صحرا حسینی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: با وجود توصیۀ دانشگاه علوم پزشکی مبنی بر ماندن در خانه، متأسفانه برخی از مردم همچنان در اجتماعات حضور دارند و این موضوع شاید به شایعه پراکنی در مواقع استرس‌زای قبلی برمی‌گردد، در صورتی که باید بدانیم بعد از هر خبر تنش‌زایی، عده‌ای به دنبال بزرگ‌نمایی و شایعه‌پراکنی هستند و نباید باعث شود به این باور برسیم که هر خبری شایعه است.

وی ادامه داد: در بعضی مواقع هم می‌دانیم که برخی موضوعات نمی‌تواند شایعه باشد، اما باز هم فکر می‌کنیم که شایعه است، شاید به این دلیل که موضوع استرس‌زا و ناراحت کننده را انکار می‌کنیم.

این روان‌شناس با بیان اینکه انکار کردن برای افراد در شرایط بحرانی طبیعی است، گفت: هر چند در شروع یک بحران طبیعی است بخواهیم موضوع پیش آمده را انکار کنیم، ولی باید یادمان باشد اگر این رفتار (انکار کردن) ادامه یابد، سبب می‌شود تا ما از درک موضوع دور بمانیم.

وی خاطر نشان کرد: باورهای بنیادین اشتباه هم مانع از رفتار و عملکرد صحیح می‌شود؛ باورهایی مانند اینکه چون خداوند توانا و قادر است پس همۀ مسئولیت محافظت از ما به عهده خداست، بدون اینکه هیچ تلاشی در جهت حل مساله داشته باشیم، اینگونه باورهای اشتباه باعث می‌شود تا رفتارهای اشتباهی داشته باشیم.

حسینی ادامه داد: توصیه روانشناسان به این گونه رفتارها، آگاهی است. اینکه هر اخباری شایعه نیست و در هر اتفاقی یک‌سری از افراد شایعه‌پراکنی می‌کنند و برخی هم به دنبال فرصت هستند و از آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند، مثل کسانی که احتکار می‌کنند، اما این ما هسیتم که باید یک‌سری از اطلاعات و داده‌ها را جمع آوری کنیم، ابعاد مختلف مسئله را بشناسیم و غربال کنیم و به عنوان اطلاعات درست از آن بهره ببریم.

وی خاطرنشان کرد: هرچقدر که اطلاعات ما نسبت به یک بحران، بیشتر و آگاهی‌مان عمیق تر باشد، بیشتر می‌توانیم اطلاعات سره از ناسره را تشخیص داده و تفکیک کنیم. البته منظور اخبار فضای مجازی و امثالهم نیست.

این روان‌شناس با بیان اینکه باید مردم را آگاه کنیم که هر خبری، قرار نیست شایعه باشد و باید صحت منبع آن را بررسی کنیم، افزود: مردم باید بدانند هرچند که انکار در لحظات اولیه می‌تواند طبیعی باشد، اما بعضی از افراد عادت به انکار کرده‌اند، چون این راه خیلی راحت‌تر از آن است که بخواهیم نگران یک موضوع باشیم و در کنارش یک‌سری موارد را رعایت کنیم. مثلا دائما دست‌هایمان را بشوییم، سیگار نکشیم و ضدعفونی کنیم و ...  . در واقع راحت‌تر هستیم که از مسئولیت شانه خالی کنیم، اما انکار کردن می‌تواند برای ما مضر باشد.

وی با یادآوری اینکه زمانی هم پیش می‌آید که در وهلۀ اول خیلی نگران می‌شویم و این مسئله تا حدی طبیعی است، افزود: اما اگر بیش از اندازه نگران باشیم، ناشی از اطلاعات ناقص از بحران و عدم شناخت کافی از موضوع است و بخشی از آن هم به این مسئله برمی‌گردد که حل مسئله را یاد نگرفته‌ایم.

به گفته وی، بهترین راه‌حل این است که بعد از شناخت صحیح و کافی بپذیریم که همۀ اتفاقات دنیا در کنترل ما نیست و لازم است تلاش کنیم تا راه‌های مقابله با موضوع استرس‌زا را پیدا کنیم و به بهترین نحو از آن استفاده کنیم. از نظر علمی بررسی داشته باشیم، انواع راه‌حل‌ها را مد نظر قرار بدهیم و بهترین راه را پیدا کنیم و بعد بسپاریم به خداوند که قدرتی فراتر از انسان دارد.

این روان‌شناس با تأکید بر لزوم آموزش به مردم، گفت: اگر نگران شایعات هستیم، باید بررسی کنیم و آگاهی دادن به مردم می‌تواند بهترین روش باشد.

حسینی با بیان اینکه اگر قرار است مردم در خانه بمانند باید به معنای واقعی کلمه زندگی کنند، گفت: مردم باید در این فرصت کتاب بخوانند، موسیقی گوش بدهند، با دوستانشان تلفنی در تماس باشند، اما تنها کاری که نباید انجام دهند این است که اخبار ریز و درشت را پیگیری کنند، به عنوان مثال به دنبال آمار جان باختگان نباشند، چون لازم نیست این اطلاعات را بدانند.

وی تأکید کرد: مردم باید به آینده و اهداف و آرزوهایشان فکر کنند و مثبت‌نگر باشند، در واقع به این زمان پیش آمده باید به عنوان فرصت نگاه کنند و نه یک تهدید و از آن به خوبی استفاده کنند.

حسینی با اعتقاد بر اینکه آرامش نسبی زمانی به جامعه برمی‌گردد که تک به تک ما، به دنبال شایعه نباشیم، مبالغه نکنیم، از آب گل‌آلود ماهی نگیریم، دنبال مقصر نباشیم و به دیگران به خاطر نگرانی و خشم ناشی از این روزها حق بدهیم، ادامه داد: سعی کنیم دیگران را بفهمیم و مطمئن باشیم که این مسئله و نگرانی به زودی تمام می‌شود، مانند بسیاری از بحران‌ها و نگرانی‌هایی که پیش می‌آید و بعد از مدتی می‌گذرد و تمام می‌شود.

وی یادآور شد: به هر حال داروی ضد این ویروس به زودی کشف می‌شود چون محققین به دنبال کاهش انتشار این ویروس هستند. هریک از ما می‌توانیم آرامش را به جامعه برگردانیم، چون آرامش را کسی از بیرون به ما القا نمی‌کند و کسی نمی‌تواند آرامش یک جامعه و فرهنگ را تغییر بدهد به غیر از خودمان.

این روان‌شناس با بیان اینکه زمانی که بخواهیم یک مشکل را قبول کنیم و بپذیریم که وجود دارد، دچار ترس و خشم و غم شده و به طور کلی هیجانات منفی متفاوتی را تجربه می‌کنیم، گفت: باید یاد بگیریم که در نهایت باید با موضوع روبه‌رو شویم. پذیرفتن به این معنی است که  نباید دنبال مقصر باشیم و باید بهترین راه حل را پیدا کرده و استفاده کنیم.

گفت‌وگو از: هدیه نادعلی خبرنگار افتخاری ایسنا

انتهای پیام