به گزارش ایسنا، مصطفی اسدیفر، مدیرعامل یک شرکت فناور مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، از ارائه روشی نوین و مقرونبهصرفه برای پایش زیستمحیطی دریاهای کشور با استفاده از موجودات تکسلولی کفزی دریایی خبر داد.
وی ادامه داد: این روش که مبتنی بر واکنشپذیری شدید «فورامینیفرها» به تغییرات اکسیژن و آلودگی است، میتواند بهطور مؤثری در مدیریت پایدار مکانیابی قفسهای پرورش ماهی، پایش و ارزیابی آلایندههای موجود در دریاها و جلوگیری از آسیبهای احتمالی زیستمحیطی به کار رود.
مدیرعامل این شرکت فناور مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، در تشریح این دستاورد با اشاره به تمرکز این شرکت بر «پایش زیستمحیطی با بهرهگیری از نشانگرهای زیستی»، اظهار کرد: موجودات مورد استفاده در این روش، نوعی از روزنداران کفزی دریایی به نام «فورامینیفرها» (Foraminifera) هستند که بهشدت نسبت به کاهش اکسیژن و شرایط نامساعد محیطی واکنش نشان میدهند.
مکانیزم عملکرد و مزیت رقابتی
اسدیفر، تفاوت اصلی این روش را در «در دسترس بودن گسترده» این موجودات در سراسر دریا دانست و خاطرنشان کرد: نمونهبرداری از رسوبات کف دریا با استفاده از تلههای رسوبی و در فواصل زمانی و مکانی مشخص از قفسهای پرورش ماهی و یا محل مورد مطالعه انجام میشود. پس از انتقال نمونهها به آزمایشگاه و تفکیک، موجودات زنده و مرده با روشی خاص ترکیب و درصد زندهمانی آنها بهعنوان شاخص اصلی میزان آلودگی منطقه محاسبه میشود.
به گفته وی، این نمونهبرداریها در بازههای زمانی و مکانی مختلف و با در نظر گرفتن جهت و سرعت جریان آب انجام میشود تا الگوی پراکندگی آلودگی بهدقت برآورد شود.
مدیریت قفسهای پرورش ماهی، نمونه کاربرد عملی آن
مدیرعامل شرکت «ژرف دریا زیست» درباره نمونه کاربرد عملی آن توضیح داد: مدیریت قفسهای پرورش ماهی و کاربرد عملی این روش «مکانیابی بهینه برای استقرار قفسهای پرورش ماهی در خلیجفارس» است، این پایش نهتنها از آسیبهای بلندمدت زیستمحیطی جلوگیری میکند، بلکه به پرورشدهندگان کمک میکند تا نقاطی را انتخاب کنند که در بلندمدت بازدهی اقتصادی قابل قبول و سودده داشته باشند. قرارگیری قفسها در مکان نامناسب، علاوهبر آسیب به محیطزیست، پس از مدتی باعث افت کیفی و کمی محصول خواهد شد.
اسدیفر، افزود: همچنین دریاها همواره در معرض آلودگی با مواد نفتی و فاضلابهای صنعتی و شهری بودهاند که پهنههای آبی کشورمان نیز از این امر مستثنی نیستند. با استفاده از این روش پایش و به کمک مدلسازی و شبیهسازی جریان میتوان جهت و سرعت انتشار آلاینده و منشا آن را پیشبینی کرد و راهکارهای لازم به منظور پیشگیری از عواقب بعدی را ارائه کرد.
صرفهجویی در هزینه و زمان
وی با مقایسه این روش با روشهای متداول ارزیابی و پایش، خاطرنشان کرد: مزیت اصلی این روش، «مقرونبهصرفه بودن، سرعت و سهولت نمونهبرداری و همچنین دردسترس بودن نمونههای موردنیاز جهت آزمایش» است. روشهای دیگر غالباً زمانبر و پرهزینه هستند، در حالیکه نشانگرهای زیستی مورد استفاده ما بهوفور در دریا یافت شده و آزمایشهای هزینهبری نیاز ندارند.
چالشهای پیشرو و درخواست حمایت
مدیر عامل این شرکت فناور، با اشاره به نوپا بودن این شرکت، مهمترین چالش پیشرو را «ورود به بازار و جلب اعتماد نهادها و سازمانهای بزرگ دولتی و خصوصی» دانست و گفت: برای شرکتهای کوچک و نوپا، فرآیند معرفی و عقد قرارداد با ارگانها و سازمانهایی مانند وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت از محیطزیست، سازمان شیلات کشور و استانها یا شرکتهای مطرح در زمینه پرورش ماهی، زمانبر و دشوار است. هرگونه حمایت یا تسهیل فرآیندهای ارتباطی و معرفی به این نهادها، میتواند به سرعت بخشیدن به توسعه این فناوری و حفظ محیطزیست کمک شایانی کند.
فناوری ارائهشده توسط این شرکت فناور، نمونهای کاربردی از استفاده از زیستشاخصهای بومی برای حل یک معضل محیطزیستی و اقتصادی در خلیجفارس است. موفقیت این روش میتواند الگویی برای پایش سایر اکوسیستمهای آبی کشور باشد.
انتهای پیام