«اين مملكت عاشق مي‌خواهد، هيچ وقت نگوييد نمي‌شود؛ بگوييد چگونه مي‌شود؟» (زنده‌ياد استاد احمد حامي)

16 مهرماه به منظور تجليل از مقام علمي و خدمات ماندگار مرحوم مهندس حامي، بنيانگذار مهندسي نوين و پدر مهندسي عمران ايران به عنوان روز بزرگداشت «استاد مهندس احمد حامي» و روز «بتن» نامگذاري شده است.

گروه «علمي - پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با هدف تجليل از جايگاه علمي اين استاد فقيد فرازهايي از زندگي و تلاش‌هاي علمي وي را مرور مي‌كند.

استاد احمد حامي، در سال 1286 هجري شمسي در يكي از محلات قديمي تهران متولد شد و پس از طي تحصيلات ابتدايي در مدارس توفيق و حسينيه، تحصيلات متوسطه خود را در دبيرستان دارالفنون به پايان رساند و با موفقيت در آزمون اعزام به خارج، جزو نخستين گروه از دانشجويان ايراني در سال 1308 راهي برلين شد.

وي حدود يك سال بعد، بنا به‌دلايلي، به تهران بازگشت و سپس عازم سوييس شد و توانست دكتراي مهندسي راه و ساختمان را از پلي تكنيك زوريخ، دريافت كند. در واقع، استاد حامي، نخستين ايراني بود كه موفق شد بين دانشجويان ساير كشورها، رشته راه و ساختمان را با درجه ممتاز به پايان رساند و به دريافت جايزه ويژه‌ اين دانشگاه، نايل شود.

عشق بي پايان استاد به ايران و آگاهي ايشان از نياز كشور به افراد تحصيل كرده، موجب شد كه در سال 1315 ، به ايران باز گردد و همزمان با خدمت نظام وظيفه، به ‌عنوان رييس راه استان در وزارت راه شروع به كار كند.

مهندس حامي، در آن زمان همچنين به تدريس در دانشكده فني دانشگاه تهران كه به‌ عنوان نخستين دانشكده‌مهندسي ايران، در طبقه فوقاني درالفنون مستقر بود نيز مي‌پرداخت و از جمله بانيان احداث دانشكده در محل كنوني بود.

استاد حامي، در كنار 46 سال تدريس مداوم در دانشكده فني دانشگاه تهران، در ساير دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه اميركبير، دانشكده فني دانشگاه تبريز و دانشگاه فارابي اصفهان نيز به تربيت دانشجويان و مهندسان كشور همت گمارد.

شخصيت چند بعدي استاد، اين امكان را به ايشان مي‌داد كه علاوه بر امور دانشگاهي، به امور اجرايي نيز بپردازد. از اين رو، مسؤوليت‌هايي نظير مديريت اداره ارتباطات در سازمان برنامه، مديريت كل راه‌ها در وزارت راه و معاونت فني وزارت، مشاركت در بسياري از طرح‌هاي عمراني از جمله راه آهن ميانه و شاهرود ـ كه از شاهكارهاي مهندسي ايران مي‌باشد ـ را برعهده گرفته و در كنار آن، همكاري نزديكي با مركز مطالعات سياسي وزارت امور خارجه و سازمان برنامه و بودجه ـ در تدوين مقررات و مشخصات فني ـ داشت و ايجاد مركز تحقيقات ساختمان و مسكن مشاركت فعالي را اعمال كرد.

سمت وي در مركز تحقيقات ساختمان و مسكن، مشاور عالي ساختمان و مصالح ساختماني بوده و در بنيانگذاري سازمان برنامه و بودجه سابق (سازمان مديريت و برنامه ريزي فعلي) نيز همكاري تاثيرگذاري داشته است.

همكاري و مشاركت استاد حامي در ساخت و راه اندازي بسياري از راه ها، پل ها، راه‌هاي آهن، فرودگاه ها و بنادر كشور و تسلط وي به راه‌هاي كشور به حدي بود كه ايشان را «پدر راههاي ايران» ناميده‌اند.

استاد، علاوه بر اين، بارها پيشنهاد پست وزارت راه را به علت علاقه وافر به تدريس، رد كرد. مجموعه ويژگي‌هاي منحصر به ‌فرد استاد احمد حامي، او را به ‌عنوان يكي از اركان تاريخ مهندسي كشور مطرح مي‌كند و همچنين اطلاعات بسيار دقيق استاد از خصوصيات زمين‌شناختي و جغرافياي مناطق مختلف ايران، اين امكان را به ايشان داد كه بسياري از معادن كشور از جمله معادن سيمان در جاجرود و آبگرم، معدن ماسه‌ سيليسي در فيروز كوه، معدن قير معدني در بهبهان و كانولن در جاجرود و ميانه را كشف كند.

زنده‌ياد مهندس حامي، علاوه بر تحقيق و بررسي پيرامون وضعيت خاك و معادن كشور، مطالعات گسترده‌اي در زمينه‌ تاريخ تمدن و فرهنگ ايران انجام داد. مطالعاتي كه به ارايه نظرياتي در مورد خط فارسي، ريشه تاريخي نام مناطق ايران، رد صحت حمله اسكندر مقدوني به ايران و نيز چگونگي انقراض سلسله‌ ساساني انجاميده است.

مجموعه‌ي آثار مكتوب استاد، دامنه وسيعي از موضوعات را فرا مي‌گيرد كه از آن جمله، مي‌توان به كتاب‌هاي «مصالح ساختماني»، «سيمان‌هاي طبيعي»، «نسوز»، «آسفالت گوگردي»، «راههاي ايران در گذشته و آينده»، «روسازي آسفالتي خيابان هاي تهران»، «ماشين هاي متراكم كننده زمين هاي خرده سنگي»، «برآورد ساختمان ها»، «آب يابي، آب رساني، آب ياري، آب سنجي در ايران باستان»، «سفر جنگي اسكندر مقدوني به درون ايران و هندوستان بزرگترين دروغ تاريخ است» و «هلنيسم دروغي بزرگ درباره فرهنگ ملتي كوچك» اشاره كرد.

از استاد حامي علاوه بر آثار علمي تخصصي، تحقيقات و كتاب‌هايي نيز در زمينه‌هاي فرهنگي، ادبي و تاريخي به جاي مانده كه از جمله آنها مي‌توان به كتاب‌هاي «خط فارسي»، «كيش مهر يا بغ مهر» و بسياري ديگر اشاره كرد كه تاكنون در مجموع، در شمارگاني بيش از 50 هزار نسخه به چاپ رسيده‌اند.

مهندس احمد حامي در كنار تاليفات و مقالات چاپ شده خود، تعداد قابل توجهي گزارش و مقاله منتشر نشده دارد كه در بسياري از آنها طرح هاي پيشنهادي مفيدي در زمينه مهندسي راه و ساختمان ارايه شده كه كوتاه كردن راه شمال، نامناسب بودن راه هراز، آباد كردن خوزستان و ... از آن جمله اند

استاد حامي، سرانجام پس از عمري تدريس و تلاش پيگير در راه اعتلاي ايران عزيز و خدمت به مردم در دهم بهمن‌ماه 1379 در گذشت و در بهشت ‌زهرا(س) به خاك سپرده شد.

گفتني است؛ استاد حامي، حقوق مربوط به تمامي آثار خود را به دانشگاه تهران اهدا كرده است.

انتهاي پيام