مدير گروه سيره اهل بيت (ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي گفت: علاوه بر آيات متعدد درباره اهل بيت (ع) در قرآن دو آيه «تطهير» و «مباهله» در ارتباط با آل عبا و امام حسن (ع) آمده است.
حجت‌الاسلام والمسلمين حميدرضا مطهري در گفت‌وگو با خبرنگار دين و انديشه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اشاره به جايگاه امام حسن مجتبي (ع) در قرآن و از منظر پيامبر اكرم (ص)، افزود: در ارتباط با جايگاه آن حضرت در قرآن كريم به طور مشخص علاوه بر آيات متعددي كه درباره اهل بيت (ع) است دو آيه شاخص وجود دارد كه يكي آيه تطهير و ديگري آيه شريف مباهله است.
وي خاطرنشان كرد: در ارتباط با آيه تطهير روايت شده است كه پيامبر (ص)، حضرت علي (ع)، حضرت زهرا (س) و حسنين را زير عباي خود كشيدند و در حق آن‌ها دعا كردند و اين آيه در شان ايشان نازل شد كه حتي ام سلمه همسر پيامبر داخل اين آيه قرار نمي‌گيرد.
مدير گروه سيره اهل بيت (ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي با اشاره به اين‌كه «عموميت آيه مباهله نيز در ارتباط با اهل بيت پيامبر (ص) است كه امام حسن مجتبي (ع) را شامل مي‌شود» گفت: اين آيه زماني نازل شد كه مسيحيان نجران در مدينه نزد پيامبر آمدند و پيامبر ابتدا با آن‌ها مذاكراتي داشت كه آن‌ها نپذيرفتند. سرانجام رسول خدا آن‌ها را دعوت به مباهله كرد تا كساني كه ادعا مي‌كنند بر حق هستند عليه طرف مقابل نفرين كنند، وقتي روز موعود رسيد پيامبر(ص) همراه با علي(ع)، زهرا(س) و حسنين براي مباهله آمدند.
مطهري افزود: مسيحيان نجران كه اين صحنه را مشاهده كردند متوجه شدند كه پيامبر (ص) با تمام وجود خود به صحنه مباهله آمده و قطعا بر حق است كه عزيزترين كسان خود را در معرض خطر قرار داده است. بنابراين آيه مباهله يكي از آياتي است كه امام حسن (ع) در آن حضور دارند و شامل ايشان مي‌شود.
اين پژوهشگر تاريخ و سيره اهل بيت (ع) خاطرنشان كرد: در گفتار پيامبر نيز(ص) يكي از مهمترين روايت‌ها درباره امام حسن (ع) اين است كه آن حضرت امام حسن(ع) و امام حسين (ع) را سيد و سرور جوانان اهل بهشت معرفي كردند.
وي همچنين درباره اين‌كه چرا به آن حضرت لقب كريم اهل بيت داده شده است، افزود: امام مجتبي (ع) دوبار تمام اموال خود را در راه خدا بخشيدند و علاوه بر آن سه بار ديگر تمام اموال خود را نصف كردند و نصف اموال را در راه خدا بخشيدند. بنابراين چنين كرامتي را در كمتر كسي در طول تاريخ ديده‌ايم.
مطهري يادآور شد: نكته مهم اين است كه بخشش‌هاي آن حضرت بي منت بوده و به نوعي باعث شگفتي همگان مي‌شد و اگر سائلي از امام درخواست كمك مي‌كرد نه به آن اندازه كه آن شخص درخواست كمك كرده بلكه به اندازه بيش از آن كه نياز او را برطرف كند و زندگي وي تامين گردد، كمك مي‌كردند.
مدير گروه سيره اهل بيت (ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي در ادامه با بيان اين‌كه «يكي از اتفاقات مهم در زندگي امام حسن (ع) جريان صلحي است كه منسوب به ايشان است» گفت: اين صلح كه منسوب به امام حسن (ع) است يك صلح تحميلي براي ايشان مي‌باشد زيرا خود ايشان خواهان آن نبودند. بنابراين وقتي بر مسند خلافت قرار گرفتند در ابتدا براي گرفتن بيعت با معاويه اتمام حجت كردند. وقتي معاويه نپذيرفت اعلام جنگ كرد و امام نيروهاي خود را آماده جنگ كرد.
وي تصريح كرد: چگونه مي‌شود كسي كه براي جنگ و نبرد با معاويه آماده شده خواهان صلح با او باشد. بنابراين بايد شرايط زمان امام را بررسي كنيم تا ببينيم كه امام ناچار به پذيرش صلح شدند.
مطهري با اشاره به اين‌كه «براي تبيين اين مساله بايد نگاهي به گروه‌هاي اجتماعي عراق و به صورت مشخص كوفه داشته باشيم» افزود: در جايي كه امام به عنوان خليفه بر مسند قدرت قرار گرفتند پنج گروه از آغاز خلافت ايشان وجود داشتند. يك گروه خوارج بودند كه دشمني آن‌ها با امام علي (ع) و خاندان ايشان علني بود. گروه ديگر منافقان بودند كه به ظاهر با امام بيعت كردند اما در باطن با معاويه نامه‌نگاري مي‌كردند. گروه سوم افراد بي‌تفاوتي بودند كه عمدتا پيروان سران قبايل به حساب مي‌آمدند و هر گونه رييس قبيله تصميم مي‌گرفت عمل مي‌كردند.
اين مدرس حوزه و دانشگاه خاطرنشان كرد: گروه چهارم طرفداران بني اميه و معاويه بودند و گروه پنجم تعداد اندكي به نام شيعيان و طرفداران واقعي امام حسن (ع) به حساب مي‌آمدند كه اين گروه اندك نيز با توجه به شرايطي كه به وجود مي‌آمد در خطر قرار مي‌گرفتند.
وي با بيان اين‌كه «در چنين شرايطي امام حسن (ع) همچنان آماده جنگ با معاويه مي‌شوند» گفت: معاويه شرايط را به گونه‌اي رقم زده كه بسياري از سران قبايل و افراد بي‌تفاوت، منافقان و خوارج به تدريج از سپاه امام جدا شده و به اردوگاه معاويه مي‌روند پس از آن معاويه شايعه پذيرش صلح از سوي امام را مطرح و آن را در بين سپاه امام منتشر مي‌كند كه همين شايعه سبب حمله خوارج به امام و مجروح شدن ايشان مي‌گردد.
مدير گروه سيره اهل بيت (ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي ادامه داد: در همين زمان برخي از ياران امام با معاويه نامه‌نگاري مي‌كنند و معاويه نامه عده‌اي از آن‌ها را مبني بر اين‌كه حاضر هستند امام حسن (ع) را دست بسته تحويل معاويه دهند به ايشان مي‌فرستند، لذا در چنين شرايطي كه تعداد زيادي از سپاهيان امام جدا شدند، معاويه خواهان صلح مي‌شود اما باز امام با كوفيان اين خواسته را در ميان مي‌گذارد و مي‌فرمايد اگر شما آماده جنگ هستيد به جنگ با معاويه برويد كه متاسفانه صداي همه براي تن دادن به صلح بلند مي‌شود.
مطهري تصريح كرد: وقتي امام مجتبي (ع) در چنين شرايطي خود را تنها مي‌بيند كه اگر بنا باشد بجنگد جان خود و اهل بيت (ع) و شيعيان و كيان تشيع در خطر مي‌افتد چاره‌اي جز پذيرش صلح نمي‌بيند، بنابراين صلح به ايشان تحميل مي‌شود در حالي كه معمولا به اشتباه از آن به صلح امام حسن (ع) ياد مي‌شود.
انتهاي پيام
نظرات