به گزارش ایسنا، متن کامل گفت‌وگوی سیدمحمد جواد رسولی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در جمهوری بلغارستان با روزنامه «۲۴ چاسا بلغار» به شرح زیر است:

سوال : چگونه افزایش تنش ها در خلیج فارس و خطر موجود برای فروپاشی توافق نامه هسته ای ۲۰۱۵، بر روابط میان ایران و اروپا و به ویژه با بلغارستان تاثیر خواهد گذاشت؟

- ابتدا لازم می دانم  مقدمه‌ای در خصوص چرایی افزایش تنش در منطقه خلیج فارس عرض نمایم. دلیل اصلی افزایش تنش در منطقه و در معرض خطر قرار گرفتن توافق هسته‌ای را باید در رفتار سرشار از بدعهدی و "تروریسم اقتصادی" دولت کنونی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران دانست. خروج یکجانبه آمریکا از موافقت نامه هسته ای، و پس از آن  اتخاذ سیاست فشار حداکثری و اعمال مجدد تحریم های ناعادلانه، غیر قانونی و نقض کننده مقررات بین المللی و تهدید سایر کشورها به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، ریشه اصلی در معرض خطر قرار گرفتن توافق هسته ای و بالطبع افزایش تنش در منطقه  محسوب می شود. بعد از آن نیز زنجیره ای از اقدامات مخرب و تحریک آمیز طی بیش از یک سال از جمله، اقدام غیرقانونی در تروریستی خواندن سپاه پاسدارن (نیروی موثر مقابله کننده با تروریسم به ویژه داعش در منطقه)، تجاوز پهباد آمریکایی به حریم حاکمیتی ایران و سناریوی انفجار چند کشتی در دریای عمان با دروغ پردازی، اطلاع رسانی غلط و فریبکاری، از سوی آمریکایی ها انجام شد که باعث تشدید اوضاع در منطقه گردید. 

ما علاقه‌ای به تشدید تنش‌ها در منطقه‌مان نداریم؛ زیرا اگر اتفاق بدی رخ دهد، اول ایجاد کنندگان تنش و سپس مابقی بازنده خواهند بود. در عین حال ما باید آماده باشیم تا به هرگونه اقدامی در جهت نقض حاکمیت و تمامیت ارضی خود پاسخ دهیم. ما هوشیاریم و هر کاری را برای کاهش تنش‌ها در منطقه انجام می‌دهیم. یک نمونه آن سیاست "صبر استراتژیک" ایران بود.

پس از خروج آمریکا از برجام، طی یک سال، تنها واکنش ایران دادن فرصت بیشتر، به خصوص به سه کشور اروپایی و به درخواست آنها، بود تا پیامدهای خروج آمریکا از برجام را جبران کنند لیکن حسن نیت و صبر حداکثری ایران و همچنین وعده‌های تکراری دیگر اعضای برجام برای اتخاذ تدابیر عملی، هیچ نتیجه ملموسی به دنبال نداشت. 

ایران در اجرای سیاست صبر استراتژیک خود بمنظور اجرای برجام، هزینه سنگینی را بابت "جنگ تروریستی اقتصادی" آمریکا و سیاست به اصطلاح "فشار حداکثری" این کشور، شامل تلاش برای به صفر رساندن صادرات نفت و قطع تجارت آزاد با ایران، تحمل نمود.

برجام عملاً به توافقی تبدیل شده است که تنها یک عضو آن را رعایت می‌کند. ایران نمی‌تواند، نباید و نمی‌خواهد به تنهایی تمامی بار حفظ برجام را به دوش بکشد. دیگر اعضای برجام، از جمله کشورهای اروپایی باید با اتخاذ تدابیر عملی به تعهدات خود عمل نمایند.

بنابراین، ایران به منظور حفظ امنیت و منافع ملی مردم خود و بازگرداندن توازن به برجام، تصمیم گرفت تا کنون ، طی دو مرحله ، اجرای تعهدات خویش آنگونه که در برجام قید شده است را محدود سازد.

در عین حال، باید تأکید کنم که این تصمیم در تطابق کامل با بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام است که طبق آنها در صورت اعمال تحریم‌های جدید و یا اعمال مجدد تحریم‌ها، و یا به عبارتی نقض برجام از سوی یک طرف، ایران حق دارد اجرای تعهدات خود طبق برجام را به صورت کلی و یا جزئی متوقف نماید.

در واقع، این حداقل اقدامی بود که یک سال پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها، ایران می‌توانست در راستای محافظت از منافع خود اتخاذ کند.

اروپا باید برای اجرای برجام هزینه  نماید. برجام یک توافق اقتصادی نیست و ماهیت امنیتی دارد و اگر برای اروپا اهمیت دارد باید هزینه‌های حفظ آن را هم بدهد.

اجرای برجام متضمن آثار مثبت، به ویژه امنیتی برای اروپا حداقل در سه حوزه مهم و حساس یعنی مبارزه با قاچاق مواد مخدر، مسایل امنیتی و پذیرش پناهجویان است. اگر جمهوری اسلامی ایران نتواند در نتیجه خروج آمریکا از برجام و اتخاذ سیاست فشار حداکثری آن کشور، از لحاظ اقتصادی از منافع برجام منتفع شود، شاید نتواند هزینه مبارزه با قاچاق مواد مخدر، مسایل امنیتی و پذیرش پناهجویان را بپردازد. جمهوری اسلامی ایران در طول سال‌های گذشته بر اساس سیاست‌های اصولی خود با تحمل هزینه‌های سنگین مالی و انسانی و بدون هیچگونه مطالبه‌ای، سدی دربرابر اثرگذاری عوامل ذکر شده بر امنیت اروپا بوده است. اما در حال حاضر به علت مشکلات مالی ناشی از تحریم‌های غیر قانونی آمریکا امکان تداوم این روند برای ایران  سخت شده است.

ایران یکی از بزرگترین گذرگاه های موادمخدر در جهان است و در خط مقدم مبارزه با تجارت جهانی مواد مخدر قرار داد. یکی از منابع اصلی مالی تروریست‌ها در منطقه خاورمیانه قاچاق مواد مخدر است. در این راستا جمهوری اسلامی ایران به عنوان خط مقدم مبارزه با قاچاق مواد مخدر در جهان بیش از سه هزار و ۸۰۰ شهید و چندین هزار زخمی در این راه تقدیم کرده است اما کشورهای اروپایی که از فداکاری‌های چند دهه گذشته نیروهای امنیتی ایران در جلوگیری از انتقال مواد مخدر از طریق ایران به آن کشورها بیشترین سود را برده‌اند، از ارائه حداقل کمک‌ها و در اختیار گذاشتن تکنولوژی‌های لازم به ایران برای مقابله با این جنایتکاران دریغ می‌ورزند.

در خصوص مهاجرت نیز به همین منوال است، جمهوری اسلامی ایران در اسکان، مدیریت و ارائه خدمات اجتماعی به نزدیک به ۴ میلیون مهاجر نقش برجسته ای داشته است. اگر در نتیجه فشار اقتصادی ناشی از تحریم ها، دیگر امکان ارائه خدمات به مهاجرین ممکن نباشد، یکی از مقاصد اصلی آنها ممکن است اروپا باشد.

مساله مهاجران زمانی از حساسیت بیشتری برخوردار می شود که به این نکته توجه داشته باشیم بسیاری از حملات تروریستی در کشورهای اروپایی توسط تروریست های وارد شده به اروپا از سوی مهاجران متاثر از بنیادگرایی رادیکال انجام گرفت. این درحالیست که جمهوری اسلامی ایران با صرف منابع مالی و جانی زیادی،  نقش برجسته ای در مبارزه با تروریسم در منطقه به ویژه داعش داشته است.

بنابراین برای اتحادیه اروپا آن چه که در توافق هسته ای اهمیت دارد، برخلاف گفته ها، منافع اقتصادی نیست، بلکه مهم‌ترین اولویت اروپا برای حفظ برجام تامین امنیت در منطقه خاورمیانه و به تبع آن در اروپا است.

سوال: توضیح شما در مورد حوادث مربوط به نفتکش هایی که امارات متحده عربی و عربستان سعودی را ترک نموده بودند و در خلیج فارس مورد حمله قرار گرفتند، چیست؟ آیا در ایران قدرتهایی وجود دارند که از وقوع جنگ نافع شوند؟

- ما از همان ابتدا ضمن ابراز نگرانی در مورد حوادث صورت گرفته علیه نفت کش ها، این وقایع را مشکوک و در چارچوب یک سناریوی مخرب برای پیشبرد اهداف مغرضانه دانستیم. به عقیده ما این تحرکات، بخشی از اقدامات خصمانه آمریکا و طرف های همسو به ویژه تیم "ب" با هدف افزایش فشار بر جمهوری اسلامی ایران و تشدید اوضاع و دامن زدن به تنش در منطقه برای توسعه سیاست های مداخله جویانه آمریکا می باشد.

جالب اینجاست که حمله به دو کشتی ژاپن در دریای عمان همزمان با حضور نخست وزیر ژاپن در تهران صورت گرفت که می تواند موید تلاش تیم "ب" برای مقابله با هرگونه ابتکار یا تلاش سازنده کشورهای دیگر برای از میان بردن تنش در منطقه و رفع فشار علیه ایران باشد.

به نظر من تحرکات فوق در راستای دامن زدن به سیاست ایران هراسی می باشد که در هر مقطع با بهانه ها و ادعاهای واهی و بی اساس و با اهدافی چون ایجاد نگرانی‌های کاذب و بی اساس میان کشورهای منطقه جهت توجیه حضور نظامی نیروهای آمریکایی در منطقه، فروش تسلیحات به کشورهای منطقه، توجیه تحریم های غیرقانونی یکجانبه فراسرزمینی، ترغیب کشورهای دیگر برای همراهی با سیاست های خصمانه علیه ایران، وادار کردن ایران به ورود به میز مذاکره تحت فشارهای شدید سیاسی و اقتصادی، بردن پرونده ایرن به شورای امنیت و اخذ مصوبات شورا علیه ایران، توجیه خروج آمریکا از برجام و فضاسازی برای توجیه هرگونه تقابل نظامی احتمالی با ایران صورت می گیرد.

ما قویا این اتهامات و ادعاها را رد و محکوم می کنیم. جمهوری اسلامی ایران هرگونه حادثه ای که منجر به ایجاد نا امنی در منطقه و برهم خوردن امنیت آبراه های بین المللی و خلل در انتقال انرژی و تجارت بین المللی گردیده و بهانه ای به دست قدرت های خارجی جهت حضور نظامی در منطقه گردد را به شدیدترین نحو ممکن محکوم می نماید و آن را در تضاد آشکار با منافع و امنیت خود می داند.

در ایران هیچ کس تمایلی به وقوع جنگ ندارد. در بالاترین سطح از نظام نیز این موضوع اعلام شده است، که ایران مایل به ورود به هیچ جنگی نیست. اگر جنگی رخ دهد تمام کشورهای منطقه بازنده خواهند بود.
اما کاملا برعکس به نظر می رسد در آمریکا  کسانی هستند که به دلایل مختلف از جنگ منتفع می شوند و به همین دلیل به دنبال بهانه جویی هایی برای فراهم نمودن زمینه تقابل نظامی هستند.

ما دنبال جنگ و تنش نیستیم، اما اگر کسی بخواهد با ما جنگ کند و به حریم حاکمیتی ما تجاوز کند، غیورانه دفاع خواهیم نمود و پاسخی جدی به او خواهیم داد. ما در هر عرصه و در هر اندازه‌ای آماده مقابله با تهدیدات ایالات متحده آمریکا هستیم. ما کشوری هستیم که در طول هشت سال جنگ تحمیلی، نه تنها در برابر رژیم صدام، بلکه در برابر تقریباً همه دنیا که به صدام کمک می‌کردند ایستادیم. در دوران جنگ هشت ساله علیه ایران، از میراژهای فرانسوی و میگ‌های روسی گرفته تا سلاح‌های شیمیایی آلمان تا آواکس آمریکایی و پول‌های سعودی و اماراتی و کویتی به حساب صدام واریز می‌شد. ما نیز در ابتدای پیروزی انقلاب بودیم و سلاح و امکانات نداشتیم. با این حال در مقابل دشمنان ایستادیم. امروز به لطف خداوند ما یکی از قوی‌ترین کشورهای منطقه هستیم.

سوال : نظر شما در مورد اتهامات مطرح شده از سوی اسرائیل چیست که گفته بودند ایران در پس حادثه تروریستی فرودگاه بورگاس در ۱۸ جولای ۲۰۱۲، آن هم به واسطه سازمان حزب الله؟

- طنز ماجرا در این است رژیم صهیونیستی که نماد اصلی تروریسم دولتی، نژادپرستی و اشغالگری در جهان است، ایران را متهم به حمایت از تروریسم می نماید. حزب اله بنا به اذعان کشورهای اروپایی بازیگری مشروع و فعال در صحنه سیاسی و اجتماعی لبنان است. اسرائیل با مطرح نمودن این ادعاهای واهی و بی اساس، به دنبال فرافکنی از اقدامات تروریستی و جنایات خود است. کشتار مردم بی دفاع فلسطین از زمان تأسیس رژیم صهیونیستی تاکنون نمودی آشکار از تروریسم دولتی است.

این نهایت عوام فریبی و ریاکاری است که اسرائیل که خود سالهاست دست اندرکار ترور جمعی غیر نظامیان فلسطینی، از جمله زنان و کودکان بوده و به کمک عوامل خویش اقدامات تروریستی را در بسیاری از نقاط جهان هدایت می کند، ایران را متهم به حمایت از تروریسم کند.

رژیم صهیونیستی با طرح این گونه ادعاها و اتهام زنی علیه سایر کشورها و از جمله ایران در واقع از الگوی رفتاری معمول خود برای فرافکنی و پوشاندن جنایات خود علیه شهروندان بی گناه فلسطینی پیروی می کند تا بدین گونه توجه جهانیان را از ادامه محاصره دو میلیون انسان برای مدت ده سال گذشته در غزه،  بمباران مناطق مسکونی و مدارس و بیمارستان ها در سرزمین های اشغالی، تخریب خانه های فلسطینیان و مصادره اموال آنان و تجاوز و هتک حرمت اماکن مقدسه،  منحرف سازد.

علاوه بر این، انواع کمک های تسلیحاتی و لجستیکی اسرائیل  به گروه های تروریستی از قبیل داعش و النصره در سوریه و عراق بر کسی پوشیده نیست. سیاست های رژیم صهیونیستی نه تنها مانعی جدی در مسیر تلاش ها برای مبارزه با تروریسم و تندروی در منطقه است بلکه باعث ریشه دواندن تروریسم و گسترش آن می شود.
جمهوری اسلامی ایران تروریسم و افراط گرایی را در همه اشکال آن رد و محکوم می نماید، و اساساً خود را قربانی تروریسم می داند.

سوال: مذاکرات مربوط به اینستکس، به کجا رسید؟ این سیستمی از نوع تهاتری است که هدف آن، ممکن ساختن تجارت با ایران، علیرغم تحریم های آمریکایی است. آیا بر این باور هستید که در نهایت امر، این سیستم به صورت موثر فعال خواهد شد؟

- پس از خروج آمریکا از برجام و متعاقب مصوبه کمیسیون مشترک برجام مبنی بر ضرورت ایجاد سازوکار لازم برای حفظ و انتفاع جمهوری اسلامی ایران ار منافع اقتصادی برجام موضوع ایجاد اینستکس برای تمهید روابط تجاری و اقتصادی اروپا با ایران در دستور کار اروپا قرار گرفت. تنها بعد از ۲۶۰ روز از خروج آمریکا از برجام اینستکس ثبت و راه اندازی شد اما تا کنون به صورت موثر فعال نشده است.

موفقیت و بهره برداری حداکثری از اینستکس منوط به نحوه تعامل طرف های اروپایی با آن است. آنها باید برای حفظ برجام هزینه نمایند. برای تأمین مالی اینستکس باید راهی برای خرید نفت از ایران پیدا نمایند. 

ذکر این نکته ضروری است که اینستکس مقدمه تعهدات برجامی اروپا است. اروپایی‌ها ۱۱ تعهد در حوزه‌های مختلف را داده‌اند که در بیانیه کمیسیون مشترک برجام پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای منتشر شد. آنها به انجام این ۱۱ مورد متعهد شده و به ایران اطمینان دادند که علیرغم خروج آمریکا از برجام، در این حوزه‌ها فعالیت خواهند کرد تا ایران از منافع اقتصادی برجام منتفع شود. اما تا  این لحظه در همین اینستکس هم مانده اند چه برسد به تعهدات یازده گانه خود!

احساس ما این است که اروپایی ها می خواهند کارهایی را انجام دهند و این قابل تقدیر است، اما اینکه چطور می توانند جای سوال دارد. اروپا برای منافع امنیتی خود به دنبال حفظ برجام است اما نمی خواهد یا نمی تواند در این راه هزینه نماید.

امید واریم در آینده نزدیک اروپا با درک این واقعیت، اقدامات موثری را در راستای فعال سازی اینستکس انجام دهد.

سوال: شما در کدام زمینه ها، بیشتر شانس را در توسعه روابط میان ایران و بلغارستان می بینید؟

- روابط میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بلغارستان، دارای ریشه های عمیق است و سابقه رسمی روابط سیاسی دو کشور به بیش از ۱۲۲ سال می رسد. البته روابط غیر رسمی دو کشور به چند سده قبل باز می گردد. بلغارستان همواره دوست ایران در زمان سختی ها بوده است.

معتقدم ظرفیت های گسترده ای برای همکاری میان دو کشور وجود دارد. در زمینه اقتصادی بدون تردید مبادلات میان دو کشور بسیار بیشتر از آمار رسمی است. بسیاری از محصولات ایرانی از طریق کشورهای ثالث وارد بلغارستان می شوند که در آمار رسمی محاسبه نمی شود. بیش از ۴۰ نوع کالا از ایران به بلغار صادر و بیش از ۶۰ نوع کالا از بلغارستان به ایران صادر می شود. برگزاری موفق نوزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک در فروردین ماه گذشته و میزبانی عالی طرف بلغاری، بیانگر اراده عالی مقامات دو کشور برای افزایش همکاری های اقتصادی است.

از سوی دیگر زمینه های فرهنگی روابط از دیگر نقاط قوت همکاری میان دو کشور است. اشتراکات فرهنگی، وجود کلمات مشترک در دو زبان فارسی و بلغاری، تاریخ مرتبط، آداب و رسوم سنتی مشابه، بزرگداشت مشترک برخی مناسبت ها مانند نوروز باستانی و ... همواره انگیزه لازم را برای تعامل و همکاری ایجاد نموده است. 

همچنین نزدیکی جغرافیایی و وجود دیدگاه مشترک در موضوعاتی از قبیل مبارزه با تروریسم، مبارزه با مهاجرت غیرقانونی، مبارزه با مواد مخدر و وجود تصویر تاریخی مثبت از هر یک از دو کشور در کشور دیگر، موجبات تعمیق گفتمان سیاسی میان دو کشور را فراهم آورده است. تبادل هیأت های عالیرتبه میان دو کشور در سال های اخیر به ویژه سال جاری از جمله سفر معاون رئیس جمهور، وزیر ورزش، وزیر راه، معاون سیاسی وزارت خارجه ایران همه حکایت از استمرار رایزنی های فی مابین در همه زمینه ها دارد.

بر این اساس معتقدم، همه زمینه های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، علمی و دانشگاهی قابلیت جهش و توسعه بیش از پیش در روابط موجود را دارد.

انتهای پیام

انتهای پیام