محمدرضا ناظم در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه در شرایط طبیعی، حیوانات راه بقا و تطابق با محیط را بلد هستند، اظهار کرد: در حالت عادی نیازی به دخالت گسترده انسان وجود ندارد، اما زمانی که خود انسان با شهرسازی، تخریب زیستگاهها، تولید زباله و تغییر اکوسیستم، عامل اصلی ایجاد مشکل میشود، از نظر اخلاقی مسئول است که برای کاهش آسیبها وارد عمل شود.
وی دخالت انسان در زندگی حیوانات را موضوعی چندوجهی دانست و افزود: نه بیتفاوتی درست است و نه دخالت افراطی. کمک به حیوانات باید محدود به شرایط بحرانی مانند سرما و گرمای شدید باشد و از هرگونه دستکاری بیش از حد در زندگی آنها، از جمله لمس مداوم، جابهجایی غیرضروری و تلاش برای اهلیسازی، پرهیز شود؛ چراکه این اقدامات در بلندمدت آسیبزا هستند.
پناهگرفتن بچهگربهها در کاپوت و محفظه موتور خودروها
رئیس نظام دامپزشکی استان اصفهان یکی از خطرات جدی فصل سرما را پناه گرفتن گربهها و بهویژه بچهگربهها در کاپوت و محفظه موتور خودروها دانست و ادامه داد: به دلیل گرم بودن موتور، حیوانات به این فضاها پناه میبرند و متأسفانه موارد متعددی وجود دارد که با روشن شدن خودرو، حیوان دچار پارگی اندام، شکستگی یا آسیبهای شدید شده و به کلینیکهای دامپزشکی منتقل میشود. بهتر است رانندگان بهویژه در خودروهایی که در فضای باز پارک میشوند، پیش از استارت زدن، کاپوت را بررسی کنند و این اقدام ساده نمونهای از کمک مؤثر بدون دخالت گسترده در طبیعت است.
ناظم با تأکید بر اینکه تغذیه دائمی و متمرکز حیوانات اقدامی نادرست است، تصریح کرد: در شرایط یخبندان میتوان بهصورت مقطعی و محدود، آب یا غذا در اختیار حیوانات قرار داد، اما غذا دادن مداوم در یک نقطه مشخص، باعث وابستگی، تجمع غیرطبیعی، افزایش بیماریها و از بین رفتن غریزه شکار میشود.
وی افزود: تضعیف غریزه شکار در گربههای خیابانی، پیامدهای مستقیمی برای اکوسیستم شهری دارد و یکی از نتایج آن افزایش جمعیت موشها در فضاهایی مانند پارکها و مسیرهای فاضلاب است. بسیاری از رفتارهایی که با نیت کمک انجام میشوند، در عمل به برهم خوردن تعادل طبیعی منجر میشوند.
رئیس نظام دامپزشکی استان اصفهان درباره ایجاد پناهگاه برای گربههای خیابانی گفت: ایجاد پناهگاه موقت در شرایط بحرانی، مانند سرمای شدید، قابل قبول است، اما پناهگاه دائمی اقدامی اشتباه محسوب میشود. شهر، طبیعت نیست و عادیسازی حضور دائمی حیوانات در محیط شهری، در آینده میتواند مشکلات بهداشتی، زیستمحیطی و اجتماعی ایجاد کند. اگر پناهگاهی بهصورت موقت ایجاد میشود، باید پس از پایان شرایط بحرانی جمعآوری شود.
ناظم درباره حضور حیواناتی مانند روباه در برخی مناطق شهری از جمله ناژوان توضیح داد: در این مناطق، انسان وارد زیستگاه طبیعی حیوانات شده و توسعه شهری به محدوده زندگی آنها گسترش یافته است، بنابراین حضور این حیوانات نتیجه تغییرات انسانی است. مدیریت حیوانات ولگرد شهری، از نظر قانونی بر عهده شهرداری است و نظام دامپزشکی نقشی در جمعآوری آنها ندارد و فعالیت دامپزشکان بیشتر در حوزه حیوانات خانگی و درمانهای حمایتی تعریف میشود.
کمک انسانها به پرندگان در زمان بارشها سادهتر و کمخطرتر است
وی با اشاره به وضعیت پرندگان شهری در روزهای سرد و برفی گفت: کمک به پرندگان سادهتر و کمخطرتر است و خانوادهها میتوانند با قرار دادن نان خشک خیسشده یا دانه در تراس یا باغچه، به آنها کمک کنند.
رئیس نظام دامپزشکی استان اصفهان افزود: به دلیل تحرک بالا و پرواز مداوم، پرندگان وابستگی دائمی پیدا نمیکنند و خطر تجمع یا انتقال گسترده بیماری در آنها کمتر است.
کمک به حیوان آسیبدیده یک وظیفه اخلاقی است
ناظم در ادامه درباره مواجهه شهروندان با حیوانات آسیبدیده گفت: کمک به حیوان آسیبدیده یک وظیفه اخلاقی است و اگر شهروندی توانایی پرداخت هزینه درمان را دارد، میتواند حیوان را به کلینیک دامپزشکی منتقل کند.
وی با اشاره به نقش حمایتی دامپزشکان این استان تصریح کرد: دامپزشکان استان بهصورت توافقی، تعرفههای حمایتی با حدود ۳۰ درصد تخفیف برای درمان حیوانات بیصاحب در نظر گرفتهاند.
رئیس نظام دامپزشکی استان اصفهان خاطرنشان کرد: هزینه درمان بسته به نوع آسیب، وزن حیوان، نیاز به جراحی یا گچگیری و میزان داروهای مصرفی متفاوت است.
ناظم در بخش دیگری از سخنان خود به مسئولیت صاحبان حیوانات خانگی پرداخت و تأکید کرد: حیوانات خانگی به دلیل پوشش مویی طبیعی خود نیازی به پوشاندن لباس در فصل سرما ندارند. از سوی دیگر، حمل حیوانات خانگی در معابر عمومی مجاز نیست و باید صرفا با باکس مخصوص انجام شود. راه بردن حیوانات خانگی در فضای باز و روی برف اقدامی نادرست است که هم سلامت جامعه و هم سلامت خود حیوان را به خطر میاندازد.
وی در پایان با تأکید بر ضرورت حفظ تعادل میان مسئولیت اخلاقی، سلامت جامعه و اصول علمی گفت: طبیعت محترم است، اما شهر طبیعت نیست. کمک به حیوانات باید آگاهانه، محدود و مسئولانه باشد؛ نه افراط در دخالت و نه بیتفاوتی نسبت به آسیبهایی که خود انسان در ایجاد آنها نقش داشته است.
انتهای پیام