به گزارش ايسنا، اگرچه در سالهاي اخير شاهد فراز و نشيبهاي بسياري در پژوهش و توليد علم بودهايم اما هنوز هم جايگاه علمي ايران در منطقه و جهان، جايگاهي قابل اعتنا است و عليرغم بودجههاي اندك پژوهشي و متمركز نبودن اين بودجهها، نتايج تلاشها، اميدوار كننده است.
معاون پژوهش و فناوري دانشگاه شيراز صبح شنبه ششم آذرماه در يك كنفرانس خبري به سوالات متعدد معدود خبرنگاران حاضر در كنفرانس خبري خود، در خصوص وضعيت بودجه پژوهشي، تجهيز آزمايشگاهها، وضعيت توليد مقالات علمي، سرانجام موزه تاريخ طبيعي، عملكرد پژوهشي دانشگاه شيراز و ... را پاسخ گفت.
رشد علمي دانشگاه شيراز در سال 95
معاون پژوهش دانشگاه شيراز معتقد است امسال در حوزه پژوهش و توليد علم دستآوردهاي محققان اين دانشگاه نسبت به سال گذشته بهتر بوده بهبود شاخصهاي مورد نظر در اين حوزه را بهدنبال داشته است، بهطوريكه دانشگاه شيراز در علم سنجي موسسه نيچر جزو سه دانشگاه برتر كشور شناخته شده و مقالات فاخر توليد شده از سوي پژوهشگران اين دانشگاه در نيچر نمايه شده است.
دكتر احمد عريان، با بيان اينكه سيستم علمسنجي تايمز نيز دانشگاه شيراز را جزو شش دانشگاه برتر كشور و در زمره 600 تا 800 دانشگاه برتر جهان محسوب كرده است، گفت: البته اين جايگاه مناسبي نيست و بايد تلاش كنيم تا طي 10 سال آينده جزو 200 دانشگاه برتر جهان قرار گيريم. اما رسيدن به اين هدف، مستلزم همراهيهاي مطلوب و فراهم شدن شرايطي مناسب است.
او با اشاره به وجود 250 آزمايشگاه در دانشگاه شيراز، گفت: براي رسيدن به جايگاه مناسب در جهان نيازمند آزمايشگاههايي بهروز، مواد آزمايشگاهي كامل، تجهيزاتي مناسب، افزايش اعتبارات پژوهشي، ارتباط مستمر و تاثيرگذار بخشهاي مختلف با دانشگاه، تمركز بودجههاي پژوهشي، ارتقاء اعتماد به دانشگاه و ... هستيم.
عريان كه اعتقاد دارد دانشگاه شيراز مانند بسياري از دانشگاهها به لحاظ اعتبارات ملي حال و روز خوشي ندارد، گفت: سالهاي سال است در برنامههاي پنجساله اختصاص 3 تا 4 درصد درآمد ناخالص ملي به پژوهش بهعنوان يك شاهبيت برنامههاي ملي مطرح ميشود، اما آنچه عملياتي شده اين است كه هنوز اين بودجه به 0.5 درصد هم نرسيده است.
او اين موضوع را عارضهاي مصيبتبار دانست و گفت: براي كشوري كه ميخواهد در راس دانشگاههاي برتر قرار داشته باشد و در توليد علم جايگاهي فاخر و در شأن كسب كند، وضعيت كنوني بههيچ عنوان مطلوب نبوده و نيست.
آزمايشگاه دانشگاه شيراز؛ آزمايشگاه مرجع
عريان اضافه كرد: عليرغم تمام كمبودها، طي سالهاي 94 و 95 تلاش كردهايم تا تجهيزات جديدي را خصوصا در حوزه هايتك خريداري كرده و آزمايشگاه مركزي دانشگاه شيراز را به اين تجهيزات، مجهز كنيم. اين اقدام در راستاي تبديل آزمايشگاه دانشگاه شيراز به يك آزمايشگاه مرجع، انجام شده و تداوم دارد.
اين استاد دانشگاه تاكيد دارد كه كشورهايي نظير ژاپن و كره جنوبي نشان دادهاند كه بدون در اختيار داشتن منابع غني نفت و گاز ميتوان بر قله علم و فناوري ايستاد و زندگي خوبي براي شهروندان ايجاد كرد، گفت: دستيابي به اين هدف مهم مشروط به اعتماد كامل به نيروهاي نخبه، دانشمندان و مغزهاي متفكر دانشگاهي است. تجربه جهاني نشان داده كه علم ميتواند هر كشوري را غني كند.
عريان با اشاره به تجهيز آزمايشگاه مركزي دانشگاه شيراز به ميكروسكپ الكتروني، دستگاه كروماتوگرافي گازي و ساير تجهيزات هايتك، تصريح كرد: مطمئنا در آينده دانشگاه شيراز به آزمايشگاه مرجع در بخشهايي از فعاليتهاي علمي و تحقيقاتي تبديل خواهد شد.
اين استاد دانشگاه اعتقاد دارد كه زمان آن فرارسيده تا خيرين و سرمايهگذاران به سمت احداث دانشكده، دانشگاه و آزمايشگاههاي مرجع روي آورده و بسترساز توسعه علمي و ارتقاء جايگاه كشور در عرصه جهاني شوند.
عريان گفت: در اكثر كشورهاي توسعه يافته، خيرين و كسانيكه بهدنبال جاودانه كردن نام خود هستند، به عرصه علم ورود كرده و در اين حوزهها اقدامات شايستهاي را بستر سازي ميكنند.
وي اعتقاد دارد كه در اقدامات خيرخواهانه و ورود خيران به عرصههاي علمي، جايگاه ساير كشورهاي جهان بسيار مطلوبتر از ايران است، حال آنكه سابقه نيكانديشي و خيرخواهي ايرانيان بسيار بيشتر بوده و هست.
عريان همچنين از تهيه و توزيع 30 هزار جلد كتاب در كتابخانه مركزي و ساير كتابخانههاي دانشگاه شيراز طي ماههاي گذشته از سال 95 خبر داد و ابراز اميدواري كرد كه اين روند ادامه داشته باشد
وي يادآور شد كه فعاليتهاي كتابخانهاي در دانشگاه شيراز به سمت آنلاين شدن حركت خود را ادامه ميدهد.
رشد مطلوب دانشگاه شيراز در انعقاد قراردادها
معاون پژوهش و فناوري دانشگاه شيراز، گفت: سالهاي 94 و 95 شاهد رشدي مناسب در حوزه انعقاد قراردادهاي پژوهشي بودهايم. در سال 94 قرارداد مطالعات تامين آب پتروشيميهاي خط اتيلن مركزي با يك ميليارد و 250 ميليون تومان اعتبار و مطالعات طرح مانيتورينگ ترافيك و سامانه سرعت سنج شهرداري شيراز با 750 ميليون تومان اعتبار منعقد و اجرايي شد كه امسال نيز اين دو قرارداد ادامه دارد.
او اضافه كرد: امسال نيز قرارداد طرح مطالعاتي بهكارگيري روشهاي فناوري ازدياد برداشت در ميدان منصوري به ارزش 7 ميليارد و 500 ميليون تومان و قرارداد همكاري با شهرداري شيراز در طرح مطالعه فرونشست شيراز به ارزش 950 ميليون تومان و طرحهاي مطالعاتي محرمانه با وزارت دفاع و همچنين قرارداد طرح مطالعاتي ازدياد برداشت با شركت ملي نفت ايران به ارزش 8 ميليارد تومان و يك ميليون دلار و ... امضا و مبادله شده است.
عريان با اشاره به اينكه چندين قرارداد نيز با شركت پتروشيمي و نفت و گاز جنوب و شركت نفت در شرف امضا است، گفت: در بحث علمسنجي اقدامات خوبي انجام شده و اميدواريم كه رسانهها نيز در اين حوزه با كسب تبحر كافي، ورود كرده و زمينه رشد بيشتر و بهتر دانشگاه را فراهم كنند.
او از تاليف و ترجمه و انتشار 40 عنوان كتاب جديد در دانشگاه شيراز خبر داد و گفت: مركز نشر دانشگاه شيراز در زمينه ارتقاء كيفيت كتابهاي منتشر شده، تلاش زيادي را بهكار بسته است.
عريان همچنين به اقدامات انجام شده در حوزه كارآفريني دانشگاه شيراز اشاره و خاطرنشان كرد: در حوزه مالكيت فكري، 57 ادعاي ثبت اختراع از تهران به دانشگاه شيراز ارجاع داده شد كه 12 طرح مربوط به اعضاي هيئت علمي همين دانشگاه بود و در نهايت برخي از اين طرحها تاييد و بعضي نيز مردود شد.
موزه تاريخ طبيعي دانشگاه تحت مديريت معاون اداري مالي است!
معاون پژوهش و فناوري دانشگاه شيراز در پاسخ به سئوال خبرنگار ايسنا در خصوص موزه تاريخ طبيعي اين دانشگاه گفت: موزه تاريخ طبيعي زير نظر معاونت اداري و مالي دانشگاه قرار دارد!! البته از نظر علمي، موزه و باغ گياهشناسي و ساير مكانهاي ميراثي با توجه به برخورداري از جنبههاي علمي و پژوهشي بايد زير نظر معاونت پژوهشي باشد.
وي ادامه داد: تشكيلات مديريت قبلي دانشگاه شيراز زمينه انتقال موزه تاريخ طبيعي و باغ گياهشناسي ارم از زير نظر معاونت پژوهشي به معاونت اداري مالي را فراهم كرده است.
عريان قول داد كه تمام مسائل و مشكلات مطرح شده در خصوص موزه تاريخ طبيعي را به معاون اداري مالي دانشگاه انتقال دهد.
اين استاد دانشگاه شيراز در پاسخ به ديگر سئوال خبرنگار ايسنا در خصوص طرح مباحثي پيرامون سرقت علمي و اينكه آيا چنين مقالاتي مربوط به دانشگاه شيراز نيز بوده است؟ گفت: متاسفانه اعلام شده كه 58 مقاله علمي ايران از سايتها و ژورنالها برداشته شده است، اما هيچ يك از اين مقالات متعلق به دانشگاه شيراز نبوده است.
او گفت: البته بعيد نيست كه روزي هم بشنويم چنين اتفاقي براي مقالات دانشگاه شيراز حادث شده است. اما بايد دقت داشت كه بخش اندكي از اين موضوع تخلف تهيه كننده مقاله بوده و بخشي مربوط به اين است كه در دنيا روي توليدات علمي ايران حساسيت زيادي ايجاد كردهاند.
عريان اعتقاد دارد كه پشت موضوع برداشته شدن مقالات ايران از سايتها، نيت و نگاه خير و علمي كامل وجود نداشته و همه بايد مراقب باشيم كه در دامن زدن به موضوع، تفكيكي بين مسائل قائل شويم.
او با قبول اينكه رشد علمي تنها منوط به توليد مقاله نيست و رسيدن به محصول در اين زمينه تاثيرگذار است،گفت: در علمسنجي تايمز، هنوز هم 60 درصد توليد علم بر اساس مقالات فاخر و تاثيرگذار سنجيده شده و به آن اتكاء دارد. اگرچه حداقل بخشي از اين مقالات علمي بايد محصول نهايي تبديل شود.
عريان گفت: اگر بگویيم 10 درصد از كل مقالات بايد به محصول تبديل ميشد، هنوز جايگاه ما در سطح جهان بسيار پائين است.
معاون پژوهشي دانشگاه شيراز در پاسخ به سئوال ديگري گفت: امروز اگر 250 ميليارد تومان براي تجهيز آزمايشگاههاي دانشگاه شيراز اختصاص يابد، ما ميتوانيم براي هر آزمايشگاه يك ميليارد تومان تجهيزات و مواد اوليه خريداري كنيم. اكنون هم با اعتبارات محدودي كه وجود دارد، تلاش كردهايم تجهيزاتي براي اين آزمايشگاهها خريداري كنيم.
او تمركز تخصيص اعتبارات خريد تجهيزات در آزمايشگاه مركزي را زمينهساز ارتقا توان تحقيقاتي و علمي دانشگاه شيراز دانست و گفت: اين اقدام امكاني براي تمام دانشجويان و علاقهمندان به فعاليتهاي پژوهشي فراهم خواهد شد.
عريان همچنين از تلاش براي راهاندازي آزمايشگاه شيمي دانشگاه شيراز با همكاري يك شركت ايتاليايي خبر داد و گفت: اميدواريم تا پايان امسال با ورود تجهيزات لازم، اين مهم عملياتي شود.
معاون پژوهش و فناوري دانشگاه شيراز گفت: در زمينه توليد علم تا سال 2012 كشور از رشدي سريع برخوردار بود و دانشگاه شيراز هم جزو سه دانشگاه برتر كشور قرار داشت، اما اين موضوع مسئله كمي را شامل ميشد نه ميزان استناد به مقالات و توليد مقالات فاخر نمايه شده در ژورنالهاي بينالمللي و سايتهاي علمسنجي.
او گفت: از سال 2012 به يك سطح پلاتو رسيده و مسير يكنواختي را طي كردهايم و تا 2015 رشدي در توليد مقاله نداشتيم حتي در بعضي حوزهها كاهش هم داشتيم اما امسال و تا امروز كه 26 نوامبر سال 2016 است، خوشبختانه نسبت به سال گذشته ميلادي شاهد رشد بودهايم.
عريان اضافه كرد: سال گذشته 1300 مقاله در اسكوپوس داشتيم و امسال تا امروز، 1327 مقاله در اسكوپوس داريم و اميدواريم تا پايان سال از 1400 مقاله عبور كنيم.
معاون پژوهش و فناوري دانشگاه شيراز اعتقاد دارد كه براساس شاخصها، كيفيت ژورنالهاي منتشر شده در اين دانشگاه رشدي مطلوب داشته است و از 22 مجله موجود، 6 مجله ISI و 4 مجله در اشپينگر نمايه شده است و 2 مجله هم شرايط ISI شدن را دارد. اين مجلات در حوزههاي مهندسي و علومي، دامپزشكي و ملكولاربيولوژي است.
عريان معتقد است كه بعد از برجام شاهد دشوار شدن شرايط پذيرش مقالات علمي پژوهشگران ايراني از سوي موسسهها و ژورنالهاي جهاني بودهايم.
معاون پژوهش و فناوري دانشگاه شيراز توضيح داد: شايد برخي نگران سريعتر شدن رشد علمي ايران پس از برداشته شدن تحريمها بوده و هستند. فكر ميكنند در دورهاي كه قادر به تامين تجهيزات نبوديم، رشد علمي خوبي داشتم و اگر شرايط برايمان ساده شود، قطعا رشد بهتري خواهيم داشت.
عريان در عينحال تصريح كرد: امروز و براي اينكه مقالات فاخر توليد شده بهتر پذيرش شوند نيازمند مراكزي هستيم كه اديت مقالات به زبان انگليسي را عهدهدار باشند.
انتهاي پیام
نظرات