به گزارش ایسنا، سال ۲۰۲۶ در حالی پیش روی نظام بینالملل قرار دارد که پیامدهای حملات نظامی به ایران، تشدید رقابتهای امنیتی، افزایش خریدهای تسلیحاتی و رشد عدم قطعیت در روابط قدرتهای بزرگ، توجه به تحولات سیاست خارجی را بیش از گذشته ضروری کرده است. از خاورمیانه تا شرق آسیا و از آمریکای لاتین تا اروپا، مجموعهای از بحرانهای همزمان و روندهای ناپایدار در حال شکلگیری است که میتواند مستقیماً بر امنیت، اقتصاد و جایگاه بینالمللی کشورها اثرگذار باشد؛ مسائلی که رصد و تحلیل دقیق آنها در سال ۲۰۲۶ اهمیت دوچندانی دارد.
مهمترین اتفاق سال ۲۰۲۵ حمله آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران بود
«رحمان قهرمانپور» در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه «مهمترین اتفاق سال ۲۰۲۵ حمله آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران بود»، گفت: حملات به ایران اثر آبشاری داشت که بعد از ۷ اکتبر بیشتر از پدیدههای دیگر بر تعاملات منطقه و بینالملل اثرگذار بود. حملات اسرائیل و آمریکا روی کنترل تسلیحاتی، روندهای خاورمیانه اثرگذار بود و پیامدهایی برای تجارت جهانی و مسیرهای دریایی و تشدید تنشها در منطقه داشت. از طرف دیگر شاهد این هستیم که بعد از این اتفاق، کشورهای منطقه در حال خرید تجهیزات نظامی بیشتر هستند؛ مشخصا کشورهایی که قبلا خریدهای کمتری در منطقه داشتند مثل مصر امروز اقدام به خریدهای بیشتر از چین میکنند. عربستان و امارات از جمله کشورهایی در منطقه بودند که خرید نظامی زیاد داشتند، اما مصر مثل آذربایجان، سیستم دفاع موشکی HQ۹ چینی را مستقر کرده است.
دیدار شی و ترامپ در کره جنوبی بر تدوین سند راهبردی آمریکا تاثیرگذار بود
وی ادامه داد: دیدار شی جی پینگ و ترامپ در کره جنوبی که به نظر تاثیر این دیدار در سند راهبردی آمریکا دیده شده است، از جمله اتفاقات مهمی است که در ۲۰۲۵ شاهد بودیم. پیامدهای این دیدار نشان داد که آمریکا آن طور که انتظار میرفت، قرار نیست تخته گاز به سمت رقابت با چین برود و دو کشور به دنبال مدیریت تنشها هستند. این دیدار برای اروپا هم معنادار بود و آنها را به این جمع بندی رساند که باید جدیتر به دنبال استقلال سیاسی خود باشند. مرتس، صدراعظم آلمان در سخنان اخیرش گفت که آمریکا قصد دارد راهش را از اروپا جدا کند و روابط فراآتلانتیکی دیگر به گذشته برنمیگردد؛ چراکه روسیه دنبال این است که توسعهطلبی شوروی را احیا کند.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به دیدار رهبران آمریکا و چین در مارس ۲۰۲۶ گفت: این دیدار در ادامه دیدار اخیرشان در کره جنوبی میتواند در ابعاد مختلف سیاسی و اقتصادی و امنیتی بینالمللی تاثیرگذار باشد.
احتمال جنگ هستهای در ۲۰۲۶ کمتر شده است
قهرمانپور در پاسخ به این پرسش که احتمال جنگ هستهای در سال ۲۰۲۶ را با توجه به تحولات امنیتی و سیاسی جاری میدهید؟ اظهار کرد: به نظر من با دیدار شی جیپینگ و دونالد ترامپ احتمال جنگ هستهای کمتر شده است. البته روسیه در حال تحریک اروپا و آمریکاست؛ چرا که گسترش تنش به نفعش است، همچنین روسیه در قطب شمال فعالیتهایی انجام میدهد و سلاحهای استراتژیک را به سمت آمریکا نشانه گرفته است، اما دیدار و نوع برخورد شی و ترامپ نشان داد که شی جی پینگ، رئیس جمهور چین، نمیخواهد در مسیر تشدید فضای نظامی به ویژه هستهای قدم بردارد و آن را به ضرر خود میداند و میتواند به روسیه فشار آورد که راهحلهای نظامی را محدود کند.
وی درباره تشدید تنش و درگیری میان ایران با اسرائیل و آمریکا اظهار کرد: احتمال تشدید تنش وجود دارد و معتقدم سال ۲۰۲۶ همچنان سال پرماجرایی برای ایران و منطقه باشد. ترامپ و اطرافیانش بر این باورند که نتانیاهو آمریکا را به جنگ کشانده و افکار عمومی این طور برداشت کردند که نتانیاهو توانست ترامپ را دنبال خودش بکشاند، در مقابل واکنش آمریکا به موضوع سوریه و قطر باعث شد که اسرائیل از اقداماتش عقب نشینی کند. اما بسیاری بر این نظرند که عقبنشینی اسرائیل تاکتیکی است تا بتواند ترامپ را دوباره با خود همراه کند. با توجه به اینکه مذاکراتی هم شکل نگرفته است، این احتمال جدی وجود دارد اسرائیل برای بار دوم آمریکا را برای اقدام نظامی علیه ایران همراه کند.
این کارشناس مسائل بینالملل خاطرنشان کرد که رابطه آمریکا و چین، دیدار شی و ترامپ در مارس ۲۰۲۶، موضوع ایران، اوکراین و ونزوئلا از مسائل مهم و اولویتدار در حوزه سیاست خارجی در ۲۰۲۶ است.
مساله ونزوئلا، سلسهای از پیامدها و تاثیرات را بر کوبا، هندوراس، شیلی و بولیوی خواهد داشت
قهرمانپور گفت: مساله ونزوئلا، سلسهای از پیامدها و تاثیرات را بر کوبا، هندوراس، شیلی و بولیوی خواهد داشت. موج راستگرایی در آمریکای لاتین شکل گرفته است که این زنجیره میتواند به شیلی، برزیل و کلمبیا هم کشیده شود. بنابراین ونزوئلا مساله بسیار مهمی است که میتواند چهره آمریکای لاتین را در ۲۰۲۶ تغییر دهد به نحوی که نفوذ آمریکا را در این منطقه افزایش دهد و به موازات آن نفوذ ایران، چین و روسیه کاهش یابد.
ترامپ نمیخواهد با دولت الشرع در بیفتد
وی در رابطه با سرنوشت موضوعات غزه، سوریه، لبنان و فلسطین در سال ۲۰۲۶ گفت: واکنش ترامپ به کشته شدن سربازان آمریکایی در سوریه نشان داد که نمیخواهد با دولت الشرع در بیفتد، چراکه سوریه برای آمریکا مهم است. سوریه تابلوی نظم جدید منطقهای است که قرار است شکل بگیرد و مهم است در داخل سوریه آرامش برقرار باشد. سوریه به لحاظ منطقهای و سیاست آمریکا در منطقه بسیار مهم است و به نظرم آمریکا همه تلاش خود را انجام میدهد تا این کشور دچار تنش نشود. آنها سعی دارند روند دولت ـ ملتسازی در این کشور را پیش ببرند، از این رو جلوی اسرائیل را برای حمله به سوریه خواهند گرفت تا این کشور ناامن نشود.
خلع سلاح حزبالله همچنان در ۲۰۲۶ در دستور کار خواهد بود
قهرمانپور اظهار کرد: معتقدم خلع سلاح حزبالله همچنان در ۲۰۲۶ در دستور کار خواهد بود، چراکه اسرائیل گفته بدون خلع سلاح کامل حزبالله، لبنان را ترک نمیکند از این رو پیشبینی میشود طی ماههای آینده و در ۲۰۲۶ همچنان شاهد استمرار و گسترش تنش در این کشور باشیم. در مورد غزه نیز تشکیل نیروهای چندملیتی در غزه موجب میشود جنگی جدید سر نگیرد، اما اسرائیل حتما به طور موردی، ترورهای هدفمند خود را ادامه میدهد. به نظرم اسرائیل برنامهای برای غزه ندارد و با هماهنگی آمریکا قرار است آنجا مدیریت شود، اما بیشترین تمرکز را روی حزبالله و سایر گروههای مقاومت در منطقه خواهد گذاشت.
این کارشناس مسائل بینالملل خاطرنشان کرد: عدم قطعیت زیادی در موضوعات بینالمللی در سال ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ داشته و داریم، از جمله در رابطه با بحران تایلند و کامبوج، تایوان، اوکراین، سودان و ژاپن. نظام بینالملل به سمت عدم قطعیت بالایی میرود که پیامدش در حوزه تجارت، کاهش سرمایهگذاری و محتاط شدن بازارهای مالی است. همچنین شاهد تشدید نظامیگری در سیاست بینالملل خواهیم بود که در آلمان، فرانسه و بریتانیا این مساله بیشتر به چشم میآید. این کشورها در حال سرمایهگذاری روی صنایع دفاعی خود هستند و طبیعی است که هزینههای نظامی بالا میرود و منازعات گسترش مییابد.
انتهای پیام