به گزارش ایسنا، متن یادداشت محمدرضا تابش به شرح زیر است:
در دوران ممتد نمایندگیام بارها با افرادی مواجه شده بودم که از تنگناهای شدید مالی و مشکلات حاد رنج میبردند و لب به شکوه باز میکردند و بالا و پایین را به باد ناسزا میگرفتند، اما در چند روز اخیر که با مرگ برادر جوان و فرهیخته و عالمم دکتر محمد صوفی متخصص و فعال محیط زیست و طبیعت (که اتفاقا مرگ وی نیز در هفته محیط زیست و بر اثر ابتلا به بیماری مهلک و مرموز کرونا رقم خورد) مواجه شدم ، از میان پیامکهای ابراز همدردی و تسلیت، متنهایی از دانشجویان و فارغ التحصیلان و اساتید من را بهت زده و میخکوب کرد.
آنجا که بعضا علیرغم موقعیت اجتماعی و تمکن مالی، دم از مهاجرت و حتی گلایه نمی زدند، بلکه به دلیل مشاهده نارواییها و شدت گرفتن فقر در جامعه و بروز پدیدههای خشن جرم و جنایت، نجیبانه «آرزوی مرگ» می کردند. یادآوری این مطلب اکنون که درحال نگارش آن هستم، رعشه بر اندامم می اندازد و اشکم را جاری می سازد و این سوال را به ذهنم متبادر می سازد که ما در قامت نسلی انقلابی با آرمان و ایمان مردم چه کردهایم که از شدت ناراحتی آرزوی مرگ میکنند!؟
بارها در پژوهشها و پایان نامهها و مقالات دانشجویانم از تاب آوری (Resiliency) سخن به میان آورده شده است. واژهای که از علم فیزیک گرفته شده و به مفهوم بازگشتپذیری است. تابآوری به مرور در حوزههای محیط زیست، سازمانها، هواشناسی، ساختارهای فیزیکی و مهندسی اماکن و بناها و شهرها، امنیت سایبری و حوزه اجتماعی وارد شد و به واژه و ارزیابی مهمی بدل گردید که بر پایه آن مثلا در جنگل میزان جذب و تحمل فشارها، خطرات و تخریبهای بیرونی و سازماندهی و بازسازی درونی مورد سنجش قرار میگیرد و نهایتا میزان تاب آوری جنگل در برابر تهدیدات و اختلالات احتمالی مشخص میگردد. بر مبنای این تفکر جدید است که شهرها به نحوی از آسیب پذیری کمتر و انعطاف پذیری بیشتر برخوردار می شوند.
در حوزه اجتماعی زمانی که صحبت از تاب آوری می شود، توجه به قدرت، استحکام، قابلیت ترمیم و ظرفیتهای لازم در جامعه همانند مصرف، انرژی، ارتباطات، حمل ونقل، غذا، تنشها و کنشهای اقتصادی و همبستگی اجتماعی به ویژه در مواجهه جامعه با اختلالات و آشوبها مدنظر است؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت زمانی یک سیستم اجتماعی تاب آور است که بتواند مخاطرات موقت یا دائم را جذب کرده و خود را با شرایط به سرعت در حال تغییر انطباق دهد. تاب آوری در بحرانهای اجتماعی نقش عمدهای را ایفا میکند و با آسیب پذیری اجتماعی که مظاهر آن رامتاسفانه در بیکاری، فقر، بیخانمانی، مهاجرت، خودکشی، دزدی، طلاق، اعتیاد و... به وفور میبینیم، رابطه معکوس دارد.
برگردیم به اصل مطلب. در جامعه بهرهمند و روشنفکران و نخبگان ما چنان یاسی مستولی شده و انگیزههای بهبود وضعیت، رنگ باخته و به روشهای اصلاحی امیدی نیست تا جایی که مرگ بر زندگی ترجیح یابد. در این شرایط باید فکری برای بهبود تاب آوری کنیم تا کشور در مواجهه با بحرانها پابرجا بماند.
شرایط کشور به گونهای است که اگر بحرانهای داخلی و تحریمهای خارجی و بحران کرونایی منجر به بروز اعتراضات و جنبشهای فرودستان نشود، مسلما مجموعه حاکمیت را به اتخاذ تصمیمات سخت و خطیری واخواهد داشت که همراهی مردم در برون رفت کشور از این وضعیت ضروری است. چه ترامپ انتخابات آمریکا را ببرد (که شرایط بر ما سختتر خواهد شد) و چه ببازد، راهحل فائق آمدن بر مشکلات در داخل کشور نهفته است.
حاکمیت قانون به معنای واقعی، مشارکت دادن مردم در امور و آشتی با آنها، مفاهمه و گفتگو بین نخبگان و روشنفکران و اتخاذ تصمیمات راهبردی بر آن مبنا، بازگشت به آرمانها و شعارهای انقلاب نظیر عدالت و آزادی و... میتواند تا دیر نشده کشور را در مقابل حوادث داخلی و توطئه های خارجی بیمه کند و با افزایش «تاب آوری» نسبت به جذب اختلالات و نابسامانیها در جامعه، فرصت بهسازی و سازماندهی مطلوب را فراهم سازد.
انتهای پیام