يك متخصص اقتصاد كشاورزي تاكيد كرد: نقش واسطه‌ها زماني كمتر مي‌شود كه تعاوني‌ها، تشكل‌هاي كشاورزي و يا تشكل‌هاي مشابه تعاوني‌ها تقويت شوند.

دكتر هومان لياقتي در گفت‌وگو با خبرنگار كشاورزي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اظهار كرد: واسطه‌ها به اتصال حلقه توليد به بازار مصرف كمك مي‌كنند و اين بازار مصرف هم مي‌تواند داخلي و هم شامل صادرات باشد. به طور مثال زماني كه واسطه‌ها محصول يا ميوه‌اي را مي‌خرند، در اكثر موارد اقدامات انبارداري و حمل و نقل را خودشان برعهده مي‌گيرند و گاها واسطه‌ها نقش سرمايه‌گذاري را ايفا مي كنند و حتي به توليد كنندگان وام مي‌دهند و اين امر در كشور بسيار رايج است.

رييس پژوهشكده علوم محيطي دانشگاه شهيد بهشتي با بيان اينكه در زمينه واسطه‌ها ضعف اطلاعاتي وجود دارد، گفت: واسطه‌ها به حلقه‌ توليد كمك مي‌كنند، اما سودي كه واسطه در كشور براي خودش در نظر مي‌گيرد بسيار بالاست و بسياري از ميادين، مركبات را خودشان در شهرهاي ديگر تهيه و به تهران مي‌آورند. در حالي كه اين نقش را در كشورهاي ديگر سيستم‌هاي تعاوني و تشكل‌هاي كشاورزان برعهده مي‌گيرند.

رييس انجمن علمي كشاورزي بوم شناختي ايران تصريح كرد: امكان حذف واسطه‌ها وجود ندارد چرا كه به آن‌ها نياز است و بسياري از آن‌ها وظيفه حمل و نقل به بازار مصرف را برعهده دارند. بسياري از توليدكنندگان نمي‌توانند وظيفه انبارداري وحمل و نقل به بازار مصرف را انجام دهند.

وي همچنين گفت: سود بالايي توسط واسطه‌ها گرفته مي‌شود، اما در مقابل آن‌ها خدمات بسياري را ارائه مي‌دهند كه اين خدمات را شبكه‌هاي تعاوني و تشكل‌هاي كشاورزي يا توليد كنندگان ما توان انجام آن را ندارند. به عنوان نمونه بسياري از باغداران نمي‌توانند وظيفه واسطه‌ها را خودشان انجام دهند.

لياقتي يادآور شد: ما با شغل سلف‌خري در بعضي مناطق كشور مواجه هستيم كه قبل از برداشت محصول، محصول را پيش خريد مي‌كند تا زارع بتواند كود و سم آن را بخرد و تا آخر پروسه‌ توليد برود و بعد به واسطه‌ها بدهد. چون در بسياري موارد توليد كننده نقدينگي ندارد.

وي ادامه داد: نقش واسطه‌ها را بايد محصول به محصول، ميوه به ميوه و منطقه به منطقه بررسي كرد و براي آن‌ها آمارگيري كرد، اما بر اساس آنچه در بحث خشكبار و برخي محصولات وجود دارد، نمي‌توان نقش واسطه‌ها را حذف كرد. بلكه بايد مورد ساماندهي واقع شوند كه چقدر سود به واسطه‌ و چه ميزان به توليد كننده مي‌رسد.

وي تاكيد كرد: بحث واسطه‌ها بايد با آناليزهاي علمي پيش برود و بررسي شود. اما اكنون فرصتي است كه نقش واسطه‌ها را در بخش كشاورزي آناليز كنيم. چرا كه اساسا نمي‌توان واسطه‌ها را حذف كرد. نقش واسطه زماني كمتر مي‌شود كه تعاوني‌ها، تشكل‌هاي كشاورزي و يا تشكل‌هاي مشابه تعاوني‌ها نظير ماركتينگ‌ها قوي‌تر شوند.

لياقتي خاطرنشان كرد: با سيستم بانكي و تعاوني‌هاي كنوني نمي‌توان واسطه‌ها را حذف كرد. بنابراين بايد نقش تعاوني‌ها و بانك‌ها تقويت شوند. چرا كه در بسياري موارد واسطه‌ها نقش توزيع نهاده‌ و انتقال كود و سم به زارعين را برعهده دارند كه غير قابل حذف است. در اين مورد بايد احتياط كرد و مسائل زيربنايي براي بررسي آن‌ها وجود داشته باشد تا نقش واسطه‌ها كمتر شود و نبايد خيلي ساده درباره آن‌ها تصميم گيري شود.

اين متخصص اقتصاد كشاورزي افزود: براي آنكه توليد كنندگان ضرر نبينند بايد نقش واسطه‌ها ساماندهي شوند كه در اين صورت بر توسعه‌ كشاورزي تاثيرگذار است.

انتهاي پيام