به گزارش سرویس بازار ایسنا، بنابر اعلام بانک پاسارگاد، در این همایش جلیل خاوندکار، دبیر و عضو هیاتمدیره انجمن پارکها و مراکز رشد فناوری کشور، در خصوص «مدیریت سرمایه فکری؛ الزام تحقق اقتصاد مقاومتی» سخنرانی کرد.
وی در ابتدا با تاکید بر مواردی همچون اهمیت دانش و لزوم به کارگیری سرمایه فکری، گفت: بدون توجه به سرمایه فکری، محال است که بتوانیم اقتصاد مقاومتی را تحقق بخشیم. در حقیقت برای تحقق اقتصاد مقاومتی، چارهای جز اهمیت به دانایی نداریم.
خاوندکار در ادامه با ذکر چند سوال و اشاره به مقایسهای میان کشورهای نیجریه و سودان با ژاپن و هنگکنگ افزود: خداوند به کشورهای نیجریه و سودان نعمتهای بسیاری داده است، اما در کشورهای ژاپن و هنگکنگ، با سختگیری طبیعت مواجه هستیم. در نیجریه و سودان غفلت انسانی، ناشکری و کفر وجود دارد در حالی که در ژاپن و هنگکنگ همت انسانی وجود دارد. به زبان ساده در دو کشور اول لا یَعلَموُن و در دو کشور بعدی یَعلَموُن حاکم است. این مثال اهمیت سرمایه فکری را نشان میدهد. بنیانگذار پارک علم و فناوری تصریح کرد: در ادبیات توسعه با GDP سرو کار داریم. در بحث روابط بینالملل به زبان امروز و مدیریت جهان به زبان دیروز با گروههای مختلف مرجع در جهان مانند جی۲۰، جی۷، جی۸ .... روبهرو هستیم. گروههایی از کشورهای دارای GDP بالا که غنیترند و دست بالا را در اقتصاد جهانی دارند.
دبیر و عضو هیاتمدیره انجمن پارکها و مراکز رشد فناوری کشور افزود: اقتصادهای قدرتمند دیروز مانند آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان همچنین اقتصادهای رو به رشد امروز مانند چین، روسیه، هند و برزیل، رشد، توسعه و بهرهوری خود را مدیون کارآفرینی، کارآفرینان و فضای آزاد کسبوکار هستند. به همین دلیل سهم تولید ناخالص داخلی بهعنوان معرف حضور در بازار جهانی، معادلات جهانی و مدیریتجهانی شناخته شده است که با پویایی جامعه محقق میشود. این پویایی الزاما از کارآفرینی و کسبوکار است.
خاوندکار ادامه داد: متاسفانه ما این مهم را فراموش کردهایم. به همین دلیل با کاهش رشد بهرهوری و رشد اقتصادی مواجه بودیم و نشانههای خطر را درک کردیم. این مشکلات در کار نکردن ما است. تولید ناخالص داخلی یعنی تمام آنچه که مردم در داخل تولید میکنند. یعنی تمام آنچه بنگاههای بزرگ، کسبوکارهای متوسط، کوچک، خرد و افراد انجام میدهند. عدم کارایی این بخشها، به اتفاقات خوبی نمیانجامد.
وی در ادامه با اشاره به راهحل این معضلات بیان کرد: زندگی میتواند بر سبکهای مختلفی استوار باشد. سبک زندگی مبتنی بر سرمایه فیزیکی، سبک زندگی مبتنی بر سرمایه مالی و سبک زندگی مبتنی بر سرمایه فکری. بهترین سبک زندگی، مبتنی بر سرمایه فکری است. یعنی دانش، دانایی و بخشهایی که به سرمایههای غیرفیزیکی مبتنی میشود. ما باید از اقتصاد سنتی فاصله بگیریم. در این نوع اقتصاد برای افزایش حجم درآمد در سطح بنگاه یا تولید ناخالص داخلی در سطح ملی، باید دسترسی به منابع فیزیکی را افزایش داد که ناگزیر با تخریب محیطزیست و از دست دادن منابع غیرقابل جایگزین و تجدید ناپذیر روبهرو میشویم.
وی ادامه داد: در مقابل سرمایههای فکری در توسعه روزافزون "اقتصاد دانشی"، به فروکاهی اهمیت و نقش سرمایههای فیزیکی منجر شده و با سرعت فزایندهای اقتصادهای نفتی و نظایر آن را با ریسک "ناپایداری" مواجه ساخته است. تردیدی نیست که رشد اقتصادی ملازم با کارآفرینی است.
دبیر و عضو هیاتمدیره انجمن پارکها و مراکز رشد فناوری کشور به عدم توجه به سرمایههای فکری در جهان سوم اشاره کرد و مواردی از جمله عدم حضور زنان، عدم حضور دانش و عدم حضور نوآوری را از جمله این معضلات نام برد.
خاوندکار تاکید کرد: ما نیاز داریم به سرمایههای بزرگی که در حال حاضر در کشور وجود دارد، اشراف و آگاهی پیدا کنیم. اگر بتوانیم دانش و سرمایه فکری را خوب به کار گیریم، به مزیتهای بسیار بزرگی دست پیدا میکنیم.
عضو نقشه راهبری دانش جهانی افزود: ما باید به تعریفهای جدید سازمانی توجه کنیم. تعریفهایی همچون اطلاعات و دانش سازمانی، استعداد عمومی سازمان و کارکنان، قابلیتهای خلاقانه سازمان و کارکنان، مهارتهای کارکنان به گسترش چارچوبهای سنجش در حوزه داراییهای جدید منجر شده است. امروزه بسیاری از سازمانها به این باور دست یافتهاند که مدیریت و بهرهبرداری از اطلاعات و دانش بهعنوان منبعی سازمانی، میتواند به ایجاد ارزش و مزیت رقابتی برای سازمان بیانجامد.
وی اضافه کرد: ما میتوانیم این سرمایههای فکری را شناسایی، گزارشدهی و ارزیابی کنیم تا بتوانیم آنها را مدیریت کنیم. همه اینها منوط به این است که این سرمایهها را بهخوبی بشناسیم. باید توجه داشته باشیم که سرمایههای فکری، تنها سرمایه انسانی نیست. برعکس این تصور، پرریسکترین سرمایه فکری، انسانها هستند. سرمایه فکری متشکل از سرمایهانسانی، سرمایه ارتباطی و سرمایه ساختاری است.
عضو نقشه راهبری دانش جهانی با اشاره به روند پیشرفت زندگی که عبارتند از عصر شکار، عصر دامداری، عصر کشاورزی، عصر صنعت، عصر اطلاعات و عصر مفاهیم، ادامه داد: جوامع پیشرفته در عصر صنعت به آسانی تولید میکردند و با سخاوت مصرف میکردند. جوامع در حال توسعه نمیتوانستند تولید کنند و با صرفهجویی مصرف میکردند.
وی افزود: در عصر اطلاعات، هم در جوامع پیشرفته و هم در جوامع عقبافتاده اطلاعات تولید میشود. اما نحوه مواجهه این دو با یکدیگر متفاوت است. جوامع پیشرفته در عصراطلاعات به تولید اطلاعات مشغولند و آنها را پس از جمعآوری، استخراج، به روزسازی، کنترل، پردازش، ذخیره و بازیابی کرده و در صورت ضرورت منهدم میکنند. در خصوص جوامع عقبمانده در عصر اطلاعات، اطلاعات تولید میشود، اما بلافاصله نابود میشود.
عضو شورای اروپایی برای کسبوکارهای کوچک در ادامه به گسترش سازمانهای مجازی اشاره کرد و گفت: در پی این گسترش، دیگر ساختمان، تجهیزات، خودرو ارزش قبل را ندارد و سرمایه انسانی ارزشی فراتر از سرمایه فیزیکی پیدا میکند. همچنین دانشبر و دانشگر جای کاربر و کارگر را میگیرد. در اینصورت وقتی سازمان با دانش زنده باشد، صرفا با یادگیری پیشرفت میکند. بهخصوص وقتی تغییرات سریعتر احساس میشود، روند یادگیری نیز سریعتر میشود.
علاوه بر این، اینگونه سازمانها به نارضایتی خلاق نیاز دارند. به دنبال نارضایتی خلاق است که دانشهای جدید وارد سازمان میشود. همچنین باید سازمان تخریب خلاق شود تا دوباره ساخته شده و اعتلا پیدا کند. در همین راستا دراکر میگوید «فرضهای معتبر دیروز، میتواند امروز گمراهکننده باشد.» و « مدیران باید آماده باشند که دانش و اطلاعات خود را دور بیندازند.»
وی در ادامه به رویکردهای جدید در دنیای اقتصاد اشاره و تاکید کرد: برخی از اتفاقها باعث شده، ما سریعتر حرکت کنیم. از قبیل افزایش ابعاد فعالیت اقتصادی، رقابت، بینالمللی شدن تجارت، فناوری جدید IT,BT,NT، تغییر ترکیب نیروی کار، کمبود منابع، تغییر پارادایمها، بیثباتی، افزایش علاقهداران به کسبوکارها و پیچیدگی محیط در جهت تعالی. در محیطهای متعالی مدیریت ساده نتیجهای ندارد. مردم در کشورهایی که مدیران پیچیدهای دارند، راحتتر زندگی میکنند.
عضو شورای اروپایی برای کسبوکارهای کوچک در ادامه با بیان تاثیرگذارترین تلاشها در جهت نهادینهکردن مفهوم سرمایههای فکری در سالهای مختلف میلادی افزود: سرمایه فکری شامل سرمایهی ساختاری رابطهای، سرمایهانسانی و سرمایه ساختاری سازمانی است. سرمایه انسانی شامل کارکنان و مدیران، سرمایه ساختاری رابطهای شامل مشتریان، برند و شبکه و سرمایه ساختاری سازمانی شامل فرآیند و مالکیت فکری هستند.
خاوندکار اظهار داشت: مدیریت سرمایه فکری بر این نکات تاکید دارد که داراییهای فیزیکی مستهلک میشوند. کارکنان حرفهای سازمانها را ترک میکنند و فناوریها همواره نسبت به فناوری آینده ناکارآمدتر و عقبمانده بهحساب میآیند. راهحل این موارد، هنر استفاده از مدیریت سرمایه فکری است. یعنی هنر توسعه داراییهای نامشهود و فکری غیر قابل استهلاک و پر ارزشتر، توسعه ظرفیت ارزشافزایی داراییهای مالی فیزیکی، انتقال قابلیتها و دانش کارکنان حرفهای و تبدیل آن به دانش سازمانی و یا داراییهای تحت مالکیت فکری سازمان و ایجاد فناوریهای درونزا یا توسعه قابلیتهای بهکارگیری فناوریهای خریداریشده و روزآمدسازی درونی آنها.
وی در خصوص جنبههای مختلف اطلاعات و دانش افزود: اطلاعات و دانش، عاملی انسانی است که تنها از طریق مشاهده و ادراک انسانی پدیدار میشوند. اطلاعات و دانش، قابلیت بسطپذیری دارد. جریان آزاد اطلاعات باعث حداکثری شدن کاربری اطلاعات و دانش میشود. اطلاعات و دانش، قابلیت بیان در قالبهای موجز و خلاصهسازیشده را دارا هستند. اطلاعات و دانش، قابلیت جایگزینی (چه به جای خود و چه به جای سایر منابع) را دارند. از اینرو میتواند به صرفهجوییهای اقتصادی از دریچه ایجاد امکان تغییر کاربری سایر منابع، منجر شوند. اطلاعات و دانش، بهواسطه رشد و توسعه فناوریهای جدید دانشی و اطلاعاتی، از امکان حمل و تبادل برخوردارند. اطلاعات و دانش، قابلیت توزیع دارند. از اینرو امکان نفوذ به بیرون از محیطی که در آن تمایل برای حذف و نگهداری دانش و اطلاعات وجود دارد، محتمل است. اطلاعات و دانش، از قابلیت به اشتراکگذاری برخوردارند. بهعبارت دیگر تسهیم و به اشتراکگذاری دانش و اطلاعات بهمعنای از دستدادن آن نیست.
خاوندکار در ادامه تاکید کرد: توسعه سرمایه فکری در سطوح فردی، بایستی با اهداف مشخص در زمینه اکتساب و به اشتراکگذاری دانش برای منافع کسبوکاری، همراه شود. همچنین باید نقش دانش در سازمان و منابع داخلی و خارجی دانش تعیین شوند. علاوه بر این باید دسترسی به تخصصها و دانش فنی بهصورت داخلی و دسترسی به منابع دانش خارجی مانند شبکههای ارتباطاتی با مشتریان، تامینکنندگان، رقبا، ذینفعان و سایر افراد دخیل در ایجاد ارزش افزوده، ایجاد شود.
وی با تاکید مجدد بر این موضوع که سرمایه فکری تنها محدود به سرمایه انسانی نیست، اظهار کرد: سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه ساختاری سازمانی(داخلی)، سرمایه سازمانی، سرمایه فرآیندی، سرمایه نوپدیدی و توسعهای، سرمایه اجتماعی، سرمایه ساختاری رابطهای(خارجی)، سرمایه مشتری، سرمایه بازار، سرمایه ذینفعان، سرمایه/داراییهای دانشی و اطلاعاتی و سرمایه/داراییهای مالکیت فکری از انواع سرمایههای فکری هستند.
در پایان این همایش، جلسه پرسش و پاسخ برگزار شد و حاضران در خصوص مطالب مطرح شده، اظهار نظر کردند.
انتهای پیام
نظرات