این مرد چگونه در موسیقی ایران رنسانس ایجاد کرد؟

با فضایی که از سال‌های ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۷ وجود داشت و از هر سو به موسیقی سنتی ایران حمله‌های ناجوانمردانه می‌شد، استادان بزرگ، خانه‌نشین شدند و در چنین دوران سختی «مرکز حفظ و اشاعه موسیقی سنتی ایران» طرح‌ریزی و بعد از مدتی تأسیس شد.

به گزارش ایسنا، ۲۷ فروردین‌ماه سالروز درگذشت داریوش صفوت است؛ یکی از شخصیت‌هایی که برای پیشرفت این مرکز زحمت فراوانی کشید.

داریوش صفوت در سال ۱۳۰۷ در شیراز متولد شد و تعلیم سه‌تار را نزد پدرش (علی‌اصغر صفوت) آغاز کرد که به‌دلیل نشست و برخاست پدرش با اهالی هنر، او افتخار شاگردی حبیب سماعی را پیدا کرد و در ۱۶ سالگی (سال ۱۳۲۳) نزد او رفت و سنتور را نزدش آموخت. پس از مدتی یعنی از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۸ داریوش صفوت نزد استاد محمد ایرانی‌مجرد رفت تا گوشه‌ها و ردیف‌های آواز ایرانی را فرا گیرد. در سال ۱۳۳۲ به اخذ مدرک لیسانس حقوق از دانشکده‌ی حقوق دانشگاه تهران نائل شد.

او در اواخر سال ۱۳۳۹ برای تدریس به مرکز مطالعات موسیقی شرقی در انستیتوی موسیقی‌شناسی سوربن به فرانسه رفت. در اولین بازگشتش به ایران در سال ۱۳۴۲ ازدواج کرد و برای تکمیل تحصیلات و تحقیقاتش دوباره به فرانسه بازگشت. در سال ۱۳۴۴ از دانشکده‌ی حقوق دانشگاه پاریس، مدرک دکتری را در حقوق بین‌الملل گرفت و در همین سال به ایران بازگشت.

زمانی که صفوت در مرکز مطالعات موسیقی شرقی پاریس تدریس می‌کرد، یکی از آرزوهایش ایجاد مرکزی در ایران در راستای حفظ و تقویت موسیقی اصیل ایرانی بود. این تفکر صفوت باعث شد که در سال ۱۳۴۷ یکی از مهم‌ترین رویدادها برای موسیقی اصیل ایرانی رقم بخورد. او با گرد آوردن برخی از استادان بنام موسیقی ایرانی مانند نور علی‌خان برومند، سعید هرمزی، عبدالله‌خان دوامی، محمود کریمی، یوسف فروتن و ... توانست گروهی از هنرجویان نخبه را پرورش و تحویل جامعه‌ی موسیقی دهد.

آن زمان رواج موسیقی پاپ از رادیو و تلویزیون باعث گوشه‌نشینی استادان بزرگ موسیقی شده بود، صفوت با بنیان‌گذاری مرکز حفظ و اشاعه‌ی موسیقی در گسترش موسیقی اصیل ایران و پرورش موسیقی‌دانان جوان سهم بسزایی داشت.

در این مرکز دستگاه‌ها، گوشه‌ها، ریزه‌کاری‌ها و رموز موسیقی سنتی، به جوانان شیفته و با استعداد آموزش داده می‌شد. جوانانی که یا از دانشکده‌ی هنرهای زیبا در رشته‌ی موسیقی لیسانس داشتند یا در شرف لیسانسه‌ شدن بودند و در دانشکده ردیف‌ها را نزد نورعلی برومند و داریوش صفوت فراگرفته بودند، در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی نزد آن دو و استادان دیگر این مرکز، به تکمیل و توسعه‌ی دانش موسیقی خود پرداختند.

از جمله‌ی این شاگردان می‌توان داود گنجه‌ای، عبدالمجید کیانی، ناصر فرهنگ‌فر، جلال ذوالفنون، حسین علیزاده، پرویز مشکاتیان، داریوش طلایی و رضا شفیعیان را نام برد.

هنرمندانی مانند داود گنجه‌ای، جلال ذوالفنون، محمدرضا لطفی، پرویز مشکاتیان، مجید کیانی، محمدرضا شجریان، علی‌اکبر شکارچی، حسین علیزاده، داریوش طلایی، محمدعلی کیانی‌نژاد، داریوش پیرنیاکان، نورالدین رضوی سروستانی، محمدعلی حدادیان، مرتضی اعیان، مرحوم عشقی و ... از جمله چهره‌های شاخصی هستند که دوره‌های آموزشی و پژوهشی خود را ابتدا در این نهاد آغاز کردند و سپس راه‌شان را ادامه دادند.

خیلی از هنرمندان معتقدند که تشکیل این مرکز، رنسانسی در موسیقی ایرانی ایجاد کرد و باعث شد روند آموزش موسیقی ایرانی در جامعه به جریان بیفتد.

صفوت ساعت ۱۰ دقیقه‌ی بامداد روز سه‌شنبه ۲۷ فروردین ۱۳۹۲ در تهران و در خانه‌اش دنیا را ترک کرد. پیکرش در آرامستان بهشت سکینه به خاک سپرده شد.

فاطمه واعظی معروف به (پریسا) که مدت زیادی نزد صفوت شاگردی کرده است، پس از درگذشت استادش در سخنانی گفت:‌ ارسطوی موسیقی اصیل ایران را از دست دادیم. موسیقی از دیدگاه او تنها صوت‌، ملودی‌ و ردیف نبود. موسیقی برای او ابزاری برای توجه به عالمی دیگر بود؛ ابزاری برای در خود فرو رفتن و تزکیه‌ نفس ...

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۲۷ فروردین ۱۴۰۳ / ۱۰:۳۱
  • دسته‌بندی: تجسمی و موسیقی
  • کد خبر: 1403012714629
  • خبرنگار : 71410

برچسب‌ها