به گزارش ایسنا، محمدرضا بهشتی در نخستین شب از سلسله نشستهای «عاشورا و امروز ما» که با همکاری «انجمن اندیشه و قلم»، «خانه اندیشمندان علوم انسانی» و «بنیاد اندیشه و احسان توحید» در محل خانه اندیشمندان برگزار شد، درباره دعای عرفه و اجابت در عاشورا گفت: عاشورا از اتفاقات نادر تاریخی است؛ از این جهت که ویژگیهای نادری دارد. آنچه در این واقعه رخ داده، آشکار شدن جبهه معرفت الهی است در وجود انسانهای گرانقدر؛ آن هم در میدان آزمونهای سخت و سهمگین؛ میدانی که در آن شناخت و معرفت اشخاص مورد آزمایش و محک قرار میگیرد.
وی ادامه داد: زمانی که فردی پا در مسیر ایمان گذاشت، بیشک مورد آزمون قرار میگیرد و در واقعه عاشورا حقیقتاً حسین (ع) و یارانش مورد سهمگینترین آزمایشها قرار گرفتند. حسین بن علی از چهرههای شناخته شده عالم اسلام است و دلها به سمت اوست و یکی از دلخوشیهای مردم در سفر حج، شنیدن سخنان او بهعنوان نوه پیامبر است.
این استاد فلسفه با اشاره به روایتی تاریخی درباره امام حسین (ع)، گفت: در روز عاشورا امام با پوششی با ارزش وارد میدان شدند و یکی از دلایل حمله به خیمهها بعد از نبرد، همین مسئله بود؛ چراکه آنها تصور می کردند ایشان از شرایط مناسب و اموال با ارزشی برخوردار است و امام با این پوشش خود در پی آن بود که نشان دهد ما برای ثروت، مکنت و وجاهت اجتماعی به میدان جنگ نیامدهایم؛ چراکه از اینها برخوردار بوده است و با این جایگاه در معرض آزمون قرار میگیرد، و انصافاً این آزمون سخت و دشوار است.
وی با اشاره به اینکه اگر ما در چنین جایگاهی بودیم، مشخص نبود چگونه عمل میکردیم؛ ادامه داد: بالاتر از شهادت فاجعهآمیز امام، حریمی است که از او شکسته میشود. تصور اینکه فردی در مرتبه او در برابر چه کسانی قرار میگیرد و مورد چه هتاکیهایی قرار میگیرد، واقعاً غمناک است. برای مثال در بخشی از واقعه عاشورا که امام قصد سخنرانی داشتند، از ترس نفوذ و اثر کلام ایشان دستور میدهند، هلهله کنند تا صدای امام به گوش نرسد. در حالی که حسین بن علی هدفی جز اصلاح جامعه ندارد، در پی امتیازی برای خود، خاندان و اطرافیانش نیست و حب ریاست هم او را به حضور در این میدان وا نداشته است؛ با این حال هتک حریم میشود و اصحابش، فرزندانش، یاران نزدیکش در معرض شهادت خونین قرار میگیرند.
بهشتی با تاکید بر اینکه امام حسین (ع) هر آنچه داشت در طبق اخلاص قرار داد، گفت: ایشان آخرین داراییاش که خونش بود را نیز در این میدان قرار داد.
فرزند شهید بهشتی با اشاره به روایتی از عاشورا که موید عزم راسخ امام (ع) در لحظات آخر مبارزه است، ادامه داد: برای من معما این است که چه شناخت و معرفتی در انسان باید ایجاد شده باشد که هرچه به پایان این ماجرا نزدیک میشویم، شور و هیجان او شتاب میگیرد؟ اینجاست که متوجه میشود تا آن چیزی که سالها انتظارش را میکشیده؛ تنها دو قدم باقی مانده است.
وی با بیان اینکه حسین بن علی مانند همه ما یک انسان است، افزود: چه ایمان و یقینی در این فرد ایجاد شده است که چنین عمل میکند؟
بهشتی در این راستا افزود: افراد با گفتن شهادتین اسلام میآورند اما ایمان نه. حتی پیامبران در مرتبه ایمان تفاوت دارند، و ایمان ناشی از شناخت است و ما روزنه ای به باور، ضمیر و شناخت حسین (ع) داریم که آن، دعای او در روز عرفه است. به نظر من این دعا، درخواست و شناختی که از فرازهای این دعا خود را آشکار میکند، آرامش نهایی و نهایت تلاش در عاشورا را بیان میکند.
این استاد فلسفه، با اشاره به فرازهایی از این دعا، گفت: فرد به مرتبهای برسد که بگوید هر آنچه تو برای من میپسندی، بشود و این فرد در مرحله شناخت خداوند است.
بهشتی در بخش دیگری از سخنرانی خود با اشاره به برخی تحقیقات درباره این دعا گفت: در دعای عرفه همه مراتب توحید که شامل توحید ذات، صفات و افعالی میشود؛ وجود دارد و این عجیب است.
وی ادامه داد: هر آنچه در این دعا آمده است، نشانه تحقیر انسان نیست بلکه نشان میدهد هر آنچه انسان به فقر ذاتی خود واقف میشود از لطف و جلوه خداوندی آگاهی بیشتری مییابد و فردی چون امام حسین (ع) در این مرتبه میگوید من عین فقرم.
فرزند شهید بهشتی با اشاره به روایتی از امام علی (ع) درباره سجده انسان بر خاک، گفت: شما بالاترین عضو بدن خود را بر پایینترین سطحی که زمین باشد، میگذارید، هیچ انسانی با هر مرتبهای شایسته این نیست که برایش پیشانی بر خاک بگذاریم اما این نماد بندگی انسان برای خداست.
بهشتی با اشاره به بخشهای دیگری از این دعا گفت: حسین بن علی به درجهای از معرفت رسیده است که میگوید فردی که از حب تو نصیبی نبرده است، زیان کار است و البته این بخشی از نیایش و خلوتی است که بندهای با خدا داشته و آن را در اختیار ما قرار داده است.
وی در بخش دیگری از سخنرانی خود با اشاره به خاطرهای از روزهای پیش از انتخابات و وقایع سال 88 در حرم امام حسین(ع) گفت: آنچه در این دعا آمده است برای مرتبه ما نیست. دوستان این مراسمها برای تفکر و ذکر است، بروز احساسات برای این فاجعه جای خود؛ اما در مراسمهای خود سعی کنیم ولو به یک نکته اشاره کنیم، نکتهای که جهت زندگی ما را تعیین کند.
انتهای پیام
نظرات