بعد از 84 سال وابستگي به واردات بنزين كه تبديل به چشم اسفنديار ايران شده بود، امسال كشور در توليد اين فرآورده استراتژيك نه تنها خودكفا شد، بلكه به زودي به جمع صادر كنندگان بنزين هم خواهد پيوست.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با ورود اولين خودروهاي بنزيني در سال 1306 ، واردات بنزين هم به کشور آغاز شد. در ابتدا واردات روزانه اين فرآورده 11 هزار لیتر بود که بعد از دو سال حجم آن سه برابر شد.

به تدريج روند صادارت بنزين به ايران افزايش يافت؛ به طوري كه در سال 1313 مصرف بنزین در کشور به 134 هزار لیتر و 10 سال بعد مصرف آن به 246 هزار لیتر رسيد.

البته توليد بنزين در ايران تقريبا با ملي شدن صنعت نفت مصادف و ساخت قديمي‌ترين واحد بنزين سازي دنيا در آبادان در سال 1945 توسط شرکت‌هاي انگليسي شروع شد و در سال 1951 اين واحد به بهره برداري رسيد، اما به دليل منفي بودن تراز توليد و مصرف، همچنان صادرات ادامه يافت.

سال 1334 مصرف این فرآورده به رقمی معادل یک میلیون و 46 هزار لیتر در روز رسید و با گذشت هر دهه، این مصرف به طرز چشمگیری افزایش یافت؛ به طوري كه مصرف در سال 1344 به یک میلیون و 956 هزار لیتر در روز رسيد.

مصرف بنزين در سال 1354 حدود هفت برابر افزایش پیدا کرد و به هشت میلیون و 530 هزار لیتر در روز رسید و 10 سال بعد یعنی در سال 1364 مصرف آن به 19 میلیون و 737 هزار لیتر رسيد.

جنگ تحميلي هم نتوانست افزايش مصرف بنزين را كاهش دهد و به همين دليل براي اولين بار در كشور بنزين در سال‌های 1359 تا 1361 كوپني شد تا اين گونه جلوي افزايش مصرف آن گرفته شود.

البته بعد از جنگ به دليل برداشتن محدوديت‌ها بازهم روند صعودي مصرف بنزين ادامه يافت؛ به طوري كه در سال 1384 مصرف روزانه آن 67 میلیون لیتر اعلام شد که نسبت به سال 1383 که 60 میلیون و 670 هزار لیتر بود، افزایش هشت درصدی داشت.

در حالي كه پيش‌بيني مي‌شد متوسط مصرف روزانه بنزين به 70 ميليون ليتر در سال 1386 برسد، سهميه بندي بنزين از تير ماه سال 1386 با تخصيص 360 ليتر فصلي (ماهانه 120 ليتر) آغاز شد و به تدريج و طي چهار سال از سهميه ماهانه كاسته شد، تا اين كه سهميه بنزين از ابتداي سال 1389 از 80 ليتر در ماه به 60 ليتر كاهش يافت كه نتيجه آن افت مصرف روزانه بنزين از 75 به 63 ميليون ليتر در روز بود.

بعد از اجراي قانون هدفمند كردن يارانه‌ها و با تغيير قيمت بنزين معمولي از 100 به 400 تومان از آذر پارسال، قيمت بنزين سوپر از 150 تومان به 550 تومان و قيمت بنزين معمولي آزاد به 700 تومان و سوپر به 800 تومان رسيد. اكنون مصرف روزانه بنزين به كمتر از 60 ميليون ليتر رسيده است.

اين در حالي بود كه به گفته مسوولان مربوطه در صورت عدم سهميه‌بندي بنزين و افزايش قيمت آن، متوسط مصرف روزانه آن در سال جاري به بيش از 120 ميليون ليتر در روز مي‌رسيد.

با توجه به افزايش مصرف بنزين در كشور و جوابگو نبودن توليد داخلي، واردات بنزين به روزانه 28 ميليون ليتر رسيد و اين وابستگي موجب شد كه تحريم واردات بنزين به ايران ابزار غرب براي فشار تحميل خواسته‌هاي خود به ايران شود، اما با كنترل مصرف و با اجراي طرح‌هاي توسعه‌اي پالايشگاهها، امسال واردات بنزين به كشور صفر شد.

بر اين اساس در حال حاضر توليد بنزين ايران به حدود 58 ميليون ليتر رسيده كه همراه با ساير افزودني‌هاي آن و با توجه به متوسط مصرف روزانه 60 ميليون ليتر بنزين در کشور مي توان گفت كه توليد و مصرف بنزين همتزاز شده‌اند.

در واقع با بهره برداري از فاز دوم طرح توسعه پالايشگاه امام خميني(ره) شازند اراک با توليد روزانه هفت ميليون و 500 هزار ليتر، فاز دوم طرح توسعه پالايشگاه آبادان با توليد روزانه دو ميليون و 300 هزار و طرح بنزين‌سازي پالايشگاه شهيد تندگويان تهران با توليد روزانه يک ميليون و 800 ميليون ليتر، حجم توليد اين فرآورده استراتژيک به بيش از 73 ميليون و 600 هزار ليتر مي رسد.

از سوي ديگر با توجه به خودكفايي ايران در توليد بنزين و افزايش توليد اين فرآورده نفتي امكان صادرات بنزين از ابتداي سال آينده (1391) نيز فراهم مي‌شود.

طبق نقشه‌ راه شركت ملي پالايش و پخش فراورده‌هاي نفتي ايران، توليد بنزين در برنامه‌ پنجم توسعه 85 درصد و در افق چشم‌انداز 1404، 290 درصد رشد خواهد داشت.

بر اين اساس به تدريج و با تكميل ساير پروژه‌هاي در حال ساخت پالايشگاهي، بنزين‌سازي و طرحهاي توسعه و بهينه سازي پالايشگاه‌هاي كشور، توليد بنزين کشور تاپايان برنامه پنجم توسعه به روزانه 131 ميليون ليتر خواهد رسيد.

همچنين تا پايان افق چشم انداز 1404، توليد بنزين ايران به بيش از 190 ميليون ليتر خواهد رسيد که از اين حجم 107 ميليون و 700 هزار ليتر آن با ساخت هفت پالايشگاه جديد توليد خواهد شد.

انتهاي پيام