تیم ملی فوتبال به جام‌جهانی صعود کرده تا حال و هوای محبوب‌ترین ورزش کشور کمی آفتابی شود، اما نباید از یاد برد که مسیر رسیدن به موفقیت چیز دیگری است که آن را باید در جای دیگری جستجو کرد: آکادمی فوتبال که اصلی ترین کانون توجه به فوتبال پایه است.

نشست آسیب شناسی آکادمی ملی فوتبال و تیم‌های پایه با تاکید بر ایجاد لزوم توجه به تیم‌های پایه و ارائه امکانات مناسب برای تیم‌های پایه و توجه به قانونمدار شدن مدارس فوتبال در خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، برگزار شد.

دکتر حسین علیزاده، رئیس آکادمی فوتبال و رضا گل محمدی مسئول شورای مدارس فوتبال کشور از فرصت ها، دغدغه ها و چشم اندازهای فوتبال پایه سخن گفتند.

* درباره هدف تاسیس آکادمی و توسعه آن در سال‌های گذشته صحبت کنید.

دکتر علیزاده: از حدود سال 85 و با تغییراتی که در فدراسیون فوتبال رخ داد، فعالیت خود را در آکادمی آغاز کردیم. آکادمی یک محل محصور شده با دو سالن نه چندان مناسب و یک کمپ بود که ساختار خوبی نداشت. حدود 12 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری‌ برروی آکادمی ملی فوتبال انجام شد.

* وضعیت فعلی آکادمی چگونه است؟

دکتر علیزاده: درحال حاضر بسته به تنوع تیم‌های فوتبال و فوتسال و فوتبال ساحلی حدود 18 نوع تیم ملی داریم و این تیم‌ها برای تمرین و پشتوانه سازی نیاز به محلی هم چون آکادمی داشتند. در سال‌های گذشته چندین میلیارد تومان برای اقامت بازیکنان ملی‌پوش هزینه می‌شد، اما در حال حاضر با امکاناتی که در اختیار آنها قرار گرفته شده این هزینه‌ها کاهش پیدا کرده است. در حال حاضر با امکاناتی همچون زمین فوتبال ساحلی، چندین چمن طبیعی و مصنوعی، سالن فوتسال، سالن بدنسازی با امکانات بالا، مجموعه امکانات پزشکی ورزشی، مجموعه اداره ‌آکادمی و بسیاری دیگر از امکانات شرایط نسبتا مناسبی در آکادمی فراهم شده است.

حسین علیزاده - رضا گل محمدی

* بی شک یکی از نقاط قوت فدراسیون کفاشیان، توجه به فوتبال پایه و آکادمی است که حتی منتقدان نیز به آن اذعان دارند. موافقید؟

دکتر علیزاده: متاسفانه تیم ملی هر گاه شکست می‌خورد می‌گویند تیم‌های فوتبال پایه دارای اشکال است. در این دوران توفیقات بسیاری برای تیم‌های فوتبال ساحلی، بزرگسالان، نوجوانان و فوتسال بانوان و مردان به دست آمد و فدراسیون توانست دو سال بهترین فدراسیون آسیا شود، اما متاسفانه هنوز همه چیز با نتیجه سنجیده می شود. اگر ضربه قوچان نژاد گل نمی‌شد و به جام جهانی نمی‌رفتیم، بدترین فدراسیون فوتبال را داشتیم و حالا به جام جهانی رفته‌ایم بهترین فدراسیون را داریم. در بخش پایه‌ای بسیاری از فعالیت‌ها انجام شده است، اما دیده شدن یا نشدن آن را نباید به پای آکادمی بگذاریم.

* به نظر می رسد آکادمی فوتبال کار سختی در ارتباط با باشگاه‌ها داشته باشد. برای این که باشگاه‌ها به عنوان خانواده‌های فوتبال بتوانند بازیکنان همپای آکادمی در راه استعدادیابی و پرورش بازیکن پیش بروند، چه باید کرد؟

دکترعلیزاده: مراکز آموزشی باید در همه باشگاه‌ها وجود داشته باشد. مطالعات و کارهای کارشناسی تصویب و به باشگاه‌ها ابلاغ شده است و در حال حاضر 10 باشگاه لیگ برتری مجوز قطعی گرفته‌اند و شش باشگاه نیز مراحل نهایی را طی می‌کنند. متاسفانه باشگاه‌های ما مصرف‌گرا شده‌اند و ما تلاش می کنیم تا آنها را به سمت تیم‌های پایه و پشتوانه سازی سوق دهیم. در بخش نظارت نیز به صورت مستمر عمل می‌کنیم. در سال 91 به آکادمی‌ها گفتیم تا برنامه سال 92 را به ما ارائه دهند و دوره‌های نظارتی به صورت جلسات ادواری برقرار است و کلاس‌هایی را برای دانش افزایی مربیان بر پا کرده‌ایم. آکادمی 70 نوع برنامه مصوب دارد و طبق مصوبه باشگاه‌ها باید 20 درصد بودجه خود را در اختیار بخش آکادمی قرار دهند.

* با توجه به این که باشگاه‌ها با مشکلات مالی زیادی دست و پنجه نرم می کنند، چگونه می‌توان انتظار داشت که در بخش پایه سرمایه‌گذاری کنند؟

دکترعلیزاده: ما حتی باید به سمتی برویم که علاوه بر برگزاری مسابقات بین آکادمی‌های مختلف، یک جام بین‌المللی با دعوت از آکادمی‌های فوتبال سایر کشورها بر پا کنیم. البته قبول دارم که تیم‌های لیگ برتری ایران از عهده هزینه‌های برگزاری این مسابقات بر نمی‌آیند و ما نیز نمی‌خواهیم هزینه ای را برای این بازی‌ها به باشگاه‌ها تحمیل کنیم اما نیاز به برگزاری این مسابقات و جود دارد.

گل محمدی: فدراسیون تلاش می‌کند تا رقابت‌های تیم‌های پایه در سطح لیگ برتر و لیگ‌های دسته یک و دو در رده‌های جوانان و نوجوانان به صورت منظم برگزارشود اما این رقابت‌ها هزینه زیادی دارد و برگزار کردن آن کار آسانی نیست.متاسفانه این مسابقات در رده‌های پایین به دلیل بالا بودن هزینه‌ها و دشواری سفرها به دلیل وسعت جغرافیایی ایران دارای برخی مشکلات است. اگر بخواهیم این رقابت‌ها را همانند لیگ برتر برگزار کنیم بخش زیادی از اعتبار تیم‌های پایه صرف برگزاری مسابقه‌ها می‌شود و علاوه بر هزینه‌ها، مخاطرات سفر ونگرانی خانواده‌ها نیز از دیگر مسائل موجود است.

رضا گل محمدی

* در فرآیند تغذیه تیم ملی توسط باشگاه‌ها و آکادمی‌ها ایران در حال حاضر در چه وضعیتی قرار دارد؟

دکترعلیزاده: فوتبال ایران دارای لیگ پویایی است. در مقایسه با کشورهای همسایه در یک فرایند گذار هستیم و به مرورساختارهای فوتبال ایران در حال درست شدن است، اما تا وضعیت مطلوب فاصله داریم. در حال حاضر تیم‌های باشگاهی از تیم‌های ملی بازیکنان را می‌گیرند که این رویه باید تغییر کند. باشگاه‌های ما در اسامی که برای تیم‌های خود مطرح می‌کنند به زحمت نام دو بازیکن جوان را می‌آورند. باشگاه‌ها معمولا ریسک نمی‌کند و به بازیکن در سنین پایه اهمیت نمی‌دهند. برای نمونه وقتی که به باشگاه‌ها ابلاغ کردیم باید تیم‌های پایه داشته باشند برخی چندان جدی نگرفتند و به آن اهمیت ندادند.

گل محمدی: مدیریت نتیجه‌گرا یکی از دلایل رو نیاوردن باشگاه‌ها به سمت بازیکنان تیم‌های پایه است. وقتی انتظارات برای کسب نتیجه‌ بالا می‌رود، مدیران باشگاه‌ها ریسک نمی‌کنند و به سمت بازیکنان پایه نمی‌روند. رسانه‌ها نقش اساسی در بالا بردن دانش و آگاهی مخاطب دارند و گاهی شاهدیم که رسانه‌ها توقعات را بالا می‌برند و این امر باعث می‌شود تا باشگاه‌ها به سمت استفاده از بازیکنان تیم‌های پایه نروند. وقتی به مدیری می‌گویند در صورت عدم کسب نتیجه‌ جایگاهی در باشگاه و تیم ندارد، مدیر هم حاضر می‌شود تا بازیکنان بزرگسال را با هزینه‌های میلیاردی به جای جوان 17 ساله جذب کند.

* در فوتبال پایه بحث حضور مربی صاحب سبک خارجی برای تربیت صحیح وجود داشته است. سیاست آکادمی فوتبال استفاده از گزینه خارجی است یا ترجیح می دهد با توجه به مشکلات اقتصادی از مربی داخلی استفاده کرده و اعتباراتش را جای دیگری هزینه کند؟

دکتر علیزاده: ما سابقه استفاده از تجربیات مربیان خارجی را در باشگاه‌ها و فوتبال پایه داشته‌ایم، اما نباید فراموش کرد که کیفیت مربیان داخلی هم خوب است و اگر به درستی مدیریت شوند می‌توانند خروجی خوب و مثبتی را داشته باشند. ترکیب تفکرات مربیانی که صاحب تحصیلات هستند با مربیان قدیمی با تجربه می‌تواند نتیجه ‌خوبی را در برداشته باشد. مطمئنا بهره بردن از تجربیات مربیان با سابقه و تفکرات مدرن در کنار هم ثمربخش است. البته باید اشاره شود که آکادمی ملی فوتبال ایران همواره سعی نموده با برگزاری همایش ها و دوره های دانش افزایی علم روز دنیا را به مربیان تیم های پایه منتقل نماید.

حسین علیزاده

* به مدارس فوتبال و نقش آنها اشاره کنید. عملکرد مدارس فوتبال در شناسایی و پرورش استعدادها راضی کننده بوده است؟

گل محمدی: آکادمی در سال‌های گذشته به دنبال کم کردن فاصله پرورش استعدادها و راه یابی آنها به تیم ملی بوده است. در سال گذشته 35 هزار نفر در 900 مدرسه فوتبال در سراسر کشور آموزش دیدند با توجه به عملکرد مطلوب آکادمی در سالیان گذشته، فدراسیون فوتبال تصمیم گرفت در سال جاری تمام موارد مرتبط با رده سنی زیر 12 سال را به آکادمی واگذار نماید. در این راستا نیز آکادمی برنامه گسترده ای را تدارک دیده است. یکی از مهم ترین این برنامه ها برگزاری فستیوال ها و جشنواره های فوتبال پایه می باشد. با برنامه ریزی های انجام شده در سال جاری این فستیوال ها در تمام شهرستان ها و استان ها برگزار خواهد شد. فستیوال پایانی نیز در روزهای 15 و 16 آبان ماه هم زمان با دومین همایش بین المللی علم و فوتبال و با حضور آقای سپ بلاتر ریاست محترم فیفا و آقای شیخ سلمان برگزار خواهد شد. پیش بینی می گردد بیش از 50 فستیوال با حضور 25000 نفر در سال جاری برگزار شود. البته در حال حاضر استان های بوشهر، آذربایجان غربی، قم، مرکزی، گیلان، البرز، خراسان رضوی، خوزستان و قزوین این فستیوال ها را در استان خود برگزار نموده اند.

* اما قبول دارید که از خروجی‌های این مدارس کمتر خبر خوشی به گوش می رسد؟

گل محمدی: وقتی این مدارس قانونمند شود در آن صورت ماموریت واقعی آنها انجام می‌شود و انتخاب افراد با استعداد بسیار راحت‌تر انجام خواهد شد. باید بپذیریم که همه چیز فوتبال ما استاندارد و توسعه یافته نیست و برخی از عوامل نظیر مدیریت نتیجه‌گرا، عدم سرمایه‌گذاری صحیح بروی فوتبال پایه در باشگاه ها و حضور افراد غیر متخصص در مدارس فوتبال به دلیل جاذبه مالی و در اختیار قرار نداشتن بخشی از امور در دست فدراسیون فوتبال سبب شده تا استعدادهای فوتبال ایران در سنین پایه کمتر مورد توجه قرار گیرند.

دکتر علیزاده: مدارس فوتبال در گذشته وضعیت نابسامانی داشتند. با توجه به شرایط نابسامان مدارس فوتبال در گذشته در بخش پایه تصمیم گرفته شد تا سایتی برای ثبت مدارس فوتبال در نظر گرفته شود و در آن مربیان آموزش ببینند و به آنها نظارت شود.

* با توجه به این که ورزش پایه یک علم به شمار می‌آید آکادمی فوتبال برنامه‌ای برای همکاری با سایر نهادهای علمی مانند انجمن علوم ورزشی پژوهشگاه تربیت بدنی یا دانشکده‌ها دارد؟

دکتر علیزاده: در حال حاضر که تقریبا این پژوهشگاه تعطیل است و کار چندانی انجام نمی‌دهد و ما هم با پژوهشگاه کار خاصی انجام نمی‌دهیم. مسئولان پژوهشگاه اگر می‌خواهند به فوتبال و سایر رشته‌های ورزشی بپردازند، ابتدا باید سراغ فدراسیون‌ها به عنوان ساختار بیایند، باید یک ارتباط صحیح بین دانشگاهیان و فدراسیون‌ها برقرارشود. البته آکادمی فوتبال جهت پر کردن خلاء علمی در فوتبال اقداماتی انجام داده است. برگزاری همایش های بین المللی علم و فوتبال، فیزیولوژی فوتبال پایه، مدیریت فوتبال پایه، پزشکی کاربردی در فوتبال پایه و همچنین نشست های هم اندیشی با اساتید دانشگاه ها از جمله این اقدامات بوده است. در حال حاضر نیز از علم و دانش اساتید بزگرواری چون آقایان دکتر قراخانلو، دکتر نصرالله سجادی، دکتر رضا کردی و ... در قالب کمیسیون های تخصصی استفاده می نماید. مرکز سنجش آکادمی ملی فوتبال حاصل همکاری با این دوستان علمی بوده است. این مرکز از سال 1389 با مدیریت آقای دکتر قراخانلو به سنجش و اندازه گیری مهارت ها و قابلیت های جسمانی بازیکنان تیم های فوتبال پایه پرداخته است. البته درصورت تامین اعتبار تا پایان امسال سالن جدید و بسیار مدرن مرکز سنجش برای استعدادیابی تیم‌های پایه به بهره‌برداری می‌رسد.

* در فوتسال کار پایه ای به شکل اصولی انجام نمی‌شود اما ایران جزو قدرتهای برتر جهان است. فکر نمی کنید اگر شرایط به گونه ای فراهم شود که بچه‌ها به همان سادگی که "گل کوچک" بازی می کنند فوتبال هم بازی کنند حتی نیازی به نظارت و هزینه و سرمایه گذاری به این شکل هم وجود نداشته باشد؟

دکتر علیزاده: اگر فرایندی طراحی شود که ابتدا فوتبال را در زمین‌های کوچک و یا در فوتسال فرا گیرند، شاید تجربه موفق‌تری داشته باشیم. البته من قبول ندارم که مهارت‌های فوتسال و فوتبال کاملا شبیه یکدیگر است. فوتبال ایران ترکیبی از قدرت و مهارت است و اگر فوتبال‌های کوچک را توسعه دهیم، فوتبال ما در سطح کلان نیز گسترش پیدا می‌کند. برای مثال در حال حاضر کشورهای جنوب شرق آسیا بر روی فوتسال خود کار می‌کنند تا آن را در سطح جهانی معرفی کنند. در فوتبال نیز کره و ژاپن به عنوان قدرت برتر آسیا کارهای بسیاری را انجام می‌دهند و تیم‌هایی که می‌خواهند بازی تدارکی برگزار کنند به سمت این دو تیم می‌روند. آنها در حال حاضر تلاش می کنند تا هم‌چنان که در فوتبال خود را به عنوان یک قطب مطرح کرده‌اند در فوتسال هم این کار را انجام دهند و اقتدار از دست ایران گرفته شود.

رضا گل محمدی

*عده ای گمان می کنند با افتتاح کمپ تیم های ملی دیگر هیچ مشکل امکاناتی وجود ندارد. از مشکلات کمپ بگویید.

گل محمدی: در حال حاضر برای تیم‌های ملی زمین‌های مناسب برای تمرین نداریم. به درخواست کادر محترم فنی تیم ملی بزرگسالان ما زمین شماره یک کمپ را از دسترس سایر تیم‌ها خارج ‌کرده‌ایم و برای بازسازی سایر زمین‌ها نیاز به یک میلیارد و سیصد میلیون تومان اعتبارداریم. زمین چمن شماره یک کمپ رفته رفته سفت می شود و کیفیت لازم را ندارد. کمپ نیاز به تجهیز و آماده سازی دارد. با همه این شرایط با توجه به اهمیت تیم ملی، فعلا وضعیت به این شکل است که فقط تیم بزرگسالان در آن تمرین می کند، اما زمین شماره 2 و 3 به همراه زمین مصنوعی و فوتبال ساحلی و فوتسال برای سایر تیم های ملی که در حال حاضر تعداد آنها بیش از 16 عدد می باشد مورد استفاده قرار می گیرد که بسیار کم می باشد و به هیچ عنوان مناسب نیاز تیم ها نیست.

* شاید کار جمع آوری و پرورش کودکان از سراسر کشور برای نهادی در حد و اندازه‌های آکادمی کم باشد. وزارت آموزش و پرورش در این زمینه نمی تواند کمک کند؟

دکتر علیزاده: اوایل فکر می‌کردیم بخش مهمی از فوتبال پایه، آموزش و پرورش و ارتباط با آن است، اما در این بخش چندان موفق نبودیم. ایجاد مدارس فوتبال کار آموزش و پرورش نیست و باید توسط موسسات خصوصی و غیر انتفاعی انجام شود. البته نباید فراموش کرد که آموزش و پرورش اهمیت بسیار دارد و آکادمی آمادگی هر نوع همکاری را با این نهاد محترم تأثیرگذار دارد.

انتهای پیام