يلدا، شب نخستين روز دي‌ماه، آخرين شب پاييز، نخستين شب زمستان، پايان قوس، آغاز جدي و درازترين شب سال است كه بنا بر باور پيشينيان، در پايان اين شب كه آن را اهريمني و نامبارك مي‌دانستند، تاريكي شكست مي‌خورد، روشنايي پيروز و خورشيد زاده مي‌شود و روزها روبه بلندي مي‌نهند. دكتر محمود روح‌الاميني در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ايران‌شناسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره‌ي شب يلدا اظهار داشت: تقويم خورشيدي ايراني به‌گونه‌اي تنظيم شده است كه در پايان روز 30 آذرماه، يعني آخرين روز پاييز، بلندترين شب سال را سپري مي‌كنيم. اين درحالي است كه 31 خرداد‌ماه كه بلندترين روز سال را دارد و با توجه به وجود روز كه مبناي روشني، گرمي، طراوت و زندگي است، مراسم بزرگداشتي ندارد. اين پيش‌كسوت حوزه‌ي مردم‌شناس ادامه داد: از آنجا كه شب را نمادي از سياهي، سختي و ديرپايي رنج مي‌دانيم، بلندترين شب سال را براي پايان سياهي و سختي جشن مي‌گيريم. آيين و جشن شب يلدا يا شب چله‌ي بزرگ تا امروز در تمام سرزمين كهن ايران برگزار شده است و يلدا را جشن و گردهمايي خانوادگي مي‌توان دانست. وي در اين‌باره توضيح داد: شب يلدا را معمولا در كنار هم مي‌گذرانيم و به نوعي جشن برپا مي‌كنيم. اين جشن، خانوادگي است و بيش‌تر افراد در كنار بزرگ خانواده‌ جمع مي‌شوند. از آنجا كه خوردن و آشاميدن، بخشي از سرگرمي‌هاي جمع را تشكيل مي‌دهد، خوراك اين جشن نيز بيش‌تر ميوه و آجيل است و ميوه‌هاي فصل تابستان مانند هندوانه و انگور جايگاه ويژه‌اي در يلدا دارند؛ اما آنچه مهم است، وجود انار و هندوانه در اين شب به‌عنوان ميوه‌هاي سرخ و آتشين است كه گرمي، طراوت و خرمي را براي خانواده همراه مي‌آورند. اين مردم‌شناس هم‌چنين ياد‌آوري كرد: يلدا يك لغت سرياني به معناي ولادت است. در اين شب، ولادت خورشيد را در صحنه‌ي زندگي بشري جشن مي‌گيريم. هم‌چنين از آنجا كه اين شب را با ميلاد حضرت مسيح (ع) تطبيق مي‌دادند، آن را به اين نام (يلدا) ناميده‌اند. البته بايد توجه داشت، در سده‌ي چهارم ميلادي بر اثر اشتباهي كه در محاسبه‌ي كبيسه‌ها رخ داد، روز 25 دسامبر را به‌جاي روز 21 دسامبر روز تولد ميترا دانسته و تولد حضرت مسيح (ع) را نيز در اين روز قرار داده‌اند. انتهاي پيام