دكتر اسلامي ندوشن در همايش علمي مشروطه: مشروطه طرح آرزوي ديرينه ايرانيان بود
دكتر محمدعلي اسلامي ندوشن در همايش علمي بزرگداشت مشروطه در تبريز گفت: اين عجيب است كه 100 سال از انقلاب مشروطه گذشته است و ما بر سر آن هستيم كه چرا مشروطه ايجاد شد. نظرات متناقضي هم در اين مورد ارائه مي‌شود. برخي سهم عمده اين نهضت را از آن متجددين مي‌دانند و برخي آن را به روحانيان نسبت مي‌دهند و برخي ديگر مردم را عامل اصلي اين انقلاب بر مي‌شمارند.
به گزارش ايسنا وي افزود: مشروطه بيشتر از يك جواب ندارد و آن اين است كه مردم عدالت مي‌خواستند و از حكم‌هاي ناقصي كه صادر مي‌شد خسته شده بودند و مرجعي براي دادخواهي ملت وجود نداشت.
دكتر اسلامي ندوشن وجود مرجع را مهم‌ترين مساله در هر جامعه خواند كه مظلوم براي دادخواهي بدان پناه مي‌برد، و افزود: در غير اين صورت زدودن تجاوز كار مشكلي است و مردم ايران در آن زمان به دنبال مرجعي براي دادخواهي مي‌گشتند و آن را عدالتخانه يا عدل مظفري مي‌ناميدند.
وي افزود: مردم مي‌خواستند جامعه‌اي متفاوت با جامعه بي‌حساب و كتاب قبلي به دست آورند و اين افكار از وجدان ناآگاه آنها سرچشمه مي‌گرفت. مردم در دوردست‌ترين روستاها نيز مي‌دانستند اگر اربابي بر رعيتي ظلم كرد، بايد جايي براي دادخواهي باشد و در آن دوره ارباب رعيتي ايران بود كه رعيت سعي داشت از زير جور ارباب در بيايد.
دكتر اسلامي ندوشن با تاكيد بر اينكه قدمت عدالت‌خواهي به قدمت تاريخ بشر مي‌رسد، گفت: بشر هميشه طالب عدالت بوده است. چرا كه بدون عدالت نمي‌شود زندگي كرد. بحث مشروطه طرح آرزوي ديرينه ايرانيان است و عدالت‌خواهي نيز از خصوصيات بارز عموم ايراني بوده است.
سيدجمال ترابي طباطبايي، سكه‌شناس آذربايجاني نيز به خبرنگار گروه تاريخ شفاهي ايسنا گفت:
اگر تبريز را از انقلاب مشروطه ايران حذف كنيم، چيزي از آن باقي نمي‌ماند. هر چند اين جنبش از تهران شروع شده، اما در تبريز پايان يافته است.
ترابي طباطبايي با اشاره به بي‌توجهي كتاب‌هاي تاريخ به مشروطه‌خواهان زن ايران گفت: تاريخ را آقايان نوشته‌اند و به طبع كمتر به زنان مشروطه‌چي پرداخته شده است.
دكتر شفق، محقق معاصر نيز در مراسم بزرگداشت مشروطه در بيان خصوصيات شعر قبل از مشروطه گفت: اين شعر بر مبناي نوعي شگفت‌آفريني از راه تقليد و دنباله‌روي از اصل بنا شده است. يعني هر شعري كه به اصل خود نزديك‌تر بود و به آن شباهت بيشتري داشت، شگفتي‌آفرين مي‌شد و تقريبا هيچ نماد و سنبل و ضرب‌المثل تازه‌اي كه به زبان زنده مردم ارتباط داشته باشد در اين شعر وجود نداشت.
وي اضافه كرد: شعراي قبل از مشروطه نيز از راه و رسم شعراي قرن پنجم پيروي مي‌كردند.
او اظهار داشت: در دوران قبل از مشروطه ميان سروده‌هاي شاعران و خود زندگي فاصله زيادي بود و هيچگاه به فقر و مسكنت مردمي كه اين اشعار به زبان آنان و براي آنان سروده مي‌شد اشاره نمي‌شد و شاعران دربار ضمن ستايش گزاف، اين خداوندان غرق در نعمت و بي‌خبر از عالم هستي را به خاطر اعمالي كه نكرده بودند و صفاتي كه نداشتند مدح مي‌كردند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات