• شنبه / ۱۲ اسفند ۱۳۸۵ / ۱۱:۳۲
  • دسته‌بندی: علم
  • کد خبر: 8512-07377.51984

تازه‌ترين‌گزارش وضعيت جهاني محصولاتGM ايران‌همچنان تنهاتوليدكننده محصولات تراريخته‌جهان‌اسلام رشدبي‌سابقه سطح زيركشت جهاني محصولات تراريخته به102ميليون‌هكتار

تازه‌ترين‌گزارش وضعيت جهاني محصولاتGM
ايران‌همچنان تنهاتوليدكننده محصولات تراريخته‌جهان‌اسلام
رشدبي‌سابقه سطح زيركشت جهاني محصولات تراريخته به102ميليون‌هكتار

در شرايطي كه وزارت جهاد كشاورزي بر عدم كشت برنج تراريخته و رييس سازمان حفاظت محيط زيست بر غيرقانوني بودن توليد اين محصولات تاكيد دارد، «سرويس بين‌المللي براي دستيابي و استفاده از بيوتكنولوژي كشاورزي» (ISAAA) در تازه‌ترين گزارش خود ضمن اشاره به رشد 13 درصدي كشت اين محصولات نسبت به سال قبل و افزايش بي‌سابقه سطح زيركشت جهاني محصولات تراريخته به 102 ميليون هكتار، بار ديگر از ايران به عنوان تنها كشور مسلمان جهان در فهرست 22 كشوري كه محصول هاي تراريخته را به صورت تجاري به زير كشت برده‌اند ياد كرده است.

به گزارش سرويس «فن‌آوري» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، مخالفت با كشت برنج تراريخته مقاوم به آفت كه حاصل تلاش پژوهشگران پژوهشكده بيوتكنولوژي كشاورزي وزارت جهاد كشاورزي است، در حالي صورت مي‌گيرد كه براساس گزارش ISAAA، بيست و دو كشور محصول هاي تراريخته را به صورت تجاري به زير كشت برده‌اند و 29 كشور ديگر - در مجموع 51 كشور - توليد تجاري، واردات براي مصرف به عنوان غذاي انسان و دام و رهاسازي در محيط زيست اين محصول ها را از سال 1996 تاكنون به تصويب رسانده‌اند.

در مجموع 539 مورد مجوز براي 107 گياه تراريخته مختلف از 21 محصول متفاوت صادر شده است؛ بنابراين محصولات تراريخته علاوه بر 22 كشور توليدكننده براي واردات به منظور مصرف خوراك انسان و دام و رهاسازي در محيط زيست در 29 كشور ديگر مشتمل بر كشورهاي عمده وارد كننده مواد غذايي مانند ژاپن كه محصول هاي تراريخته را نمي كارند نيز پذيرفته شده است.

 از 51 كشوري كه مجوز محصول‌هاي تراريخته را صادر كرد‌ه‌اند آمريكا در صدر و به دنبال آن، ژاپن، كانادا، كره جنوبي، استراليا، فيليپين، مكزيك، زلاند نو، اتحاديه اروپايي و چين قرار دارند.

بيش از 100 ميليون هكتار از اراضي زراعي جهان به زيركشت محصول هاي تراريخته رفت

در گزارش اخير «سرويس بين‌المللي براي دستيابي و استفاده از بيوتكنولوژي كشاورزي» پيرامون آخرين وضعيت جهاني محصول‌هاي زراعي تراريخته (GM) آمده است: « در سال 2006 مصادف با اولين سال از دومين دهه تجاري سازي محصول هاي تراريخته (2006 تا 2015)، سطح زير كشت جهاني محصول هاي تراريخته با افزايش 13 درصدي يا دوازده ميليون هكتاري براي دهمين سال پياپي به رشد پايدار خود ادامه داد و به 102 ميليون هكتار رسيد.

در سال 2006 چند ركورد براي محصول هاي تراريخته بدست آمد: براي اولين مرتبه سطح زير كشت سالانه اين محصولات از مرز صد ميليون هكتار گذشت، تعداد كشاورزاني كه محصول هاي تراريخته را مي‌كارند از مرز ده ميليون نفر گذشت و مجموع سطح زير كشت محصول هاي تراريخته از سال 1996 تا 2006 از مرز نيم ميليارد هكتار گذشت و به 577 ميليون هكتار رسيد كه افزايش غير قابل باور 60 برابري در كشت اين گياهان نسبت به سال 1996 را نشان مي هد كه به نوبه خود موجب مي شود تا سرعت پذيرش و استفاده از اين فن‌آوري زراعي در تاريخ معاصر در نوع خود بالاترين باشد.

اين نكته قابل توجه است كه افزايش سطح زير كشت 12 ميليون هكتاري در سال 2006 در 5 سال گذشته در جايگاه دوم قرار داشته؛ و اين در حالي است كه نرخ استفاده از اين فن‌آوري در آمريكا كه بزرگترين توليد كننده محصول هاي تراريخته است در مورد پنبه و سويا بيش از 80 درصد است و به حد اشباع نزديك مي شود. اين نكته هم قابل توجه است كه در سال 2006 ميلادي، هندوسان به عنوان بزرگترين توليد كننده پنبه جهان، بيشترين افزايش نسبي با رشد تحسين برانگيز تقريبا سه برابري كشت پنبه تراريخته را داشته و سطح زير كشت آن را به 8/3 ميليون هكتار رسانده است.»

در شرايطي كه مخالفان كشت محصولات تراريخته در ايران به برخي ممنوعيت‌ها و محدوديت‌ها در زمينه توليد و مصرف محصولات تراريخته در كشورهاي اروپايي استناد مي‌كنند، گزارش اخير «سرويس بين‌المللي براي دستيابي و استفاده از بيوتكنولوژي كشاورزي» (ISAAA) حاكي از ورود يك كشور اروپايي ديگر به جمع كشورهاي توليدكننده محصولات تراريخته است.

با الحاق اسلواكي به فهرست كشورهاي توليد كننده محصول هاي تراريخته در سال 2006 تعداد اين كشورها از 21 به 22 كشور رسيد

«اسلواكي با كشت ذرت تراريخته تعداد كشورهاي عضو اتحاديه اروپايي توليد كننده محصول هاي تراريخته را به شش كشور از 25 كشور افزايش مي دهد (با احتساب روماني 7 كشور اروپايي محصول هاي تراريخته را مي كارند). اسپانيا با كشت 60000 هكتار ذرت تراريخته در سال 2006 همچنان در صدر كشورهاي توليد كننده اين محصول ها در اروپا قرار دارد. نكته مهم اينكه مجموع سطح زير كشت محصول هاي تراريخته در 5 كشور ديگر عضو اتحاديه اروپايي (فرانسه، جمهوري چك، پرتغال،آلمان و اسلواكي) پنج برابر افزايش داشته و از 1500 هكتار در سال 2005 به 8500 هكتار رسيد و پيش‌بيني مي شود سطح زير كشت در اين پنج كشور در سال 2007 نيز در سطوح كوچك افزايش يابد.»

در سال 2006 ميلادي، 22 كشور توليد كننده محصول هاي تراريخته مشتمل بوند بر 11 كشور در حال توسعه و 11 كشور صنعتي كه به ترتيب اهميت و سطح زير كشت عبارتند از آمريكا، آرژانتين، برزيل، كانادا، هندوستان، چين، پاراگوئه، آفريقاي جنوبي، اروگوئه، فيليپين، استراليا، روماني، مكزيك، اسپانيا، كلمبيا، فرانسه، ايران، هندوراس، جمهوري چك، پرتغال، آلمان و اسلواكي.

قابل توجه اين كه هريك از هشت كشور اول بيش از يك ميليون هكتار در سال محصول تراريخته توليد مي كنند كه به نوبه خود زير بناي محكم و پايداري را براي آينده كشت جهاني محصول هاي تراريخته ايجاد كرده است.

«در سال 2006 آمريكا و به دنبال آن آرژانتين، برزيل، كانادا، هندوستان و چين همچنان در صدر توليدكنندگان اصلي محصول هاي تراريخته قرار داشتند.

آمريكا در اين سال 6/54 ميليون هكتار (معادل 53 درصد سطح زير كشت جهاني گياهان تراريخته) را به زير كشت محصول‌هاي تراريخته برد كه 28 درصد آن به كشت محصول هاي تراريخته داراي دو يا سه صفت تراريخته همزمان اختصاص داشت.

محصول هاي داراي بيش از يك صفت تراريخته كه در حال حاضر در آمريكا، كانادا، استراليا، مكزيك، آفريقاي جنوبي و فيليپين كشت مي شوند جهت گيري در حال رشد و آتي اين فن‌آوري را نشان مي دهند كه با هدف حل همزمان مشكلات چندگانه كشاورزان توليد مي شوند.

براي اولين بار هندوستان با كشت 8/3 ميليون هكتار پنبه تراريخته در اين زمينه از چين پيشي گرفت و جايگاه جهاني خود را با دو پله ترقي به رتبه پنجم ارتقا داد و چين و پاراگوئه را پشت سر گذاشت.

به گزارش ايسنا، بيش از نيمي از جمعيت 5/6 ميليارد نفري جهان (55 درصد يا 6/3 ميليارد) در 22 كشوري زندگي مي كنند كه در سال 2006 محصول هاي تراريخته را كشت كردند و از سود قابل توجه و فوايد متعدد آن استفاده كردند. از طرف ديگر بيش از نيمي از 5/1 ميليارد هكتار اراضي زراعي جهان (52 درصد يا 776 ميليون هكتار)، در 22 كشوري قرار گرفته اند كه در سال 2006 محصول هاي تراريخته را كشت كردند.»

در سال 2006 ميلادي 3/10 ميليون كشاورز از 22 كشور جهان به كشت محصول هاي تراريخته اشتغال داشتند كه در مقايسه با سال 2005 ميلادي (با 5/8 ميليون نفر كشاورز) رشد نشان مي دهد.

«از اين 3/10 ميليون نفر 90 درصد يا 3/9 ميليون نفر (كه به طور چشمگيري نسبت به 7/7 ميليون نفر سال 2005 افزايش دارد) از كشاورزان فقير با زمين هاي كوچك از كشورهاي در حال توسعه بودند كه افزايش درآمد ناشي از كشت محصول هاي تراريخته به بهبود وضعيت اقتصادي آنها كمك كرده است.

از 3/9 ميليون كشاورز خرده‌پاي ياد شده كه بيشترشان به كشت پنبه تراريخته اشتغال داشته اند، 8/6 ميليون نفر در چين، 3/2 ميليون نفر در هندوستان، 100000 نفر در فيليپين، چند هزار نفر در آفريقاي جنوبي و بقيه در ساير هفت كشور در حال توسعه توليد كننده محصول هاي تراريخته در سال 2006 بوده‌اند.

اين مشاركت اوليه و ناچيز محصول هاي تراريخته در تحقق «هدف توسعه هزاره سوم ميلادي» مبني بر كاهش 50 درصدي فقر تا سال 2025، پيشرفت مهمي محسوب مي شود كه داراي پتانسيل زيادي در دهه دوم تجاري سازي محصول‌هاي تراريخته است.»

از سوي ديگر در سال 2006، محصول تراريخته جديدي كه همان يونجه مقاوم به علف كش است براي اولين مرتبه در آمريكا تجاري شد.

« يونجه مقاوم به علف كش راندآپ از آن جهت متمايز است كه به عنوان اولين گياه زراعي چند ساله تراريخته است كه در سطحي برابر با 80000 هكتار يا 5 درصد از 3/1 ميليون هكتار سطح زير كشت تخميني يونجه آمريكا در سال 2006 كشت شد.

پنبه تراريخته مقاوم به علف كش راندآپ نيز در سال 2006 با اشغال 800000 هكتار از اراضي پنبه در اولين سال تجاري سازي به زير كشت رفت. اين صفت هم به تنهايي در پنبه به كار گرفته شد و هم به صورت همراه با ژن BT در پنبه استفاده شد كه بيشتر سطح زير كشت ياد شده به مورد اخير اختصاص داشت. اين محصول به طور عمده در آمريكا و كمي هم در استراليا كشت شد.

نكته قابل ملاحظه ديگر اينكه در چين، يك نوع خربزه درختي تراريخته مقاوم به ويروس به عنوان يك ميوه خوراكي انسان براي تجاري سازي در اواخر سال 2006 ميلادي مورد توصيه قرار گرفت.»

به گزارش ايسنا، « بالاترين افزايش مطلق سطح زير كشت محصول هاي تراريخته در سال 2006 در آمريكا با 8/4 ميليون هكتار افزايش و به دنبال آن در هنندوستان با 5/2 ميليون هكتار و برزيل با 1/2 ميليون هكتار و ارژانتين و آفريقاي جنوبي هركدام با 9/. ميليون هكتار مشاهده شد.

بيشترين افزايش نسبي (درصد) در هندوستان با 192 درصد (تقريبا سه برابر افزايش از 3/1 ميليون هكتار در سال 2005 به 8/3 ميليون هكتار در سال 2006) و به دنبال آن آفريقاي جنوبي با 180 درصد رشد تحسين برانگيز سطح زير كشت ذرت سفيد و ذرت زرد تراريخته و فيليپين با 100 درصد رشد در سطح زير كشت ذرت تراريخته مشاهده شد

«سوياي تراريخته با 6/58 ميليون هكتار (57 درصد محصول هاي تراريخته جهاني)،همچنان محصول اصلي تراريخته در سال 2006 بود و به دنبال آن ذرت تراريخته (2/25 ميليون هكتار معادل 25 درصد سطح زير كشت جهاني)، پنبه (4/13 ميليون هكتار معادل 13 درصد سطح زير كشت جهاني) و كلزا (8/4 ميليون هكتار معادل 5 درصد سطح زير كشت جهاني) قرار داشتند

به گزارش ايسنا، «از بدو تجاري سازي محصول هاي تراريخته در سال 1996 تا سال 2006 مقاومت به علف كش به طور مستمر صفت غالب در بين محصول هاي تراريخته بود و به دنبال آن «مقاومت به حشرات» و به دنبال آن «هر دو صفت ياد شده به طور همزمان» قرار داشتند. در سال 2006 صفت مقاومت به علف كش در سويا، ذرت، كلزا،پنبه و يونجه 68 درصد محصول هاي تراريخته جهان معادل با 9/69 ميليون هكتار از 102 ميليون هكتار را به خود اختصاص داد و به دنبال آن 19 ميليون هكتار (در حدود 19 درصد سطح زير كشت محصول هاي تراريخته) به گياهان تراريخته داراي ژن بي تي (مقاوم به آفات) و 1/13 ميليون هكتار (معادل 13 درصد) به كشت محصول هاي داراي هر دو صفت اختصاص يافت. محصول هاي داراي بيش از يك صفت با بيش از 30 درصد رشد در مقايسه با محصول هاي تراريخته مقاوم به آفات با 17 درصد و 10 درصد محصول هاي تراريخته مقاوم به علف كش بيشترين رشد سطح زير كشت را داشتند.»

براساس گزارش «سرويس بين‌المللي براي دستيابي و استفاده از بيوتكنولوژي كشاورزي» (ISAAA)،در دوره 1996 تا 2006 سهم كشورهاي درحال توسعه از سطح زير كشت گياهان تراريخته به طور مستمر افزايش يافته است.

«چهل درصد سطح زير كشت محصول هاي تراريخته جهان در سال 2006 معادل با 9/40 ميليون هكتار در كشورهاي در حال توسعه بوده است كه رشد آن در سال 2006 (7 ميليون هكتار معادل 21 درصد رشد) در مقايسه با كشورهاي صنعتي (5 ميليون هكتار معادل 9 درصد رشد) به طور قابل ملاحظه‌اي بيشتر بوده است. تاثيرگذاري جمعي و فزاينده پنج كشور اصلي در حال توسعه توليد كننده محصول هاي تراريخته (هندوستان، چين، آرژانتين، برزيل و آفريقاي جنوبي)، كه نماينده سه قاره «جنوب» يعني آسيا، آمريكاي لاتين و آفريقا هستند روند مهم و مستمري است كه آينده پذيرش و استفاده از اين محصول ها را در سطح جهان تضمين كرده است

«در 11 سال اول، سطح زير كشت جهاني محصول هاي تراريخته در مجموع معادل 577 ميليون هكتار بود كه برابر با بيش از نيمي از مساحت كل آمريكا يا چين و 25 برابر كل مساحت انگلستان است. اين سرعت بالاي توسعه و پذيرش اين فن‌آوري نشان دهنده رضايت كشاورزان از محصول هاي تراريخته است كه فوايد زيادي را براي آن ها به ارمغان مي‌آورد. اين فوايد عبارتند از روش هاي انعطاف پذيرتر مديريت مزرعه، هزينه كمتر توليد، عملكرد بيشتر يا برداشت خالص بيشتر در واحد سطح، سلامتي بيشتر و فوايد اجتماعي و محيط زيست سالم تر از طريق كاهش مصرف حشره كش هاي شيميايي سنتي كه همگي موجب كشاورزي پايدارتري مي شوند. پذيرش و توسعه مستمر محصول هاي تراريخته هم در بين كشاورزان بزرگ و هم در بين كشاورزان خرده‌پا، در بين مصرف كنندگان و جوامع كشورهاي در حال توسعه و صنعتي ديده مي شود.»

«جديدترين مطالعه در مورد تاثير جهاني محصول هاي تراريخته در دهه 1996 تا 2005 سود خالص برابر با 6/5 ميليارد دلار را براي توليد كنندگان اين محصول ها در سال 2005 تخمين مي زند. سود تجمعي ناشي از كشت محصول هاي تراريخته در اين دوره برابر با 27 ميليارد دلار (13 ميليارد دلار براي كشورهاي در حال توسعه و 14 ميليارد دلار براي كشورهاي صنعتي) بوده است.

در اين تخمين سود ناشي از كشت دوبار محصول سويا در هر سال توسط آرژانتين نيز در نظر گرفته شده است.

كاهش مصرف حشره كش ها در دوره 1996 تا 2005 ميلادي در مجموع 224 هزار و 300 تن ماده موثره تخمين زده شده است كه معادل 15 درصد كاهش اثر سوء زيست محيطي مصرف حشره كش ها در اين محصول ها مي باشد كه با استفاده از شاخص تاثير زيست محيطي (EIQ) تخمين زده شده است. اين شاخص يك شاخصي تركيبي است كه بر اساس فاكتورهاي مختلف تاثير گذار بر محيط زيست و هريك از مواد موثره محاسبه مي شود.»

به گزارش ايسنا، «ملاحظات زيست محيطي جدي و فوري كه در گزارش سال 2006 Stern در مورد تغيير آب و هوا آمده است، داراي تاثيراتي بر روي محصول هاي تراريخته است كه مي توانند از سه طريق در كاهش گازهاي گلخانه‌يي سهم داشته باشند

اول، كاهش دائم توليد گازكربنيك از طريق كاهش مصرف سوخت هاي فسيلي و استفاده كمتر از حشره كش ها و علف كش ها(در سال 2005 كاهش توليد 962 ميليون كيلوگرم گاز كربنيك از اين طريق تخمين زده شده است كه معادل كاهش 430 هزار اتوموبيل در جاده ها مي باشد)، دوم، شخم حداقلي محصول هاي تراريخته (عدم نياز به شخم يا نياز به شخم كمتر در محصول هاي تراريخته مقاوم به علف كش ها) موجب كاهش آزاد شدن گازكربنيك از خاك مي شود كه در سال 2005 ميلادي 8053 ميليون كيلوگرم گازكربنيك تخمين زده شده است كه معادل حذف 6/3 ميليون خودرو از جاده ها است؛ بنابراين، در سال 2005 كاهش توليد گازكربنيك در مجموع برابر با 9000 ميليون كيلوگرم گازكربنيك تخمين زده مي شود كه معادل حذف 4 ميليون خودرو از جاده ها است.

سوم اينكه در آينده كشت مساحت هاي بيشتري از محصول هاي تراريخته براي توليد اتانول و بيوديزل از يك سو جايگزين سوخت هاي فسيلي خواهد شد و از سوي ديگر موجب جذب بيشتر گازكربنيك خواهد شد.

تحقيقات اخير نشان مي دهد كه سوخت هاي بيولوژيك مي توانند موجب صرفه جويي 65 درصدي تخليه منابع انرژي شوند. با اين فرض كه در آينده محصول هاي ويژه توليد انرژي سطح قابل توجه بيشتري از محصول هاي زراعي را به خود اختصاص خواهد داد، سهم مثبت محصول هاي تراريخته ويژه توليد انرژي مي‌تواند در تغيير آب و هوا قابل توجه باشد.»

به گزارش ايسنا، «از 51 كشوري كه مجوز محصول هاي تراريخته را صادر كرد‌ه‌اند آمريكا در صدر و به دنبال آن، ژاپن، كانادا، كره جنوبي، استراليا، فيليپين، مكزيك، زلاند نو، اتحاديه اروپايي و چين قرار دارند. ذرت مجوز بيشترين تعداد «تراريخته هاي مستقل» (35 مورد) را دريافت كرده و به دنبال آن پنبه (19 مورد) كلزا (14 مورد)، و سويا (7مورد) قرار دارند.» منظور از «تراريخته مستقل» محصول ها يا موجودات تراريخته‌اي هستند كه از نظر تراژن ها (ژن هاي خارجي)، يا واريته هاي ميزبان يا نحوه و محل ورود همان ژن در ژنوم متفاوت هستند و مورد به مورد مور بررسي قرار گرفته و براي هريك مجوز مستقلي صادر مي شود.

«محصول تراريخته مستقلي كه در بيشتر كشورها مجوز دريافت كرده است، سوياي تراريخته GTS-40-3-2 مقاوم به علف‌كش است كه در 21 كشور به تصويب رسيده (البته اتحاديه اروپايي با 25 كشور عضو فقط يك مجوز محاسبه شده و در واقع تعداد كشورهاي صادر كننده مجوز براي اين محصول تراريخته 45 كشور هستند). پس از سوياي ياد شده ذرت تراريخته مقاوم به حشرات MON 810 و ذرت تراريخته مقاوم به علف كش NK603 هر كدام با 18 مجوز و پنبه تراريخته مقاوم به حشرات MON 1076/757/531 با 16 مورد مجوز در سراسر جهان قرار دارند.»

«مروري كه در زمينه سوخت بيولوژيك در همين گزارش ارائه مي‌شود هم به عنوان مقدمه اي بر معرفي اين فن‌آوري محسوب مي شود و هم اينكه نشان دهنده تاثير توجه و سرمايه گذاري فزاينده در اين فن‌آوري در مورد دو حوزه مهم «بيوتكنولوژي زراعي» و «كشورهاي در حال توسعه» است. معلوم است كه بيوتكنولوژي مزاياي بسياري را براي توليد سوخت بيولوژيك چه در كشورهاي در حال توسعه و چه در كشورهاي صنعتي داراست. انتظار مي‌رود كه پيشرفت هاي بيوتكنولوژيك و ساير پيشرفت ها همچنان موجب افزايش توليد بيش از نياز محصول هاي غذايي در كشورهاي صنعتي نظير آمريكا شود و در نتيجه در آينده نزديك به سمت اهداف بالاتري نظير توليد سوخت بيولوژيك چرخش پيدا كند.

هرگونه سرمايه‌گذاري بر روي سوخت بيولوژيك در كشورهايي كه از نظر غذايي خودكفا نيستند بايد به عنوان مكمل برنامه هاي موجود امنيبت غذايي، خوراك دام و گياهان صنعتي محسوب شود نه اينكه جايگزين آنها شود. هر برنامه توليد سوخت بيولوژيكي بايد از جنبه فعاليت هاي كشاورزي، مديريت جنگل، محيط زيست و اكوسيستم به ويژه استفاده مسئولانه و موثر از منابع آبي پايدار باشد. بيشتر كشورهاي در حال توسعه به جز برزيل كه از نظر توليد سوخت بيولوژيك رهبريت جهان را در دست دارد، به طور قابل توجهي از راهبردهاي سرمايه گذاري و مشاركت سازمان هاي دولتي و خصوصي كشورهاي صنعتي و كشورهاي در حال توسعه پيشرفته‌اي كه داراي دانش كافي و تجربه توليد، توزيع و مصرف سوخت هاي بيولوژيك هستند بهره مند خواهند شد. استفاده از سوخت هاي بيولوژيك نه تنها به نفع اقتصاد ملي خواهد بود بلكه فقيرترين اقشار جامعه نيز كه معمولا در مناطق روستايي و از بين كشاورزان فاقد زمين و خرده پايي هستند كه براي امرار معاش خود متكي به كشاورزي و جنگل هستند از آن بهره مند خواهند شد.»

براساس اين گزارش، «با دسترسي بيشتر به محصول هاي تراريخته نسل اول و به وجود آمدن و دسترسي به نسل دوم محصول‌هاي تراريخته با كاربردهاي جديدي از جنبه صفات مربوط به نهاده ها و بازده توليد، آينده محصول هاي تراريخته اميدوار كننده به نظر مي رسد. اين اميدواري با توجه به افزايش مورد انتظار تعداد كشورهايي كه چهار محصول تراريخته اصلي فعلي را پذيرفته و مورد استفاده قرار مي دهند و افزايش مورد انتظار تعداد كشاورزاني است كه محصول هاي تراريخته را مي كارند.

چشم انداز دهه بعدي تجاري سازي محصول هاي تراريخته، يعني از سال 2006 تا 2015 نشان دهنده ادامه توسعه كشت محصول هاي تراريخته تا سطح 200 ميليون هكتار توسط 20 ميليون كشاورز در حدود 40 كشور جهان يا بيشتر از آن در سال 2015 مي باشد.

انتظار مي رود ژن‌هاي ايجاد كننده درجاتي از تحمل به خشكي كه تا سالهاي 2010-2011 در دسترس خواهند بود، در مقايسه با صفات مربوط به نهاده ها كه امروزه در دسترس هستند تاثيرات مهم تري را بر جاي بگذارند و به طور ويژه براي كشورهاي در حال توسعه كه از خشكي به عنوان مهمترين عامل جهاني بازدارنده افزايش توليد رنج مي برند اهميت خواهد داشت.

مشخصه دهه دوم تجاري سازي محصول هاي تراريخته، برخلاف دهه اول كه بيشتر در آمريكا (امريكاي شمالي و آمريكاي لاتين) بوده است؛ توسعه بيشتر اين محصول ها در آسيا خواهد بود ولي كشت محصول هاي داراي بيش از يك تراژن يا صفت تراريخته در آمريكا به ويژه در برزيل همچنان توسعه خواهد يافت. تنوع محصول هاي مختلف با صفات متفاوت به ويژه صفات مربوط به كيفيت محصول در دهه دوم بيشتر خواهد بود و موجب خواهد شد تا مقبوليت اين محصول ها به ويژه در اروپا افزايش يابد. نتيجه مطالعه شوراي بين‌المللي اطلاعات غذا در آمريكا تاييد كرد كه اكثريت قاطعي به سلامتي و ايمني غذا در آمريكا اطمينان دارند و نگراني چنداني را در مورد بيوتكنولوژي كشاورزي و غذا ندارند. براي مثال اين مطالعه نشان مي دهد كه چنانچه محصول هاي تراريخته‌اي با امگا سه بيشتر توليد شود، مصرف كنندگان آنها را با ترجيح بشتري برگزيده و خواهند خريد. ساير محصول هاي تراريخته مانند محصول هايي كه واكسن هاي خوراكي يا مواد دارويي توليد مي كنند و محصول هايي با مصارف ويژه نيز مورد توجه قرار دارند. در نهايت بزرگترين دستاورد محصول هاي تراريخته مشاركت در اهداف توسعه هزاره سوم و كاهش فقر و گرسنگي به نصف در سال 2015 خواهد بود.»

«استفاده از بيوتكنولوژي براي افزايش بهره وري نسل اول گياهان تراريخته براي محصول هاي غذايي و خوراك دام و محصول هاي تراريخته نسل دوم براي سوخت بيولوژيك تاثيرات زيادي را برجاي گذاشته و هم فرصت ها و هم چالش هايي را ايجاد خواهند كرد.

استفاده بدون ملاحظه از گياهان زراعي خوراكي، نيشكر، كاساوا و ذرت براي توليد سوخت بيولوژيك ممكن است اهداف امنيت غذايي در كشورهايي را كه از نظر محصول هاي غذايي خودكفا نيستند تحت الشعاع قرار دهد؛ مگر آنكه راهي براي افزايش بهره وري زراعي مبتني بر بيوتكنولوژي يا روشهاي ديگر فراهم شود كه همه اهداف غذايي، خوراك دام و سوخت را تامين كند. انجام عمليات خوب زراعي در محصول هاي تراريخته مانند تناوب و مديريت مقاومت آفات، همچون دهه اول تجاري سازي اين محصول ها همچنان اهميت خود را حفظ خواهند كرد. بايد مديريت مسئولانه مستمري به ويژه در كشورهاي جنوب كه محل اصلي جديد توسعه كشت محصول هاي تراريخته در دهه دوم تجاري سازي خواهند بود اعمال شود.

ارزش جهاني بازار محصول هاي تراريخته

«در سال 2006 تخمين بازار تبادل جهاني محصول هاي تراريخته توسط Cropnosis بالغ بر15/6 ميليارد دلار بود كه معادل 16 درصد بازار جهاني 5/83 ميليارد دلاري حفاظت گياهان (سموم شيميايي) در سال 2006 و 21 درصد از بازار جهاني 30 ميليارد دلاري بذر در سال ياد شده است. بازار 15/6 ميليارد دلاري محصول هاي تراريخته شامل 68/2 ميليارد دلار سوياي تراريخته (معادل 44 درصد بازار جهاني محصول هاي تراريخته)، 93/2 ميليارد دلار ذرت تراريخته (39 درصد)، 87/0 ميليارد دلار پنبه تراريخته (14 درصد) و 21/0 ميليارد دلار كلزاي تراريخته (3 درصد) بود.

ارزش بازار جهاني محصول هاي تراريخته بر اساس قيمت فروش بذر هاي تراريخته به علاوه بهاي فن‌آوري (حق ليسانس) محاسبه مي‌شود. ارزش تجمعي يازده ساله تبادلات محصول هاي تراريخته از سال 1996 تا كنون 5/35 ميليارد دلار تخمين زده مي‌شود. ارزش جهاني محصول هاي تراريخته در سال 2007 برابر با 8/6 ميليارد دلار پيش بيني مي شود.»

انتهاي پيام

  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha