قزوین، پایتخت خوشنویسی ایران

خوشنویسی از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین هنرهای ما ایرانیان است و جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ اسلامی دارد تا آنجا که همواره راهی برای انتقال فرهنگ اسلامی-ایرانی به سایر ملل بوده است.

خوشنویسی از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین هنرهای ما ایرانیان است و جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ اسلامی دارد تا آنجا که همواره راهی برای انتقال فرهنگ اسلامی-ایرانی به سایر ملل بوده است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)- منطقه قزوین، خوشنویسان بزرگ ایران در طول تاریخ، با ذوق و خلاقیت خود، جلای خاصی به این هنر بخشیده و نزدیک به 1000 سال است که، پیوسته درصدد توسعه و اتقاء این هنر بوده و هستند.

استان قزوین با حضور هنرمندانی همچون "میرعماد حسنی سیفی قزوینی" که بیشترین تأثیر را در تکامل خط نستعلیق گذاشته است، همواره یکی از ستارگان پر فروغ در عرصه خوشنویسی جهان اسلام به شمار می‌آید. این پیشینه‌ی محکم و وجود هنرمندانی همچون میرزا محمد حسین عمادالکتاب قزوینی، میرزامحمد علی خیارجی قزوینی (اولین خوشنویسی که بسم‌الله را به صورت مرغ طغرا ترسیم کرد)، عبدالمجید طالقانی، ملک محمد قزوینی سبب شده تا امروز قزوین به عنوان پایتخت خوشنویسی کشور نامیده شود.

انجمن خوشنویسان قزوین پرچمدار هنر خوشنویسی در استان است و در ترویج خوشنویسی و ورود این هنر به زندگی مردم تأثیر بسزایی دارد. نباید فراموش کنیم که در این مسیر تلاش‌های شبانه روزی استاد فقید ابوالحسن محصص مستشاری مؤسس انجمن خوشنویسان قزوین نقشی غیرقابل انکار داشته است.

تلاش و پشتکار برای برگزاری کلاس‌های آزاد خوشنویسی در قزوین

مهرزاد محصص مستشاری مسئول فعلی انجمن خوشنویسان قزوین در گفت‌وگو با ایسنا درباره تاریخچه انجمن خاطرنشان می‌کند: انجمن خوشنویسان قزوین جزء نخستین انجمن‌های تأسیس شده در کشور است و همزمان با انجمن‌های مشهد، اصفهان و شیراز تأسیس شده است. پدرم در سال‌های قبل از دهه‌ی پنجاه برای برگزاری دوره آموزش خوشنویسی در مدارس قزوین اقدام کردند و جهت بررسی و تأیید خطشان و نیز شرکت در کلاس‌های آزاد خوشنویسی کشور به تهران نزد اساتیدی همچون مرحوم حسین میرخانی، مرحوم علی‌اکبر بوذری و مرحوم کاوه رفتند.

وی درباره چگونگی تشکیل انجمن توسط استاد فقید ابوالحسن محصص مستشاری می‌گوید: استاد محصص بعد از هفته‌ها تعلیم و گذراندن دوره‌های آموزشی مختلف موفق شد مجوز برگزاری کلاس‌های آزاد خوشنویسی را در قزوین کسب کنند. البته برای دایر کردن کلاس‌ها زحمت‌های زیادی کشیده شد، چون در دوران پیش از انقلاب به خطوط اسلامی اهمیت نمی‌دادند و پدرم گاهی با هزینه‌ی شخصی خودشان شرایط برگزاری کلاس‌ها را فراهم می‌آوردند.

محصص می‌افزاید: بعد از گذشت چند سال به تعداد هنرآموزان اضافه و مجموعه‌ای تشکیل شد و به این ترتیب بود که با علاقه و پشتکار استاد ابوالحسن محصص در اوایل دهه‌ی پنجاه انجمن خوشنویسان قزوین پایه‌گذاری شد.

خوشنویسی زندگی پدرم را تشکیل می‌داد و او هیچ گاه نسبت به فرهنگ و هنر بی‌تفاوت نبود

مهرزاد محصص مستشاری مختصری درباره ویژگی‌های مؤسس انجمن خوشنویسان قزوین سخن می‌گوید و اظهار می‌کند: استاد محصص هنرمندی مردمی بود و با اخلاق خوشی که داشت در قلب‌ها نفوذ می‌کرد. با اینکه تنها یک کتاب به نام "سلسه‌ی موی دوست" از پدرم به یادگار مانده اما شهرت و محبوبیت وی بیش از حد تصور است.

مسئول فعلی انجمن خوشنویسان قزوین ادامه می‌دهد: استاد چهار دوره عضو شورای عالی انجمن خوشنویسان و شورای اساتید بود و درباره هنر خوشنویسی همواره مصمم و جدی رفتار می‌کرد. برای مثال زمانی که می‌خواستند کنگره بین‌المللی خوشنویسی میرعماد را در شهری به جز قزوین برگزار کنند در مقابل همه ایستاد و گفت " اگر می‌خواهید کنگره خوشنویسی میرعماد را جای دیگری برگزار کنید اول عنوان " قزوینی" را از امضاء میرعماد حذف کنید".

وی خاطرنشان می‌کند: استاد سه بار با مقام معظم رهبری ملاقات حضوری داشتند و در سفر رهبری به قزوین اولین هنرمندی بودند که به نمایندگی از هنرمندان استان صحبت کردند.

جمع آوری بیش از 300 اثر خوشنویسی قدیمی!

محصص درخصوص پیگیری‌های پدرش در حفظ و نگه‌داری از آثار قدما اضافه می‌کند: استاد به خطوط قدیمی علاقه زیادی داشتند و برای جمع‌آوری آن‌ها به شهرهای مختلف می رفتند و خطوطی را که در معرض از بین رفتن بود خریداری می‌کردند.

وی توضیح می‌دهد: چون پدرم آثار قدما را در اختیار شاگردانش قرار می‌داد، خوشنویسی قزوین شیوه جدیدی را در پیش گرفت. اگر به سایر شهرهای ایران برویم و خطوط خوشنویسان را بررسی کنیم هیچ تنوعی نخواهیم دید و گویا همه توسط یک نفر و به به یک شیوه نگاشته شده‌اند، اما در قزوین به خاطر روش استاد این گونه نیست و چون شاگردان استاد از سرچشمه آثار قدما بهره گرفته‌اند هر خطی حال و هوای خودش را دارد.

مسئول انجمن خوشنویسان قزوین تاکید می‌کند: استاد در نگه‌داری آثار بسیار دقیق بود و با رایزنی‌هایی که با میراث فرهنگی داشت، موزه قزوین را به عنوان موزه خوشنویسی کشور ثبت کرده و خودش نیز بیش از 300 اثر نفیس قدیمی جمع‌آوری شده را به این موزه اهدا کرد.

محصص یادآور می‌شود: البته مستندسازی دقیقی درخصوص آثار موجود در موزه توسط میراث فرهنگی صورت نگرفته و نیز شرایط کنونی آن مکان برای نگه‌داری آثار تاحدودی نامناسب است.

حضور بیش از 200 خوشنویس برجسته با مدارک ممتاز و فوق ممتاز در انجمن قزوین

وی اظهار می‌کند: چاپ و انتشار کتاب‌های خوشنویسی یکی از فعالیت‌های انجمن خوشنویسان استان قزوین محسوب می‌شود، یکی از این کتاب‌ها، مجموعه آثار قدما با عنوان "کلک مستی" است که انتشار این کتاب حال و هوای خوشنویسی کشور را تغییر داد.

خط نستعلیق ثبت جهانی و ملی می‌شود

مسئول انجمن خوشنویسان قزوین تأکید می‌کند: تلاش می‌کنیم فعالیت‌هایمان را روی کارهایی متمرکز کنیم که بازخورد کشوری و جهانی داشته باشد، برای مثال خوشنویسی باید یک نشانه‌ی بین‌المللی برای شهر قزوین محسوب شود که البته با پیگیری‌ها و نامه‌نگاری‌های صورت گرفته مقرر شده است خط نستعلیق به ثبت ملی و جهانی درآید.

عنوان "پایتخت خوشنویسی" برای قزوین توجهات را به انجمن خوشنویسان معطوف می‌کند

محصص درخصوص نحوه‌ی عملکرد انجمن اظهار می‌کند: با توجه به سابقه انجمن خوشنویسان باید بکوشیم قدم‌های بزرگی برداریم زیرا وقتی قزوین عنوان پایتخت خوشنویسی را دارد همه‌ی توجهات به انجمن خوشنویسان معطوف می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: برگزاری نمایشگاه‌های فصلی و کارگاه‌های آموزشی همچون پاسپورته کردن، انتخاب قلم، سیاه مشق نویسی، چلیپا نویسی برای هنرجوها به صورت دوهفته‌ای یا ماهانه یکی دیگر از فعالیت‌های انجمن است.

هدف مجموعه‌ی مدیریتی انجمن خوشنویسان، ارتقاء هنر خوشنویسی است

مسئول انجمن خوشنویسان استان قزوین در پایان سخنان خود خاطرنشان می‌کند: سیاست‌گذاری خوشنویسی استان باید برعهده انجمن باشد اما جایگاه انجمن خوشنویسان در استان تا حدودی کمرنگ شده بود، با توجه به این مسئله مجموعه مدیریت انجمن تلاش کرده است تا با برگزاری جلساتی با مسئولان استان این جایگاه از دست رفته را بازگرداند.

وی می‌افزاید: هدف مجموعه‌ی مدیریتی انجمن خوشنویسان ارتقاء هنر خوشنویسی است؛ برای انجمن سلایق مختلف فرقی نمی‌کند، ما تمام تلاش خود را به کار می‌گیریم که تعامل و تعادل برقرار شود و خوشنویسان، انجمن را خانه‌ی خودشان بدانند و به راحتی با ما ارتباط برقرار کنند.

تجربه، توانایی و ابتکار عمل در نحوه اداره انجمن خوشنویسان

محمدحسین شفیعی‌ها ضمن قدردانی از مسئول پیشین انجمن خوشنویسان قزوین توضیح می‌دهد: به طور طبیعی در هر تغییر و تحول اداری، انتظار استفاده از تجارب نفر قبلی و عملکرد بهتر وجود دارد. در طول یک سال گذشته مهرزاد محصص مستشاری فرزند استاد محصص مسئولیت انجمن خوشنویسان شعبه استان قزوین را بر عهده گرفت و با توجه به تجربیات و توانایی‌هایش در حوزه‌ی خوشنویسی معاصر در همان آغاز کار، ابتکار عمل در نحوه اداره انجمن به وجود آمد.

وی ادامه می‎دهد: محصص تلاش خود را برای همه‌گیر کردن هنر خوشنویسی در پایتخت خوشنویسان ایران با پیگیری‌های مجدانه در تصویب طرح دوره آموزش خط تحریری برای کارمندان ادارات استان قزوین در کمیته آموزش و پژوهش استانداری آغاز کرد و امیدواریم این فعالیت‌ها همچنان ادامه داشته باشد.

شفیعی‌ها در پایان اضافه می‌کند: اما نتایج و حاصل تمام فعالیت‌های انجمن خوشنویسان، از قبیل برگزاری نمایشگاه‌ها و کلاس‌های متعدد خوشنویسی، در شهریور ماه با برگزاری سومین دوسالانه خوشنویسی شکوفا شده و ظهور پیدا خواهد کرد.

علی‌رغم تلاش‌های مسئولان، انجمن خوشنویسان هنوز ناشناخته است

فاطمه ارجمندی عضو شورای مرکزی انجمن خوشنویسان و از مدرسان این مرکز نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: تمامی مسئولان انجمن خوشنویسان می‌کوشند براساس برنامه‌ها و سیاست‌های کلی تیم مدیریت، فعالیت‌های خود را به بهترین شیوه ممکن ارائه دهند.

وی خاطرنشان می‌کند: در طول یک سال گذشته اضافه شدن کمیته‌هایی مانند پژوهش، نمایشگاه و سلامت به مجموعه، باعث پویایی هرچه بیشتر شورای انجمن شده است، به این صورت که هرکدام از اعضا براساس توانایی خود مسئولیتی را در این کمیته‌ها برعهده گرفته‌اند.

مدرس انجمن خوشنویسان قزوین می‌گوید: با وجود همه‌ی تلاش‌هایی که انجمن خوشنویسان برای شناساندن این مجموعه در شهر انجام می‌دهد اما هنوز هم بسیاری از مردم با این مرکز آشنایی ندارند.

وی می‌افزاید: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین همواره پشتیبان انجمن خوشنویسان بوده است و امیدوارم سایر ادارات به ویژه در آموزش و پرورش که جایگاه اصلی آشنایی فرزندانمان با این هنر اصیل اسلامی است توجه بیشتری به این مقوله شود تا دانش‌آموزان از همان سال‌های آغاز دبستان به صورت اصولی به فراگیری خوشنویسی بپردازند.

به‌کارگیری شیوه‌های نوین آموزشی یکی از اصول انجمن خوشنویسان قزوین

هومان بابااولادی از مدرسان انجمن خوشنویسان قزوین و مسئول انجمن خوشنویسان کشور ارمنستان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: مجموعه مدیریت انجمن خوشنویسان علی‌الخصوص استاد محصص تا آنجایی که امکان دارد مجدانه برای ارتقاء سطح هنر خوشنویسی در جامعه تلاش می‌کنند. زاویه دید و شیوه مدیریتی محصص به گونه‌ای است که معتقد است مدرسان انجمن باید از نظر علمی و بینش گرافیکی در سطح بالایی باشند.

وی درخصوص آموزش در انجمن تصریح می‌کند: آموزش مهم‌ترین عامل انتقال مفاهیم هنری است، انجمن خوشنویسان می‌کوشد تا با به‌کارگیری شیوه‌های نوین آموزشی، این هنر اصیل را به بهترین شکل ممکن به علاقه‌مندان انتقال دهد.

مسئول انجمن خوشنویسان ارمنستان اضافه می‌کند: کمیته‌بندی در حوزه‌های مختلف از جمله اقدامات نوینی است که محصص در جهت به‌کارگیری هرچه بیشتر پتانسیل انجمن انجام داده و این امر باعث تعامل، اتحاد و همدلی هرچه بیشتر اعضاء انجمن خوشنویسان قزوین شده است.

بابااولادی می‌گوید: با همه تلاش‌هایی که در خصوص فعالیت‌های هنری در استان قزوین انجام می‌شود هنوز مشکلاتی وجود دارد؛ برای مثال ما هنوز یک تالار هنری و گالری حرفه‌ای برای برگزاری نمایشگاه نداریم، هنرمندان بسیاری در جای جای قزوین هستند که از آن‌ها حمایت نمی‎‌شود و ناشناخته باقی مانده‌اند، برخی مسئولان آموزش و پرورش نسبت به هنر توجهی ندارند و متأسفانه خوشنویسی کم و بیش از لیست دروس دبستان حذف شده است.

مسئول انجمن خوشنویسان ارمنستان در پایان خاطرنشان می‌کند: این مسائل باید به صورت ریشه‌ای حل شود، و امیدوارم با پیگیری‌های انجمن خوشنویسان و سایر متولیان هنر با گذشت زمان این نقاط ضعف از بین برود.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۲۴ تیر ۱۳۹۳ / ۰۹:۳۷
  • دسته‌بندی: قزوین
  • کد خبر: 93042413947
  • خبرنگار :

برچسب‌ها