که نماد نزول اولین انسان است، چون براساس باورهای دینی ما، حضرت آدم به‌عنوان نخستین انسان آفریده شده از سوی پروردگار، در آن‌جا هبوط کرده‌است.

وی خاطرنشان کرد: برنامه حج نیز به این شکل، در بهترین مکان، که بهترین شرایط را برای ارتباط با آفریدگار دارد، آغاز می‌شود، ضمن این‌که انسان‌ها در آن‌جا هیچگونه امتیازی نسبت به یکدیگر ندارند و همه با لباس احرام هستند، هم‌چنین هیچ نوع علقه دنیایی مثل رودخانه، سبزه‌زار و یا پناهگاهی در عرفات نیست و آموزه‌های دینی به ما می‌گوید که انسانیت را در آن‌جا، بدون علقه یا وابستگی به دنیا و تنها وابستگی به خداوند آغاز کنید.

این کارشناس مذهبی با بیان این‌که برای رسیدن و انسان شدن در عرفات تنها نصف روز زمان وجود دارد، گفت: در روایات بیان شده که حتی یک لحظه درک برای انسان کافی است تا خود را تغییر داده و انسایت را آغاز کند و سپس سایر مناسک حج شروع می‌شود، یعنی پس از این که انسان مرز شناخت را در عرفات درنوردید وارد منا می‌شود که در آن عمل مطرح است.

وی تصریح کرد: عرفات، شناخت و ایجاد ارتباط اصلی و اساسی با خداوند و تکمیل آن در مشعرالحرام و وقوف در آن است، سپس انسان از مال خود می‌گذرد و قربانی می‌کند، از تمایلات نفسانی گذشته، شیطان را رمی می‌کند، در برابر خداوند سر تسلیم فرود می‌آورد و سر می‌تراشد و حاجی می‌شود، یعنی از این‌جا به بعد می‌تواند اعمال را در خانه خدا انجام دهد که همه این موارد دارای معانی است.

خیرآبادی خاطرنشان کرد: به اعتبار حضور درصدی پائین از جمعیت در عرفه و عرفات، این روز برای کل بشریت مهم و در هر مکانی به همان اعتبار ارزشمند است، هم‌چنین افراد در روز عرفه در هر مکانی که باشند، مناسک، برنامه‌ها و عباداتی را انجام می‌دهند که همه این‌ها دست به دست هم می‌دهند تا عرفه و عرفات را که می‌تواند آغاز انسان شدنی دوباره باشد، به منصه ظهور گذارند.

وی با اشاره به این‌که اعمال روز عرفه همگی در راستای نگاه به سمت انسان‌ شدن است، افزود: یکی از بهترین اعمال که مداومت کامل در روز عرفه دارد، روزه است، هم‌چنین برای خودسازی در این روز نمازهای خاصی بیان شده و در میان اعمال، دعای معروفی که امام حسین(ع) در روز عرفه در عرفات قرائت کرده‌اند، دارای دنیایی از معنویات و محتواست و خواندن آن استحباب دارد.

این پژوهشگر دینی افزود: ایثار، از خودگذشتگی، کمک و دستگیری از نیازمندان در قالب صله رحم از سفارشات مطرح شده در روز عرفه است و توصیه می‌کنم از زیارت حضرت رضا(ع) به عنوان نماد اهل بیت و اسلام در ایران نیز، غافل نباشیم.

وی پیرامون حدیث « مَن لَم یُغفَر لَهُ فی شهرِ رمضانَ لَم یُغفَر لَهُ إلی مِثلِهِ مِن قابِلٍ الّا أن یَشهَدَ عَرَفَةَ» تصریح کرد: این روایت اهمیت هردو رخداد، یعنی رمضان و عرفه را بیان می‌کند و منظور این است که رمضان استثنائی است که ماه‌های دیگر نمی‌تواند جای آن را بگیرد، اما یک چیز می‌تواند به آن کمک کند و جایگزین شود و آن عرفه در عرفات است.

خیرآبادی ادامه داد: مقصود از روایت این است که انسان روز عرفه را در عرفات باشد، یعنی حج انجام دهد که محوریت حج نیز عرفه و حضور در عرفات است و این روایت نشان از اهمیت بیشتری است که روز عرفه در عرفات دارد که به اعتبار آن، در دیگر مکان‌ها نیز اهمیت خاصی یافته‌است.

این کارشناس مذهبی با اشاره به روایتی از قول امام سجاد گفت: در عرفات همه امید به موفقیت دارند، حتی فرزندان در رحم که حضورشان قهری و اجباری است که این نشان‌دهنده اهمیت عرفه و عرفات است.

وی خاطرنشان کرد: در عین حال، هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که درهای مغفرت الهی ویژه است و هر فرد در هر نقطه و ساعت و با هر شرایطی، می‌تواند با خداوند ارتباط داشته باشد و از او طلب حاجت کند؛ زیرا که ارتباط انسان با خدواند هیچگاه محدود نیست، اما تعهدی که در این روایت مطرح است، مربوط به عرفه در عرفات است و با این وجود، یأس و ناامیدی از لطف و رحمت خداوند مطرح نیست.

انتهای پیام