تداخل‌های دارویی و راه‌های مقابله با بروز آن‌ها

یک متخصص مغز و اعصاب درباره تداخل‌هاي دارویی و راه‌های جلوگیری از بروز آن، گفت: اگر دو داروي متفاوت را با هم بخوريد و يا دارو را با غذا، مصرف كنيد ممکن است اثرات متفاوتي در مقايسه با هنگامي که يک دارو را به تنهايي  مي‌خوريد در شما به وجود آورد.

به گزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه همدان، دکتر "مجتبی خزائی" افزود: اين امر در بسياري از موارد مي‌تواند مفيد باشد و پزشکان براي بالا بردن تأثير درمان ممکن است از این ترکيبات استفاده کنند.

وی ادامه داد: غالب اوقات بيش از يک دارو براي درمان سرطان يا فشار خون تجويز مي‌شود اما تداخل‌هاي ناخواسته و زيانبار نيز وجود دارند. اين تداخل‌ها نه تنها بين داروهاي تجويزي، بلکه بين داروهاي بدون نسخه نيز ممکن است بروز کنند.

وی اضافه کرد: بنابراين بهتر است هشدارهاي روي برچسب دارو را بخوانيد و اگر دارويي را مصرف مي‌کنيد پزشک را در جريان بگذاريد؛ يک دارو با داروي ديگر يا با غذا، به دلايل متعددي ممکن است تداخل کند. 

رییس اورژانس مرکز آموزشی درمانی فرشچیان همدان اظهار کرد: تداخل دارویی به سه دسته بزرگ تقسیم می‌شود؛ یکی از این موارد تداخل دارو با دارو است که در زمانی رخ می‌دهد که دو یا چند دارو با یکدیگر واکنش نشان دهند که می‌تواند موجب بروز عوارض جانبی غیر‌مترقبه شود.

وی ادامه داد: به عنوان مثال، ترکیب شدن یک داروی آرام‌بخش که برای خوابیدن به شما کمک می‌کند و دارویی که برای رفع حساسیت مصرف می‌کنید، می‌تواند موجب کند شدن عکس‌العمل‌های شما شده و رانندگی، کار با دستگاه‌های مختلف و حتی انجام کارهای منزل را خطر‌آفرین کند.

دکتر خزائی تصریح کرد: دومین مورد تداخل دارو با غذا یا نوشیدنی‌هاست که این حالت در اثر واکنش بین دارو و مواد خاص خوردنی یا نوشیدنی پدید می‌آید؛ به عنوان مثال ترکیب الکل با بعضی از داروها می‌تواند موجب خستگی، خواب آلودگی و کند شدن عکس‌العمل فرد شود.

وی بیان کرد: سومین مورد تداخل دارو با یک وضعیت خاص است که این حالت در صورتی رخ می‌دهد که وضعیت خاص جسمانی یک شخص نسبت به یک داروی خاص واکنش نشان می‌دهد و دارویی ظاهراً بی‌آزار را به ماده‌ای خطرناک مبدل می‌سازد.

این متخصص مغز و اعصاب افزود: به عنوان مثال شخصی که دارای فشار خون بالاست، در صورت مصرف داروهای دکونژستان یا همان ضداحتقان بینی، ممکن است واکنش‌های ناگواری را تجربه کند؛ داروهای بدون نسخه که طیف وسیعی را هم در بر می‌گیرند، معمولاً دارای اطلاعاتی درباره محتویات دارو، شیوه استفاده از آن و اخطارهایی برای موقعیت‌های خاص هستند که مطالعه آن‌ها بسیار مهم است که این اطلاعات در داروهای ساخت ایران معمولاً در یک بروشور در داخل جعبه قرار دارد.

رییس اورژانس بیمارستان فرشچیان درباره امکان تداخل دارو با غذا و راهکار های مقابله با این وضعیت، افزود: مصرف همزمان دارو و غذا در بعضي از موارد باعث تغيير در اثر دارو مي‌شود.

وی ادامه داد: در اين موارد معمولاً نياز به تعويض دارو يا نوع تغذيه نيست، اما تغيير زمان مصرف دارو حائز اهميت است. داروهايي مانند Ampicillin ، antimuscarine s، cholestyrami، clidinium-c، digoxin، dipyridamol،   furosamide، fenfluramine، Regular، NPH، isosorbide، levodopa، metoclopramide، penicilinV، procainamide،  Quinidn، Rifampine، tetracyclin، Thyroxine بايد قبل از غذا و بهتر است که 15-30 دقيقه قبل از صبحانه مصرف شوند.

دکتر خزائی عنوان کرد: برخي از داروها جذبشان با غذا به تاخير مي‌افتد اما اين امر در جذب كلي آن‌ها تأثیر مهمي ندارد و تنها زماني باید قبل از غذا مصرف شوند كه نياز به يك اثر فوري از آن‌ها هستند.

وی اضافه کرد: داروهايی مانندMg hydroxide AL Allopurinol  ، Amoxycillin، Dimenhydrinate، Diphenhydramine،  Methenamine، phenazopyridine، Qinacrine، simeticone، Theophyline،triamtrene-H ، warfarin Doxycycline، بايد بعد از غذا مصرف شوند چراکه تأثير اين داروها بعد از غذا بیشتر است و داروهایی مانندCasteroil ،Cimetidine ، Digestive ،Pancreatin ، Paromomycin ، Propranolol  Carbamazepine  اگر به همراه غذا مصرف شوند جذب بیشتری خواهند داشت.

دكتر خزائی با بيان اينكه بسياري از تداخل‌هاي دارويي خطرناك نيستند و بهترين راه براي حفظ سلامتي بيمار در مقابل تداخلات دارويي دانستن نكاتي از جمله چگونگي مصرف دارو و چگونگي عملكرد داروهاست، عنوان كرد:  تداخلات غذا و دارو زماني ايجاد مي‌شود كه ماده غذايي مصرف شده بر مواد موثر داروها اثر گذاشته و باعث كاهش جذب يا افزايش متابوليسم دارو شود.

وی ادامه داد: به عنوان مثال اسيد سيتريك موجود در ميوه باعث كاهش اثر آنتي‌بيوتيك‌هاي گروه پني‌سيلين مي‌شود و يا محصولات لبني اثر ضدميكروبي تتراسايكلين را كاهش مي‌دهند.

وی افزود: بسياري از داروها تحت ثأثير مواد غذايي قرار نمي‌گيرند، اما ممكن است اثرشان با موقع مصرف غذا و نوع غذا در ارتباط باشد. در بسياري از موارد زمان مصرف دارو که قبل يا بعد از غذا باشد؛ قيد مي‌شود و مي‌تواند با محل جذب دارو در سيستم گوارشي در ارتباط باشد.

دكتر خزائي تأکید كرد: توجه داشته باشيد این اطلاعات شامل ليست كامل تداخلات نيست. بهتر است در رابطه با داروهاي مصرفي خود با پزشك يا داروساز مشورت كنيد همچنین تمام اطلاعات بروشور‌ها را  كه در رابطه با داروها است، بطور كامل  مطالعه كنيد و در صورت بروز هر گونه مشكل بعد از مصرف دارو با پزشك يا داروساز مشورت كنید. از پزشك خود در رابطه با داروهاي تجويز شده سوال كرده و از داروساز در رابطه با مصرف همزمان غذا و داروهاي نسخه‌اي يا داروهاي غير‌نسخه‌اي (OTC ) سوال كنید.

  • شنبه/ ۷ بهمن ۱۳۹۱ / ۱۳:۴۲
  • دسته‌بندی: همدان
  • کد خبر: hamedan-11089
  • خبرنگار : 50035