عضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به چالش‌ها و مشکلات موجود در نظام آموزش عالی، گفت: اگر هدف کشور توسعه علم و دانش باشد، باید این مسئله‌ را دانست که پیشرفت علم بدون همکاری کنشگران علمی امکانپذیر نیست و باید اراده و اختیار علم در دست استادان و صاحبنظران علمی قرار بگیرد.

به گزارش خبرنگار «دانشگاهی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ناصر فکوهی در کرسی نقد اجتماعی برنامه‌های دولت که با عنوان "ارزیابی انتقادی سیاست‌های آموزش عالی" برگزار شد، گفت: یکی از مشکلات آموزش عالی در ایران این است که در حال حاضر مدرنیته و پست مدرنیته با هم ترکیب شده‌اند و ما هر دوی اینها را در عین واحد تجربه می‌کنیم و چاره‌ای هم جز این نیست، چرا که دانشگاه‌های مطرح در سطح دنیا برای سیر تغییر و تحولات خود منتظر یک کشور نمی‌شوند.

وی افزود: ساختار دانشگاهی از قرن 19 تا کنون در پی آن بوده است که رشته‌های علوم انسانی – اجتماعی را وادار به الگوبرداری از رشته‌های علوم پایه، مهندسی و پزشکی کند.

فکوهی با بیان اینکه این امر به رغم تفاوت اساسی میان این دو گونه از شناخت در ریشه‌ها و پیامدهایشان و بدون توجه به قدمت و اساسی بودن اندیشه اجتماعی – فلسفی در سنت شناخت از یونان باستان تا به امروز انجام شده است، اظهارکرد: در کشور ما نیز این الگوها به تقلید از دانشگاه‌های اروپایی و آمریکایی از ابتدای شروع دانشگاه‌ها آغاز و پس از انقلاب و به ویژه در سال‌های اخیر تشدید شد و آسیب‌های زیادی در ارزیابی فعالیت‌ دانشگاهیان، دانشجویان، ارتقا، شکل دادن به ساختارهای دانشگاهی و غیره ایجاد کرد.

وی افزود: به صورتی که مدیریت‌های دانشگاهی در همه رشته‌ها در اختیار گروه دانشگاهیان علوم پایه مهندسی قرار گرفت و مدل‌های ارتقا و تصمیم گیری درباره سرنوشت اساتید علوم انسانی – اجتماعی به آنها واگذار شد.

فکوهی نتیجه این امر را خنثی شدن و غیر کارا شدن عمومی رشته‌های علوم انسانی – اجتماعی در کشور دانست که موجب جدایی دانشگاهیان از مسائل اساسی و به خصوص جامعه و تقلید آنها از سیستم‌های مهندسی شد.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه تغییر این وضعیت کار ساده‌ای نیست، گفت: تغییر این وضعیت را نمی‌توان در کوتاه مدت انجام داد، چرا که این مسئله نیاز به اراده قوی و شناخت دقیق از موضوع دارد تا همه کنشگران اعم از مسئولان سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و کنشگران دانشگاهی در هر دو حوزه به آن دسته یافته و آن را درونی کنند و پس از آن باید شروع به اعمال سیاست‌های راهبردی و راهکارهای کوتاه و میان مدت کرد.

لزوم تبیین مفاهیم آسیب‌شناسی و نقد اجتماعی در حوزه علوم اجتماعی – انسانی

وی با اشاره به راهبردها و راهکارهای موجود در این زمینه، اظهارکرد: تبیین مفاهیم آسیب شناسی و نقد اجتماعی در حوزه علوم اجتماعی – انسانی و رسیدن به چشم اندازهای یکسان میان مسئولان و دانشگاهیان، برنامه و راهبردی است که آموزش عالی کشور باید آن را دنبال کند.

فکوهی خاطرنشان کرد: حرکت به سوی تفکیک سیستم‌های دانشگاهی کلان و جامع برای ساختن سیستم‌های خردتر و در عین حال ایجاد مکانیزم‌های ارتباط میان دو گروه و همچنین باز کردن فضای دانشگاهی و روابط بین‌الملل برای ایجاد امکان همکاری و همفکری و استفاده از تجربه‌های ملی و بین‌المللی در این حوزه راهبردهایی است که می‌توان در آموزش عالی کشور پیش گرفت.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به راهکارهای پیشنهادی خود در این زمینه، اظهار کرد: می‌توان در هر دانشگاه کمیته‌های کوتاه مدت و تخصصی برای ارائه برنامه تخصصی کردن هر شاخه و تفکیک مدیریتی – علمی آنها تشکیل داد، همچنین ایجاد کمیته‌های تخصصی برای فراهم شدن امکان برنامه‌ریزی برای شکل دادن به نهادهای بین رشته‌ای، اجتماعی و پایه‌ای و مهندسی،‌ راهکارهایی است که می‌توان برای رفع بخشی از چالش‌های آموزش عالی به کار برد.

فکوهی با اشاره به ایجاد موسسه‌های تخصصی نمونه در چارچوب دانشگاه‌ها، گفت: با تفویض اختیار به اساتید برای اجرای برنامه‌های کوتاه مدت سه تا پنج ساله در حوزه‌های انسانی – اجتماعی و همچنین بازنگری اساسی آیین نامه‌های آموزشی، پژوهشی، و ارتقا در کمیسیون‌های تخصصی کوتاه مدت سه تا شش ماهه راهکارهای دیگری است که می‌توان در آموزش عالی به کار برد.

انتهای پیام