/درآستانه 25 ارديبهشت ـ روز بزرگداشت فردوسي/ محمدعلي اسلامي ندوشن: شاهنامه، شناسنامه ايرانيان است رستم حتا اگر سهراب را مي‌شناخت، باز هم او را مي‌كشت
دكتر محمدعلي اسلامي ندوشن با اشاره به شكل‌گيري فرهنگ ايراني، گفت: فرهنگ ايران يك فرهنگ تلفيقي است كه با جمع‌آوري و اقتباس از فرهنگ‌هاي ديگر و تطبيق اين مسائل با اوضاع و احوال جغرافيايي توانسته است فرهنگ خاص خود را به وجود آورد.
وي افزود: از سوي ديگر، چون ايران در يك منطقه‌ي ناامن قرار گرفته است، در طول تاريخ گونه‌اي از فرهنگ دفاعي را نيز دارا شده است؛ تا به دفاع از تهاجم نظامي و فرهنگي بپردازد.
اسلامي ندوشن كه با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) سخن مي‌گفت، فرهنگ ايراني را فرهنگي منعطف ناميد و عنوان كرد: ايرانيان همواره به مسائل معنوي توجه داشته‌اند و نگاهشان به آسمان بوده است. از طرفي، چون كشور ناامني هم بوده، تحت حكومت‌هاي بسته قرار داشته كه اين مساله موجب شده است مردم ايران بتوانند خود را با اوضاع گوناگون تطبيق دهند.
اين استاد دانشگاه در ادامه با تبيين جايگاه و منشا اسطوره، يادآور شد: اسطوره از متن طبيعي زندگي نشات مي‌گيرد و به همين دليل در دوره‌هاي بعدي ادامه مي‌يابد و به فراموشي سپرده نمي‌شود. در درون هر ملتي مي‌توان از اسطوره‌شناسي نشانه‌اي يافت؛ حتا اگر در دوران جديد باشيم.
استاد برجسته‌ي فرهنگ ايراني، شاهنامه را مقوم و محرك ايرانيت عنوان و تصريح كرد: شاهنامه ايراني را از نو ايراني كرده، اجازه‌ي افول جنبه‌هاي ايرانيت در ايرانيان را نداد. شاهنامه درحقيقت شناسنامه‌ي ايرانيان است.
وي افزود: آموزه‌هاي بزرگي در شاهنامه نهفته است و ما مي‌توانيم چيزهاي بسياري از شاهنامه بياموزيم؛ چرا كه اساس و بنيان زندگي در شاهنامه گفته شده است.
دكتر اسلامي ندوشن با يادآوري داستان رستم و سهراب گفت: فردوسي با سرايش داستان رستم و سهراب، دو عامل عمده را در پسركشي رستم مورد توجه قرار مي‌دهد؛ يكي مساله‌ي آز و حرص و طمع و وسوسه‌ي نفس اماره است و ديگري مساله‌ي ايرانيت. فردوسي عنوان مي‌كند كه وقتي آز چشم‌ها را مي‌پوشاند، حتا پدر نيز پسر خود را نمي‌شناسد. فردوسي تلاش كرده است رابطه‌ي قدرت با آز و تقابل آن با فرد را در اين داستان منعكس كند.
وي در ادامه بيان داشت: رستم نيز به خاطر دفاع از ميهن و دفع دشمن، به نبرد رفته است و اين مساله مانع از آن نمي‌شود كه بين راستي و ناراستي تشخيص صحيحي داشته باشد؛ براي اينكه ايران و حفظ كيان مملكت براي رستم مهم‌تر از هر چيز ديگري است.
به گزارش ايسنا اين پژوهشگر ادبيات كهن تاكيد كرد: حتا اگر فرض كنيم كه رستم، سهراب را مي‌شناخت، باز هم در از ميان برداشتن سهراب ترديد نمي‌كرد، چراكه او در فكر نجات يك تمدن و يك مليت بود.
دكتر اسلامي ندوشن در پايان با تاكيد بر تدريس شاهنامه و تاريخ تمدن ايران در دانشگاه‌هاي كشور، يادآور شد: شاهنامه اعتبار ايرانيان است كه بايد در بطن زندگي مردم قرار بگيرد. متاسفانه از طرف جوانان توجهي به اين كتاب بزرگ نمي‌شود و ما بايد تلاش كنيم ماهيت اصيل شاهنامه را به جوانان ارايه دهيم تا هر ايراني با ارزش واقعي شاهنامه آشنا شود.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات