امام محمدتقی(ع)، نهمین پیشوای شیعیان که به لقب «جواد» شهرت دارد، از چهرههای ممتاز تاریخ امامت به شمار میرود؛ شخصیتی که ولادتش نویدبخش پیوندی عمیق میان علم، اخلاق و کرامت انسانی بود. امامی که از همان آغاز، نگاهها را به حقیقتی فراتر از سن و ظاهر معطوف کرد و مفهوم امامت را در افقی نو معنا بخشید.
لقب «جواد» برای امام محمدتقی(ع) تنها یک نام نبود، بلکه بازتابی از سیرهای سرشار از بخشش، ادب، حلم و عقلانیت بود؛ ویژگیهایی که در رفتار فردی و اجتماعی ایشان جلوهای روشن داشت. این خصلتها، امام جواد(ع) را به الگویی ماندگار برای جامعهای تبدیل کرد که بیش از هر زمان، نیازمند اخلاق، گفتوگو و فهم متقابل است.
همزمانی ولادت امام جواد(ع) با یکی از پیچیدهترین دورههای تاریخی، سبب شد که جایگاه علمی و اخلاقی ایشان در کانون توجه اندیشمندان و علاقهمندان اهلبیت(ع) قرار گیرد. بازخوانی سیره این امام همام، فرصتی است برای درک عمیقتر از نقش هدایتگر امامت در ساختن فرد و جامعه؛ نقشی که همچنان الهامبخش نسلهای امروز و فردا است.
امام جواد(ع)؛ رهبری در قامت کودک و حکمت در قامت انسان
عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز همچنین استاد حوزه و دانشگاه، مهری بسناس در گفتوگو با ایسنا به مناسبت میلاد امام محمدتقی(ع)، با اشاره به شرایط خاص امامت نهمین پیشوای شیعیان اظهار کرد: یکی از مهمترین مباحث تاریخ امامت، آغاز رهبری امام جواد(ع) در سنین کودکی است؛ موضوعی که در زمان خود موجب طرح شبهات از سوی برخی افراد، حتی در میان شیعیان شد.
وی با تأکید بر اینکه امامت منصبی الهی است و به سن و سال وابسته نیست، افزود: علم امامان، علم لدنی و خدادادی است و همانگونه که حضرت عیسی(ع) در گهواره سخن گفت، امام جواد(ع) نیز با وجود سن کم، از علمی برخوردار بود که بارها در مناظرات علمی، برتری و شایستگی ایشان را آشکار کرد.
وی با اشاره به مناظرات علمی امام جواد(ع) در دوران خلافت مأمون عباسی تشریح کرد: برگزاری مناظرههای رسمی با حضور فقها و دانشمندان برجسته، از جمله مناظره معروف با یحیی بن اکثم، نهتنها تلاشی برای تضعیف جایگاه امام بود، بلکه به صحنهای برای اثبات عمق دانش و قدرت استدلال امام جواد(ع) تبدیل شد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز ادامه داد: امام جواد(ع) در کنار فشارهای سیاسی، با جریانها و فرقههای فکری متعددی مانند اهل حدیث، واقفیه، غلات و دیگر جریانهای انحرافی مواجه بود و با روشنگری علمی، تربیت شاگردان و تعیین وکلا، نقش مهمی در حفظ هویت فکری و انسجام جامعه شیعه ایفا کرد.
وی در پایان با اشاره به سیره اخلاقی امام جواد(ع) مطرح کرد: بخشش، سخاوت و مسئولیتپذیری اجتماعی از برجستهترین ویژگیهای این امام همام است و معرفی ایشان بهعنوان الگویی عملی برای نسل جوان میتواند در تقویت ایمان، اخلاق و آگاهی دینی جامعه نقش مؤثری داشته باشد.
امام جواد(ع)؛ الگوی ادب، گفتوگو و اخلاق در مواجهه با دشمن
همچنین کارشناس مذهبی و استاد حوزه، حجتالاسلام مجید آقاجانی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: امام جواد(ع) با نام «محمد» و کنیه «ابوجعفر ثانی» شناخته میشود و القابی همچون جواد و تقی به دلیل تقوا، پاکدامنی، عبادت، کرم و بخشش ایشان در منابع تاریخی و روایی برجسته شده است.
وی با اشاره به سیره اخلاقی امام جواد(ع) افزود: ادب، احترام و نرمخویی حتی در مواجهه با دشمنان، از شاخصترین ویژگیهای نهمین امام شیعیان است که میتواند الگویی عملی برای پیروان اهلبیت(ع) در جامعه امروز باشد.
وی مطرح کرد: امامت امام محمد تقی(ع) در سنین کودکی آغاز شد و همین مسئله، جلوهای ویژه از جایگاه الهی و علم خاص ایشان را نمایان میکند.
این کارشناس مذهبی با بیان اینکه علم امام جواد(ع) از نوع علم لدنی بوده است، بیان کرد: حضور فعال ایشان در مجالس علمی و پاسخگویی دقیق به پرسشهای پیچیده، زبانزد تاریخ است.
وی با اشاره به یکی از احادیث امام جواد(ع) خاطرنشان کرد: این امام همام میفرمایند «مؤمن به سه چیز نیاز دارد؛ توفیق الهی، واعظ درونی و پذیرش نصیحت دیگران» که این حدیث، نقشه راهی روشن برای زندگی فردی و اجتماعی مؤمنان به شمار میرود.
انتهای پیام