منجمان براي نخستين بار موفق شده‌اند پاره‌اي از مشخصه‌هاي فيزيكي ماده تاريك را در قالب اعداد و ارقام ملموس بيان كنند.

به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، ماده تاريك كه كيهان را پر كرده اما با تكنولوژي هاي فعلي قابل رؤيت نيست، يكي از معماهاي بزرگ علم نوين به حساب مي آيد. البته پژوهشگران نسبت به يك چيز اطمينان دارند: اينكه ماده تاريك وجود دارد.

اكنون تيمي از موسسه نجوم دانشگاه «كمبريج» دست كم توانسته است حد و مرز تراكم آن در فضا را مشخص كند و دماي آن را اندازه بگيرد.

پروفسور گري گيلمور به بي بي سي گفت: «اين نخستين سرنخي است كه از ماهيت اين ماده به دست آورده ايم. براي نخستين بار، اكنون عملا با جنبه هاي فيزيكي آن سر و كار پيدا كرده ايم.»

دانشمندان اطلاعات زيادي درباره آنچه ماده «باريوني» مي نامند - ماده «عادي» كه ستارگان، سيارات و موجودات زنده از آن تشكيل شده اند - دارند، اما آنها براي درك ماده اصلي سازنده كيهان در تقلا بوده اند.

اخترشناسان نمي توانند ماده تاريك را مستقيما رديابي كنند زيرا هيچ‌گونه نور يا تشعشعي ساطع نمي كند.

با اين حال حضور آن را مي توان از چرخش محوري كهكشان‌ها استنتاج كرد: ستارگان كهكشان‌ها با چنان سرعتي در حركت هستند كه اگر به خاطر قوه جاذبه يك نوع ماده نامرئي نبود، در اثر قوه گريز از مركز فرار مي كردند و كهكشان ها متلاشي مي شدند يا اصلا از ابتدا شكل نمي گرفتند.

مطالعات نشان مي دهد كه اين ماده تاريك تقريبا 80 تا 85 درصد ماده موجود در جهان را تشكيل مي دهد.

اكنون تيم پژوهشگران دانشگاه كمبريج با مطالعه دقيق 12 كهكشان كوتوله كه در كرانه هاي كهكشان ما، راه شيري، قرار دارند اطلاعات تازه اي درباره ماده تاريك فراهم آورده اند.

آنها با استفاده از بزرگترين تلسكوپ هاي موجود جهان، از جمله رصدخانه عظيم «وي ال تي» در شيلي (وابسته به رصدخانه جنوبي اروپايي) نقشه هاي سه بعدي كهكشان ها را تهيه كرده و از حركات ستارگان آنها براي «رديابي» تاثير ماده تاريك موجود در ميان آنها و اندازه گيري دقيق وزن آن استفاده كرده اند.

آنها با انجام 7000 محاسبه جداگانه به اين نتيجه رسيدند كه ميزان ماده تاريك موجود در كهكشان ها تقريبا 400 برابر ماده عادي آنهاست.

محتمل ترين نامزد براي ماده تاريي همان «ذرات سنگين با تعامل ضعيف» يا به اصطلاح Wimp است.

دانشمندان معتقدند كه اين ذرات كهن از انفجار بزرگ به جا مانده اند.

برخي تعميم هاي نظريه «مدل استاندارد ذرات بنيادي» داير بر توضيح پذيرفته شده ماده و نيرو، وجود اين ذرات را پيش بيني مي كند. اما وجود آنها همچنين به توضيح ساختمان و هندسه جهان قابل مشاهده كمي زيادي خواهد كرد.

پژوهش دانشگاه كمبريج همچنين به دستاورد مستقل و جداگانه ديگري منجر شده است: مطالعه دقيق كهكشان‌هاي كوتوله به دانشمندان اجازه داد جرم كهكشان ما را با دقت بيشتري نسبت به گذشته اندازه بگيرند.

پروفسور گيلمور گفت: «معلوم شد كه جرم كهكشان «راه شيري» بيش از آن است كه تاكنون تصور مي كرديم.»

«اكنون به نظر مي رسد كه راه شيري بزرگترين كهكشان موجود در جهان محلي است و حتي از «اندرومدا» هم بزرگتر است. تا همين چند ماه قبل پنداشته مي شد كه جاي آنها برعكس است.»

تيم دانشگاه كمبريج انتظار دارد نخستين نتايج مطالعه اش طي چند هفته آينده آماده ارائه به يك نشريه ممتاز اخترفيزيكي باشد.

انتهاي پيام