یک استاد حوزه دریا:

زیست‌فناوری دریایی یکی از پردرآمدترین حوزه‌های صنایع دریایی است

‌توسعه بهره‌برداری از دریا مستلزم توسعه فناوری‌های دریایی است. به‌کارگیری علم و فن‌‏آوری، علاوه بر توسعه کمی بهره‌برداری از دریا در زمینه‏های گوناگون از جمله صنعتی، اقتصادی، پژوهشی، نظامی، گردشگری و ...، باعث افزایش کیفیت استفاده و نیز کاهش هزینه‏های بهره‌برداری نیز می‌‏شود.

‌یک استاد حوزه دریا در گفت‌وگو با ایسنا،‌ در خصوص نقش دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی در توسعه علوم و فناوری‌های مرتبط با دریا گفت: جذب دانشجو در رشته‏‌های دانشگاهی می‌‏بایست با توجه به سیاست‏‏‌های کلان دریا محور کشور برنامه‌‏ریزی شود تا پاسخگوی نیازهای توسعه‌‏ای و در راستای چشم‌انداز بلندمدت کشور باشد.

نرگس امراللهی اضافه کرد: همچنین دانشگاه‏ها می‏‌توانند با معطوف کردن تحقیقات خود بر روی موضوعات مرتبط با دریا و سوق دادن پایان‏‌نامه‏‌های دانشجویی در رشته‏‌هایی نظیر مکانیک، الکترونیک، عمران، متالورژی، فن‏‌آوری اطلاعات و ... به سمت فن‏آوری‏‌های دریایی، نقش به سزایی در توسعه فن‏‌آوری‌‏های دریایی داشته باشند.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه هرمزگان با اشاره به ظرفیت‌های دانشگاه‌ها عنوان کرد: از سوی دیگر دانشگاه‏ها با به‌کارگیری ظرفیت‏های پژوهشی و تخصصی خود و مشارکت در طرح‌‏ها و پروژه‏‌های مرتبط با فن‌‏آوری‏‌های دریایی از جمله در حوزه زیست‌فناوری، صنایع دریایی، دریانوردی و ... که در مراکز صنعتی و تحقیقاتی دریایی تعریف می‌‏شوند، می‌‏توانند پشتوانه علمی و دانشی مناسبی برای این‏گونه طرح‌‏ها فراهم آورند.

وی تصریح کرد: علاوه بر این، دانشگاه‌‏ها و دانشکده‏‌های علوم و فنون دریایی که وظیفه اصلی پرورش متخصصین حوزه علوم دریایی را بر عهده‌ دارند، می‌‏بایست با بالا بردن کیفیت آموزشی و پژوهشی خویش موجب جذب دانشجوهای برتر کشور و تحویل فارغ‏‌التحصیلانی با بنیه علمی قوی‏تر به حوزه مسائل دریایی شوند.

دانشگاه و صنعت نیازمند یکدیگر هستند

استاد دانشکده علوم و فنون دریایی دانشگاه هرمزگان در خصوص تحقیقات کاربردی این دانشکده اظهار کرد: در ارتباط با وضعیت تحقیقات کاربردی در دانشکده علوم و فنون دریایی دانشگاه هرمزگان باید به پایان‏‌نامه‌‏ها و رساله‌‏های دانشجویی چند سال اخیر گروه زیست‌شناسی دریا در زمینه زیست‌فناوری دریا اشاره کرد که شناسایی و استحصال محصولات زیست فن‌‏آورانه از جانوران و گیاهان دریایی مانند مواد دارویی و آرایشی، آنزیم‌ها، مکمل‏‌های تغذیه‌‏ای و درمانی و ترکیبات دارای خاصیت آنت‌ی‏اکسیدانی، ضدفولینگ‌‏های زیستی، پاکسازی زیستی ( Bioremediation‌) ‌با استفاده از جلبک‏‌های دریایی و میکروارگانیسم‏‌ها از جمله دستاوردها و تحقیقات کاربردی این دانشکده است.

امراللهی با تأکید بر اینکه دانشگاه و صنعت نیازمند یکدیگر هستند و باید تعامل دوسویه برقرار کنند، خاطرنشان کرد: در ایران ارتباط بین دانشگاه و صنعت در همه حوزه‌ها بسیار محدود است که صنایع دریایی و بیوتکنولوژی دریایی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.

ارتباطات پژوهشی مستمر و نظام‌‏مندی بین دانشگاه‏‌ها و صنایع دریایی وجود ندارد

وی در ادامه افزود: در حال حاضر ارتباطات پژوهشی مستمر و نظام‌‏مندی بین دانشگاه‌‏ها و صنایع دریایی وجود ندارد و همکاری‌های علمی مشترک به‌ندرت انجام می‌شود. هرچند که با توجه به موقعیت جغرافیایی استراتژیک دانشگاه هرمزگان که همان نزدیکی به دریای عمان و خلیج‌فارس است و همچنین وجود دانشکده علوم و فنون دریایی و براساس برنامه استراتژیک دانشگاه که توسعه در بخش دریایی است، در سال‌های اخیر قدم‏‌های مؤثری در برقراری ارتباط کارآمدتر با صنایع برداشته‌شده است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه هرمزگان با بیان اینکه در جهان بخشی از فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها بر اساس پروژه‌هایی است که از سوی صنایع تعریف می‌شود، اظهار کرد: اما این مسأله در کشور ما به‌خوبی تعریف‌ نشده است که یکی از دلایل تعامل کمرنگ این دو نهاد، عدم اعتماد صنعت به دانشگاه است.

دانشگاه می‌تواند بخش زیادی از مشکلات و نیازهای صنعت را شناسایی و برطرف کند

امراللهی ادامه داد: علاوه بر آن صاحبان صنایع در برخی موارد به دلیل اینکه بخشی از نیازهای آن‌ها به‌راحتی از طریق شرکت‌های خارجی تأمین می‌شود، دیگر به دنبال توانمندی‌های داخلی نمی‌روند. این در حالی است که دانشگاه این ظرفیت را دارد که بخش زیادی از مشکلات و نیازهای صنعت را شناسایی و برطرف کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه امروزه یکی از رموز ماندگاری در عرصه رقابت جهانی، توجه به دانش است،عنوان کرد: این امر در اغلب صنایع مغفول مانده است. تمرکز دانشگاه‌‏ها بر آموزش، ناهمخوانی برنامه‏‌ها و متون درسی دانشگاه‌‏ها با مقتضیات صنعت و بازار کار، زمان‌بر بودن تحقیقات دانشگاهی و نبود مهارت از دیگر دلایل عدم ارتباط کافی و مؤثر دانشگاه و صنعت است.

وی خاطرنشان کرد: از جمله راه‏های افزایش ارتباط دانشگاه‏ها با صنایع می‌‏توان به تعریف پایان‌نامه‌های مرتبط با صنایع و حمایت صنایع از این پایان‌نامه‌ها اشاره کرد.همچنین فعال نمودن واحد تحقیق و توسعه در صنایع راهکار عملی دیگری است که به تعمیق روابط دانشگاه و صنعت کمک می‏‌کند.

زیست‌فناوری دریایی  یکی از پردرآمدترین حوزه‌های صنایع دریایی است

امراللهی ادامه داد: بهبود ساختار پژوهشی، طرح پسادکتری صنعتی، فرصت مطالعاتی اساتید و دانشجویان دکتری در صنایع، طرح کارورزی دانش‌آموختگان دانشگاه‏‌ها، افزایش توان علمی دانشگاه‏ه‌ا و رویکرد به فناوری‌های نو در دانشگاه و صنعت از دیگر راهکارهای بهبود رابطه صنعت و دانشگاه است.

استاد دانشکده علوم و فنون دریایی با تأکید بر زیست‌فناوری دریایی به‌عنوان یکی از پردرآمدترین حوزه‌های صنایع دریایی بیان کرد: زیست‌فناوری یا بیوتکنولوژی به زبان ساده یعنی تولید کالا و خدمات با روش‌های علمی و فنی و با کمک عوامل بیولوژیک. تعریف دقیق‏تر این رشته عبارت است از کاربرد روش‌های علمی و فنی در تبدیل بعضی مواد به کمک عوامل بیولوژیک (میکروارگانیسم‌‏ها، یاخته‌های گیاهی و جانوری و آنزیم‏‌ها و... ) برای تولید کالا و خدمات در صنایع مختلف به‌‏ویژه کشاورزی، صنایع غذایی، آرایشی، دارویی و پزشکی.

وی تصریح کرد: بیوتکنولوژی دریایی یکی از حوزه‌های جدید و در حال رشد است که به کشف و استفاده از فرآورده‌ها و فرآیندهای برگرفته از موجودات دریایی اختصاص دارد.

امراالهی اضافه کرد: جانوران و گیاهان دریایی منبع ترکیبات منحصربه‌فردی هستند که دارای پتانسیل‌های صنعتی در زمینه‌هایی همچون تولید مواد دارویی، آرایشی، افزودنی‌های غذایی، کاوشگرهای مولکولی، آنزیم‌ها، مواد شیمیایی ویژه و مواد شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی هستند.

مدیر گروه زیست‌شناسی دریا دانشگاه هرمزگان با اشاره به مهم‌ترین فواید بیوتکنولوژی دریایی اظهار کرد: مهم‌ترین فواید بیوتکنولوژی دریایی تولید فرآورده‌های جدید و اصلاح‌شده از منابع دریایی، فراهم آوردن تکنیک‌های جدید جهت ردیابی، ارزیابی ذخیره، حفاظت و مدیریت اکوسیستم‌های دریایی و در نهایت پرورش آبزیان  به‌صورت پایدار و مطمئن است.

این استاد دانشگاه در خصوص فعالیت‌های دانشگاه هرمزگان در این خصوص عنوان کرد: از جمله اقدامات دانشگاه هرمزگان در زمینه توسعه زیست‌فناوری دریا می‏‌توان به برگزاری اولین همایش ملی زیست‌فناوری دریا در اواخر سال 96 اشاره کرد.

امراللهی اضافه کرد: اخذ مجوز پذیرش دانشجو در گرایش زیست‌فناوری دریا در مقطع کارشناسی ارشد از سال تحصیلی 98-97  و نیز برگزاری هرساله مسابقه ایده بازار دریایی که نقش مهمی در برقراری ارتباط فناوری زیستی و صنعت دریایی دارد، از دیگر اقدامات صورت گرفته در این حوزه است.

وی ادامه داد: همچنین کسب مجوز رشته زیست‌فناوری صنعت و محیط‌زیست، و تجهیز آزمایشگاه مرکزی زیست‌فناوری دانشگاه از برنامه‌‏های آتی این دانشگاه است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه هرمزگان با اشاره به ایجاد قطب علمی در این حوزه خاطرنشان کرد: با توجه به مزیت‏‌های جغرافیایی، علمی و زیرساختی دانشگاه هرمزگان، این دانشگاه ایجاد قطب علمی با عنوان «تولید ترکیبات طبیعی دریایی» را در برنامه دارد.

مدیر گروه زیست‌شناسی دریا دانشکده علوم و فنون دریایی در خصوص ضرورت اصلاح برنامه آموزشی این رشته و متناسب کردن آن با نیازهای صنعتی و کاربردی گفت: در حال حاضر رشته زیست‌فناوری دریا از گرایش‌های مقطع کارشناسی ارشد رشته زیست‌شناسی دریا در دانشگاه هرمزگان محسوب می‌شود که البته با توجه به اهمیت مقطع کارشناسی در زمینه تربیت و پرورش نیروی انسانی علاقه‌مند و مستعد و ترغیب دانشجویان به‌منظور ادامه تحصیل در حوزه زیست‌فناوری دریا تلاش شده تا برخی از دروس اختیاری ارائه‌شده به دانشجویان مقطع کارشناسی رشته زیست‌شناسی دریا با رویکرد زیست‌فناوری باشد.

مجهز بودن به دانش و فن‏آوری در زمینه علوم زیستی نقش مهمی در افزایش توان کشورهاست

عضو هیئت‌علمی دانشگاه هرمزگان تصریح کرد: البته شایان‌ ذکر است که از گذشته بین برنامه‏‌های آموزشی تمامی حوزه‌‏های تحصیلی در کشور و نیازهای صنعتی و کاربردی فاصله چشمگیری وجود داشته و دارد، اما اعضای هیئت‌علمی گروه زیست‌شناسی دریا دانشگاه هرمزگان در چند سال اخیر تلاش مضاعفی برای کاهش این فاصله کرده و سعی کرده‏‌اند با به‏‌کارگیری روش‏ها و متدهای نوین در حوزه زیست‌فناوری پژوهش‌‏های خویش را کاربردی کنند.

امراللهی در پایان با تأکید بر اهمیت علوم زیستی خاطرنشان کرد: امروزه مجهز بودن به دانش و فن‏آوری به‌خصوص در زمینه علوم زیستی نقش مهمی در افزایش توان کشورها ایفا می‏‌کند، چرا که در جهانی که با رشد جمعیت روبروست، دانشی همچون زیست‌فناوری دریایی می‌تواند تأثیر چشم‏گیری در تأمین غذای نسل حاضر و نسل‏‌های آینده و کنترل و بهبود وضعیت سلامت انسان‏ها و محیط‌‌ زیست‌شان داشته باشد.


انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۲۰ خرداد ۱۳۹۷ / ۰۹:۴۳
  • دسته‌بندی: هرمزگان
  • کد خبر: 97032008690
  • خبرنگار :