محمدمهدي عسگرپور در ادامهي نشست ايسنا در پاسخ به اين پرسش كه عامدانه در برههي پيش از انقلاب اسلامي سريال «گلهاي گرمسيري»، حرف سياسي نزده است؟ گفت: يك نكته مهمي كه ذهن مرا محدود يا نامحدود ميكند، وضعيت اجتماعي ما است و بخشي از آن پخش تلويزيون است.
اين كارگردان و نويسنده ادامه داد: ما انسانهايي هستيم كه با خودسانسوري زندگي ميكنيم و وقتي منفعتهاي آن را ميبينيم به خودسانسوريمان ادامه ميدهيم. همه ما به اين معضل دچار شدهايم و يك وضعيت فرهنگي است. فكر ميكنيم كسي كه خودسانسوري ندارد لاابالي است.
***پايم را روي دوش كدام تجربه ميگذاشتم...
به گزارش خبرنگار سرويس تلويزيون ايسنا، عسگرپور تصريح كرد: برخورد ما در سريال«گلهاي گرمسيري» در مورد موضوعات تمامي اين سالها گزينشي است. اين حرف به معناي اين نيست كه گروههايي وجود داشتهاند كه در حق آنها ظلم شدهاست؛ من اصلا نميخواهم وارد اين مساله شوم. كما اينكه گروههايي در همان زمان در دانشگاهها وجود داشتند كه براي ناامنكردن مرزها اسلحه دپو ميكردند.
عسگرپور تاكيد كرد: من بهدنبال آن بودم كه كاري قابل نمايش را بسازم و دوم اينكه من بايد پايم را روي دوش كدام تجربه ميگذاشتم. وقتي هيچ اتفاقي در اين خصوص در حوزهي سريالسازي رخ ندادهاست، مسلم است كه من بايد كمي نگراني داشته باشم و نتوانم يكباره به سراغ چنين موضوعاتي بروم.
او با بيان اين كه قصد طرح موضوعات سياسي را نداشته، ادامه داد: ميخواستم به شخصيت صاف و زلالي برسم كه «رسول» عصارهاش بود. او در كنار تمام اين جريانهاي سياسي قصد داشت از سرزمين و خانه خود دفاع كند. من ميخواستم اين شخصيت را دنبال كنم و در كنار اين شخصيت، عشقي پاك را هم به تصوير بكشم.
*** بهتر كه سريال به آدمهاي سياسي نپرداخت
مريم بوباني نيز در ادامه صحبتهاي عسگرپور گفت: اينكه چرا در «گلهاي گرمسيري» به آن آدمهاي سياسي بيشتر پرداخته نميشود، بايد گفت درستش هم همين است؛ وقتي شما زمان و مكاني را نداريد كه درست به موضوعات بپردازيد، بهتر است كه به آنها نپردازيد. من پس از خواندن فيلمنامه هم به آقاي عسگرپور گفتم كه اي كاش به اين بخش نپردازيد؛ چرا كه شرايطش وجود ندارد. من خيلي اين بخش را دوست داشتم.
وي در ادامه هم چنين گفت: من شخصيت چون رسول را به اين دليل دوست داشتم كه از اين صافيها گذشته بود و به صافيهايي رسيده بود كه به هيچ گروهي تعلق نداشت.
*** در ميان دستگاههاي فرهنگي وضعيت تلويزيون بهتر و منسجمتر
محمدمهدي عسگرپور كه زماني به عنوان مدير تلويزيوني شناخته ميشد و هم اينك نيز در سمت مديرعامل خانه سينما مشغول كار است، درباره مميزيهاي اعمال شده در خصوص «گلهاي گرمسيري» و اعتراضاتي كه وي به نحوهي پخش اين سريال كرده بود، خاطرنشان كرد: در ميان دستگاههاي فرهنگي موجود بازهم تلويزيون وضعيت بهتر و منسجمتري دارد؛ بنابر اين اگر آدمها بخواهند كار كنند به سمت اين رسانه ميروند. اما در همين تلويزيون هم بعضي اوقات با تناقضات و عدم انسجام روبهرو ميشويم كه قابل توجيه نيست؛ گاه بخشهاي از سريال به حذف همراه ميشد كه ما فكرش را نميكرديم؛ براي مثال در صحنهاي از سريال دو بازيگر زن همديگرا بغل ميكردند؛ از سوي پخش به ما اعلام شد كه اين صحنه بايد حذف شود؛ وقتي به اين صحنه از زاويه ديد يك كارگردان نگاه كردم متوجه هيچ چيز نشدم؛ با نگاه يك مدير تلويزيوني سابق هم متوجه اين صحنهاي كه بايد حذف ميشد نشدم؛ اما وقتي صحنه را اسلوموشن ديدم متوجه نكتهاي شدم؛ اين در حالي است كه بيننده تلويزيون هيچ گاه اين صحنه را نميديد.
***سياستهاي صدا و سيما استانداردسازي شود
عسگرپور در عين حال با حق قائل شدن براي مديران تلويزيون در خصوص اعمال اين مميزيها، توضيح داد: بهدليل مديريت و حساسيت سازمان صداوسيما، اگر اين عدم انسجام از حدي بيشتر شود، چراغهاي بيشتري روشن ميشود؛ بنابراين صداوسيما موظف است كه دقت بيشتري به خرج دهد. تلويزيون يك اتاق شيشهيي است كه همه چيز در آن خودش را نشان ميدهد. ضمن اين كه من ترديد ندارم اگر اين سريال از شبكه اول پخش نميشد، با اين تعديل مواجه نميشد؛ اين به معناي آن است كه تا حدودي سليقهاي عمل ميشود.
صادق جلالي نيز در ادامه صحبتهاي محمدمهدي عسگرپور خاطرنشان كرد: آن چه آقاي عسگرپور از آن به عنوان انسجام ياد ميكند، براي هر شبكهي تلويزيوني بايد وجود داشته باشد؛ اما براي ما كه كاري را توليد ميكنيم و آن كه پخش ميكند يك هدف مشترك وجود دارد و آن رساندن پيام به مخاطب و جذب بيننده است. بنابراين اگر سياستهاي سازمان صدا و سيما استانداردسازي شود كارگردان، تهيهكننده، طراح لباس و تمامي عوامل حساسيتها را ميدانند و سوء تفاهمها از بين ميرود.
اين تهيهكننده هم چنين تصريح كرد: قطعا در تلويزيون اين اتفاق افتاده كه يك صحنه را فريم به فريم ديدهاند و متوجه اشكالات آن شدهاند. اين در حالي است كه سريالي كرهاي تمام و كمال پخش ميشود؛ ولي سريالي كه محصول زحمات خودشان است، كمرنگ شود. اين مسائل باعث مخاطب گريزي ميشود و ضد خودمان عمل ميكنيم.
*** نقش ناظركيفي فعالتر شود
جلالي تاكيد كرد: اگر حساسيتهاي تلويزيون به صورت استاندارد و مكتوب در اختيار برنامهسازان قرار گيرد و نقش ناظركيفي هم فعالتر شود، مشكلات ما كمتر خواهد شد.
او ادامه داد: ما فكر ميكرديم حضور آقاي عسگرپور به عنوان كارگرداني كه سازمان را ميشناسند و زماني مدير تلويزيون بودهاند، مشكلات ما را كمتر ميكند؛ اما مشكلات ما بيشتر شد. اگر حساسيتها و مميزيها استانداردسازي شود از برخورد سليقهاي پرهيز ميشود.
***بيانصافي به «گلهاي گرمسيري»
پرويز فلاحيپور هم در اين ارتباط به عدم پخش تيزرهاي سريال «گلهاي گرمسيري» اشاره كرد و گفت: تيزر كار ما چه قبل از پخش و در حين پخش به روي آنتن نرفت و در مجموع نسبت به اين سريال بيانصافي كردند.
جلالي بار ديگر با تاكيد بر لزوم استانداردسازي، اظهار كرد: وقتي اين استانداردسازي صورت گيرد، سوءتفاهمها از بين ميرود؛ در اين شرايط براي مثال ميگويند وقتي سريالي كلاس A ساخته ميشود، بايد 15 بار تيزرش پخش شود، اما الان اگر بگويي چرا تيزر پخش نشد، ميگويند كه فرصتش پيش نيامد و مسائلي از اين دست. اينگونه است كه الان گريمور كار از من ميپرسد چرا سريال ديگري كه در آن كار كرده با حذفيات همراه نبوده و بازيگر با آرايش كامل به بهشت ميرود اما سريال ما با حذفيات مواجه ميشود؛ در اين شرايط عوامل كار فكر ميكنند كه من از كارم دفاع نكردهام.
***ساخت سريال جنگي و تمام مشكلات
در نشست ايسنا با موضوع بررسي روند ساخت سريال «گلهاي گرمسيري»، صادق جلالي در پاسخ به پرسشي درباره سختيهاي توليد و تهيه اين سريال و اين كه تا چه اندازه توانسته به خواستههاي كارگردان جامه عمل بپوشاند؟ گفت: اگر ما كمي وقت بگذاريم و از تجربه ديگران كه كارهاي جنگي كردهاند استفاده كنيم، شايد بتوانيم مكانهايي را پيدا كنيم كه بر روي مردمي كه در اين مناطق زندگي ميكنند فشار وارد نشود؛ اين مساله باعث ميشود كه فشار روي خودمان هم كمتر شود، چرا كه وقتي در مكانهاي واقعي كار ميكنيم به دليل مشكلاتي كه براي ديگران ايجاد ميشود، دچار عذاب وجدان ميشويم.
وي يادآور شد: وقتي با آقاي عسگرپور بهدنبال لوكيشن رفتيم، تصميم بر اين گرفتيم كه در خارج از شهر كار كنيم و اغلب لوكيشنها را بسازيم؛ بنابراين جاهايي را پيدا كرديم كه بتوان لوكيشنها را در آن طراحي كرد.
تهيهكننده «گلهاي گرمسيري» سپس بااشاره به دشواريهاي تهيه و توليد سريالهاي جنگي، در اين باره اظهار كرد: ساخت كارهاي جنگي براي تمام عوامل از جمله طراح صحنه، كارگردان و غيره بسيار سخت است. در اين كارها كارگردان نميداند يك صحنه را با چند تانك بايد دكوپاژ كند. چراكه اين وسائل انحصاري است و نميدانيم آيا در زمان معين اين وسايل به ما داده ميشود يا خير.
***
اشكان خطيبي نيز درباره توقعات كارگردان از تهيهكننده ابراز عقيده كرد و گفت: من در سريال ديگري كه قصه آن در همين مقطع زماني ميگذشت هم بازي كردهام و وقتي مقايسه ميكنم ميبينم كه شرايط كاري ما در گلهاي گرمسيري خوب بود. من هنوز سريالي نديدم كه مقاطع تاريخي 56 - 57 را به تصوير بكشد و بتوان آن را در خيابان ساخت؛ اين در حالي است كه ما اين كار را انجام داديم. ما صحنههاي بسياري را در خيابان گرفتيم و آدمهايي بهعنوان سياهي لشگر و ماشينهايي قديمي داشتيم كه اين فضا را تداعي كند.
***
در ادامه اين نشست تهيهكننده عدم حضور در لوكيشنهاي واقعي را از ويژگيهاي توليد سريال «گلهاي گرمسيري» برشمرد و در توضيح اين مطلب گفت: سعي من براين بود كه به هنگام ساخت فيلمها و سريالهاي جنگي، ما كمترين تماس را با مردمي داشته باشيم كه در آن مكانها زندگي ميكنند؛ بنابراين اسكله را ساختيم و صحنههاي جنگي را به خارج از شهر برديم و تنها يكي - دو روز به ناچار در داخل شهر تصويربرداري كرديم.
جلالي ادامه داد: تصويربرداري صحنههاي جنگي در داخل شهر براي مردم ايجاد مزاحمت ميكرد و ايجاد مزاحمت براي مردم، فشار بيشتري را روي گروه وارد ميكند؛ بنابراين با بردن لوكيشنها به خارج شهر و ساخت مجدد آنها توانستيم با آرامش كار كنيم.
تهيهكننده سريال «گلهاي گرمسيري» هم چنين يادآور شد: با توجه به تصاويري كه از جنوب ديده بوديم، تصميم گرفتيم تصاويري زيبا از جنوب ارائه دهيم و جايي را به تصوير بكشيم كه ارزش جنگيدن را داشته باشد؛ بنابراين از دوربينهاي نو استفاده كرديم و در تصويربرداري دقت بسياري به خرج داديم كه متاسفانه تمام اين زحمات هنگام پخش به هدر رفت.
***رسانه بر ضد خودش عمل كرد
وي در اين باره تصريح كرد: به دليل مشكلات مميزي سريال «گلهاي گرمسيري»، رنگ اغلب صحنهها كمرنگ و حتي به سياه و سفيد نزديك شد. در اين راستا در حقيقت رسانه بر ضد خودش عمل كرد و جذابيتهايي كه سريال داشت را گرفت.
جلالي سپس اظهار كرد: آن چه پس از ساخت سريال «گلهاي گرمسيري» بهعنوان اميد براي خودم باقي ماند، اين بود كه چون از نزديك با مشكلات مردم آبادان و خرمشهر آشنا شديم، بتوان درآينده كاري دربارهي معضلات مردم اين مناطق ارائه داد.
**
در ادامه اين صحبتها اشكان خطيبي به پخش سريال «گلهاي گرمسيري» از شبكه جام جم اشاره كرد و گفت كه اين سريال با كيفيت خوب از جام جم پخش ميشود.
جلالي هم در توضيح اين مساله يادآور شد: شبكه جام جم نوارها را از خود ما و از استوديوي اصلي ميگيرد و آن چه پخش ميشود، نوارهاي آرشيو پخش نيست.
***در غياب صدابردار، تصويربردار و طراح صحنه و آهنگساز
در نشست ايسنا هم چنين كارگردان «گل هاي گرمسيري» درباره بخش فني شامل صدابرداري، تصويربرداري و طراحي صحنه و موسيقي سريال در غياب عوامل اصلي آن صحبت كرد.
عسگرپور گفت: ما از ابتدا اصرار داشتيم كه با دو دوربين كار كنيم. بعضي از ميزانسنهايمان قابليت آن را داشتند كه با دو دوربين ضبط شوند. البته اين مساله شرايط را براي صدابردار و تصويربردارمان دشوارتر ميكرد و سرعتمان را پايينتر ميآورد؛ اما به سرعت فرمول لازم كشف شد و بخش عمدهاي از موفقيت كار بهدليل ميزانسنهايي است كه حسن تداومي را ايفا ميكند. در حقيقت ميزانسن فداي دو دوربين نشدهاست.
وي در پاسخ به پرسشي درباره حذف صداهاي آتش و خمپاره در بسياري از پلانها، اظهار كرد: ما يك جاهايي حسي از نزديكبودن روستا به جنگ داريم؛ اما اگر صداي آتش و خمپاره ريتمي تكرارشونده پيدا ميكرد و دائم صداي جنگ را نشان ميداديم، بيننده را آزار ميداد؛ بنابراين من از صداگذاري كار راضي بودم و انرژي خوبي براي آن صرف شد.
محمد مهدي عسگرپور در پاسخ به پرسشي درباره طراحي صحنه سريال «گلهاي گرمسيري»، اظهار كرد: از ابتدا معلوم بود كار سختي پيش داريم؛ بازسازي تهران دههي 50 ، مسيري كه يكي از شخصيتها طي ميكند و ارائه تصويري غيرمتعارف از جنوب كشور كار ما را مشكل ميكرد و خيلي با آقاي حسين مجد سروكله زديم؛ آن چه اتفاق افتاد قابل قبول است اما يكسري «ايكاشها» در ذهن ميآيد كه بخشي در حوزه مميزي است؛ البته باتوجه به فرهنگي كه در پخش تلويزيون داريم، براي برخي مميزيها به اين رسانه حق ميدهم.
وي ادامه داد: در تهران خانه مرضيه نورپردازي خيلي خوبي داشت و به القاي حسي كه در زندگي مرضيه وجود داشت كمك ميكرد.
عسگرپور با بيان اين كه در بخش لباس بايد وسواس بيشتري به خرج داده ميشد، در اين باره گفت: يكي از نكاتي كه روي آنتن متوجه آن شدم، در مورد سايز لباسها بود كه ميتوانست مناسبتر انتخاب شود؛ خصوصا اين كه سايز لباسها كمكي به قصه و شخصيتها نميكرد و تنها باعث حذف برخي صحنهها شد؛ در مورد شكل لباسها نيز از ذهنيتهاي خودمان استفاده كرديم.
عسگرپور درباره مراحل پس از توليد نيز گفت: در مورد جلوههاي ويژه به نسبت سريالهاي تلويزيوني، اتفاق خوبي در اين سريال رخ داد. جلوههاي ويژه ميداني و جلوههاي بصري كامپيوتري بهكار كمك كردند.
كارگردان «گلهاي گرمسيري» در پايان درباره موسيقي اين سريال در غياب كهن ديري گفت: در مورد موسيقي كار ويژهاي صورت گرفت؛ آقاي كهن ديري زحمت بسيار كشيد؛ آنچه انجام داد بيش از حد انتظار خود من بود؛ از همان ابتدا من با آقاي كهنديري صحبت كردم ميدانستم كه ترانه نميخواهيم. چون به اندازه كافي فضاي هندي در كار داشتيم؛ ضمن اينكه ميدانستيم از چه تركيب سازي بايد استفاده شود و قرار نيست هرگاه جنوب رفتيم ساز جنوبي بكار گيريم و وقتي تهران ميآييم فضا عوض شود بلكه بايد يك موسيقي اساسي داشته باشيم.
انتهاي پيام