محمود معتقدی که روزانه شعرهایش را در فیسبوک منتشر میکند و به قول خودش به این کار عادت کرده، معتقد است، در این فضا میتوان راحتتر با مخاطب ارتباط برقرار کرد.
این شاعر و منتقد ادبی در گفتوگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره علت انتشار شعرهایش در فیسبوک، اظهار کرد: اینترنت و فضای مجازی فرصتی برای تعامل و ارتباطات فردی فراهم کرده است و میتواند تا حد زیادی پدیدههای ادبی را بهسرعت از یک سوی جهان به سوی دیگر انتقال دهد؛ این شاهکارِ تکنولوژی است که در اختیار ما قرار گرفته است. فضای فیسبوک باعث دسترسی راحتتر آدمها به آثار یکدیگر میشود و در این فضا با دور شدن از پروسه ممیزی و چاپ و نشر میتوان راحتتر با مخاطب ارتباط برقرار کرد.
او در ادامه افزود: البته چاپ اثر و دیدن اثر چاپشده فرصت دیگری است که نسل ما آن را بیشتر میپسندد، هرچند چاپ کتاب مشکلات خود را دارد و فضای مجازی امکانات راحتتری را در اختیار شاعر و مخاطبانش قرار میدهد. چاپ کتاب هنوز فراموش نشده، اما فضای مجازی جلوتر است. البته در فضای چاپ، حق مؤلف رعایت میشود، اما در فضای مجازی هرکس میتواند اثر دیگری را بردارد و به نام خود منتشر کند.
معتقدی همچنین درباره تجربههایش از حضور در فیسبوک، گفت: من در فیسبوک نزدیک به 5000 مخاطب دارم و در این فضا تجربههای ذهنی و زبانیام را در قالب شعرهای کوتاه عاشقانه و اجتماعی عرضه میکنم. این روزها انتشار آثارم در فیسبوک تقریبا برایم جنبه عادت پیدا کرده و در این فضا با سرعت زیادی کار میکنم؛ در روز هفت - هشت شعر منتشر میکنم. این کار برایم تقریبا جنبه عادت پیدا کرده و بدون اندیشه قبلی، همان پشت کیبورد شعرهایم را مینویسم، البته از آنها کپی هم میگیرم تا بعدا چاپشان کنم.
او در پاسخ به این سؤال که آیا برایش اتفاق افتاده کسی کارهایی را که او در فیسبوک قرار داده، بدون ذکر منبع منتشر کند، گفت: بارها اتفاق افتاده که شعرهای مرا بدون ذکر نام خودم منتشر کردهاند، اما در مجموع ناراضی نیستم و فکر میکنم انتشار شعرهایم در فیسبوک فرصتی است برای برقراری ارتباط با 5000 نفر، دریافت کردن نظرات آنها و همچنین خواندن آثار افراد دیگر و نظر دادن درباره آثار آنها؛ به همین دلیل این فضا در مجموع فرصت خوبی را فراهم کرده است. چند بار دیدهام که افراد مختلف شعرهای مرا بدون منبع در صفحههای خود گذاشتهاند. چند بار هم به آنها تذکر دادهام، اما این اتفاقات در سطح پایین رخ میدهد.
این شاعر همچنین درباره ابعاد دیگر انتشار شعر در فیسبوک اظهار کرد: نکتهای که در این فضا وجود دارد، فراموش شدن متن است. ماندگاریای که در چاپ کاغذی هست، در فضای این شبکه نیست. خیلیها به سراغ شعرهای روز قبل نمیروند و چون سرعت بالاست، ممکن است کسی متوجه متن روز قبل شما نشود. موضوع دیگر این است که آدمهایی که من در این فضا میشناسم، همه درجه یک یا دو نیستند؛ کارهای بعضی افراد ابتدایی است. باندبازی و دوستبازی هم در این فضا دیده میشود. خیلیها تازهکار هستند و عشق به حرکت در فضای عمومی باعث میشود هر مطلبی را با عنوان شعر منتشر کنند که اگر از من نظر بخواهند، در این زمینه به آنها تذکر میدهم. خیلیها شعرشان از شعریت لازم برخوردار نیست و فقط دوستانشان آنها را تأیید میکنند. این خطرناک است و البته خیلی زود دستشان رو میشود.
او در ادامه گفت: در مجموع ایجاد این فضاهای مثبت که باعث میشود شاعران بیشتر جدی گرفته شوند و راحتتر با مخاطب ارتباط برقرار کنند، خوب است. با این حال آسیب این فضا ساده گرفتن و سادهنویسی است. متنهایی با عنوان شعر عرضه میشوند که با شعر بودن فاصله دارند. کسانی که آرایههای ادبی را نمیشناسند، تنها با پلکانی نوشتن مطالبشان آنها را به عنوان شعر عرضه میکنند، درحالیکه شعر تعریف خاصی دارد که آن را از سایر متنها جدا میکند.
انتهای پیام