دکتر علیاصغر داوودی در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: زمانی که صحبت از خاورمیانه نوین بود، آمریکاییها تصمیم داشتند تا خاورمیانهای یکدست، یکپارچه، همراه با آمریکا، دوست اسرائیل و منطقهای امن در مقابل نفوذ ایران شیعی ایجاد کنند، آمریکا این سیاست را از زمان بوش در خاورمیانه دنبال میکرد اما خوشبختانه با مشکلات و موانع جدی روبرو شد.
وی با بیان اینکه بعد از ایجاد جنبش بیداری اسلامی و بهار عربی در شمال آفریقا و خاورمیانه نقشه خاورمیانه دچار تحول و دگرگونی شد، عنوان کرد: موجی بهوجود آمد که خشم و نارضایتی نهفته در بین مردم منطقه در قالب سرنگونی رژیمهای دیکتاتور و مستعد نشان داده شد. آمریکاییها در برابر این مسئله، نگران خاتمه حضور استعماری خود در منطقه اما سرانجام بر این موج سوار شدند. عملا روند را به سمتی سوق دادند که جلوی آثار سوء این جریان و حرکت مردمی علیه آمریکا را بگیرند و آن را تبدیل به فرصتی برای خود کنند.
رئیس دانشگاه آزاد واحد تربت جام با اشاره به اینکه ایالت متحده آمریکا در دوره اوباما چرخشی در سیاست خارجه خودش در قبال خاورمیانه انجام داد اما نتوانست مسیر خاورمیانه را به سرانجام برساند، خاطرنشان کرد: آمریکا از هرجومرج ایجاد شده در خاورمیانه به نحو مطلوب استفاده کرد و بیش از همه نگران این بود که ایران شیعی و ضد آمریکا و اسرائیل بتواند از این اوضاع به نفع خودش استفاده کند. سیاست کلی ایالت متحده آمریکا در چند سال اخیر معطوف به این بوده که کشورهای نیرومند در خط مقاومت با اسرائیل چون عراق، سوریه، لبنان و جمهوری اسلامی را تضعیف کند و دولتهای محافظهکار منطقه مثل دولتهای حاشیه خلیجفارس به ویژه عربستان سعودی را تقویت کند.
این پژوهشگر مسائل بینالملل گفت: با توجه به ساختارهای قدیمی عربستان، امکان تداوم سیاستهای گذشته نبود و به این نتیجه رسیدند که باید تحولی در این کشورها ایجاد کنند. نوعی جوانگرایی در منطقه ایجاد کردند تا کارهای خود را پیش ببرند، آمریکاییها توانایی جلوگیری از نفوذ ایران در سوریه، لبنان و عراق را نداشتند بنابراین به حربههای قدیمی متوسل شدند.
داوودی با اشاره به اینکه آنها اختلافات مذهبی بین شیعه و سنی را در منطقه حاد کردند و به بحث عرب و عجم دامن زدند، افزود: آنان کشورهای عربی را در مقابل ایران قرار دادند و موجی از ایران هراسی را در منطقه ایجاد کردند. عربستان سعودی تنها کشوری بود که حمایت غربی و پشتوانه نفت و توان مالی داشت که میتوانست با کمترین هزینه جلوی نفوذ ایران را در منطقه بگیرد.
وی افزود: سوریه اکنون دارد به وضعیت باثباتی میرسد. لبنان نیز کشوری است که توانست در این بحران آرامش خود را حفظ کند و نیروهای حزبالله و مقاومت در کنار نیروهای سوری توانستند ضربات مهلکی بر پیکر داعش وارد کنند، سیاستهای ایران در عراق نیز توانست این کشور را از حضور داعش پاک کند. این سیاستها نشان میدهد که ایران در دیپلماسی خود در خاورمیانه دست پیش را دارد و این شکست سیاستهای عربستان و دولتهای محافظهکار است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه کودتا و سیاست نوینی در منطقه در حال شکلگیری است، خاطرنشان کرد: برای اینکه عربستان سعودی بتواند به شکلی جای خودش را در قدرت تحکیم بخشد، باید همواره آشفتگی در خاورمیانه وجود داشته باشد، خاورمیانه اکنون به سمت صلح حرکت میکند که به نفع عربستان سعودی نیست، بنابراین عربستان به دنبال ایجاد یک بحران جدید در منطقه است تا تحتتأثیر آن بتواند سیاستهای سنتی خود را جلو ببرد و ایران را به عنوان خطر جدی برای منطقه قلمداد کند، نقش اسرائیل و ایالت متحده آمریکا در این فضا بیتأثیر نبوده و در طول زمان نیز نقش آنها آشکارتر خواهد شد.
وی با بیان اینکه این سیاستها تأثیری در مسائل سوریه ندارد، عنوان کرد: دولت سوریه اکنون توانسته بخش مهمی از خاک خودش را از دست تروریستهای داعش پس بگیرد. مسئله لبنان نیز تأثیر چندانی بر آینده سوریه ندارد مگر اینکه آشوبهای لبنان شروعی برای جنگ داخلی سوریه باشد و آن را به لبنان منتقل کند و جنگ شیعی و سنی را در لبنان دامن بزند تا عربستان از این طریق سیاستهای خود را در منطقه پیش ببرد.
داوودی گفت: این مسئله که سعد حریری بعد از دیدار با آقای ولایتی به عربستان میرود و باصحبتهای خارج از منطق، ایران را متهم میکند و دلیل اصلی استعفای خود را دخالت ایران در منطقه میداند، یک سناریوی از پیش طراحی شده بود که با هدایت اسرائیلیها و حمایت جدی عربستان سعودی اجرا شد و سعد حریری هم تنها بازیچه دست این افراد شد تا بتوانند دوباره منطقه را به آشوب بکشانند.
انتهای پیام
نظرات