دكتر ناصر فكوهي در همايش « آينده‌شناسي هويت‌هاي جمعي در ايران»: تاريخ ما نشان مي‌دهد تمدن ايراني توانسته فرآيندهاي بسيار سخت واگرايانه را پشت سر بگذارد
يك استاد دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران گفت: جامعه ايران به دلايل گوناگون يكي از پوياترين جوامع كنوني در جهان را تشكيل مي‌دهد و همين امر سبب شده است فرآيند ايجاد هويت‌هاي جمعي در آن، گسترش، عمق و شدت زيادي به خود بگيرد و اين روند به صورت روزافزوني عمق يابد.
به گزارش خبرنگار تاريخ و انديشه خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، دكتر ناصر فكوهي در همايش ملي « آينده‌شناسي هويت‌هاي جمعي در ايران» كه از سوي مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام برگزار شد ، افزود: دلايل اصلي كه مي‌توانند فرآيند ايجاد هويت‌هاي جمعي در كشور ما را توجيه كنند عمدتا افزايش شديد حضور اجتماعي زنان، گسترش عظيم نظام آموزش عالي در كشور و بالارفتن شديد نرخ شهرنشيني و فرهنگ شهري در جامعه ماست.
وي اضافه كرد: ما در جامعه‌اي زندگي مي‌كنيم كه از لحاظ سبكهاي زندگي رويكردهاي فرهنگي ، سلايق ، افكار و عقايد به شدت تفاوت‌يافته و متنوع است و اين تفاوت‌ها عموما بر اساس فرآيندهاي شناخته‌شده جامعه‌شناختي و انسان‌شناختي به ايجاد هويت‌هاي جمعي منجر مي‌شود.
اين استاد دانشگاه با اشاره به مساله هويت و تعاريف آن افزود: هويت به معني تصوير و تصور يك فرد يا يك گروه از خود و تصوير و تصور ديگران از آن فرد يا گروه است كه از خلال مولفه‌هاي بسيار زيادي نظير رفتارها ، انديشه‌ها، مناسك ، ظواهر، حركات، زبان و ... خود را نشان داده است و به تثبيت مي‌رساند.
وي افزود: برخي هويت‌ها جنبه پايدارتر دارند و برخي عمر چنداني ندارند و صرفا به صورت مقطعي به وجود مي‌آيند كه در اين ميان هويت‌هاي جماعتي – فرهنگي ، هويت‌هاي عموما پايدار هستند كه تعدادي از افراد را درون نوعي همبستگي با يكديگر قرار مي‌دهند؛ به گونه‌اي كه امتيازات را ميان خود تقسيم مي‌كنند و در برابر يورش‌ها و خطرات بيروني واكنش‌هاي تدافعي از خود بروز مي‌دهند.
فكوهي با بيان اين كه در فرآيند عمومي مدرنيته و جهاني‌شدن در دنياي امروز افزايش شمار و تنوع هويتي امري بسيار رايج محسوب مي‌شود، افزود: ما همواره با دو روند همزمان و متناقض سر و كار داريم؛ از يك سو با روند هويت‌يابي‌هاي جديد؛ يعني ايجاد تنوع بيشتر در سلايق افراد و شكل‌گرفتن گروه‌هاي جماعتي جديد و از طرف ديگر فشار و نياز جامعه به ايجاد يك‌دستي و يك‌پارچگي براي شكل‌دادن به مخرج مشترك‌هاي يكسان با هدف امكان پذيركردن سازماندهي ، هدايت و ايجاد هماهنگي ميان اعضاي يك جامعه به زيستن با هم مواجهيم كه اين روند را از يك سو واگرايي و از سويي ديگر همگرايي مي ناميم.
وي در ادامه گفت: جامعه ما به دليل قرارگرفتن در فرآيند يك انقلاب بزرگ اجتماعي و داشتن بن‌مايه‌هاي ذاتي تنوع و نيز داراي توان و ظرفيت بسيار بالا براي ايجاد فرآيندهاي واگرايي است؛ ولي همين جامعه از منابعي غني و دست‌نخورده يا كمتر بهره‌برداري شده براي ايجاد همگرايي نيز برخوردار است.
اين استاد دانشگاه در بخش ديگري از سخنانش اظهار كرد: تاريخ گذشته ما نشان مي‌دهد تمدن ايراني توانسته است فرآيندهاي بسيار سخت واگرايانه را پشت سر بگذارد و خود را در هويت‌هايي در عين حال متنوع و هماهنگ با يكديگر در قالب‌هاي بزرگ‌تر تعريف كند؛ در حقيقت نه تاريخ گذشته اروپا و آمريكا و نه بسياري از مدل‌هاي ديگر كشورهاي در حال توسعه به تنهايي نمي‌تواند به ما الگويي مناسب براي ايجاد مدرنيته‌هاي ايراني براي مديريت فرآيندهاي پيچيده واگرايي و همگرايي عرضه كند و ما بيش از هر چيز به ابتكار و انديشمندي در اين زمينه نياز داريم، بدون آن كه هيچ تجربه‌اي را در كشورهاي ديگر ناديده بگيريم.
فكوهي در پايان تاكيد كرد: جامعه آينده ايراني مي‌تواند نه فقط جامعه‌اي آزاد ، مستقل و متنوع از لحاظ فرهنگي باشد و از اين رو خلاقيت و ابتكارهاي فردي و جمعي را تشويق كند و گسترش دهد، بلكه شرايط يك جامعه مقتدر را كه همگرايي در بسياري از جنبه‌هاي زندگي اجتماعي به ويژه در بعد سياسي آن هست نيز تامين كند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات