/همايش "ترجمه؛ گذار ميان فرهنگ‌ها"/ مديا كاشيگر: مترجم مانند ارتش اشغالگر است!
دومين روز از همايش «ترجمه؛ گذار ميان فرهنگ‌ها» امروز در محل كتابخانه ملي آغاز شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، ليلي گلستان در اين همايش درباره «انتخاب واژه بر اساس فضا، سبك و كاراكتر در ترجمه ادبي» گفت: بيست و سه سال داشتم كه اولين كتابم «زنگي، جنگ و ديگر هيچ» اثر اوريانا فالاچي را منتشر كردم. موفقيت انتشار اين اثر و استقبال از كتاب، سبب شد تا بار سنگين مسؤوليتي را بر دوش خود احساس كنم، و از آن زمان تاكنون، كه حدود 40 سال مي‌شود، دست به عصا و مراقب عمل كرده‌ام.
اين مترجم در بخش ديگر سخنان خود اظهار كرد: در اين سال‌ها آموخته‌ام كه پيش از هر چيز، مترجم بايد به حيطه زبان، فرهنگ و ادبيات نويسنده اثر آشنا باشد و ضروري است كه مترجم، زبان، شكل جمله‌پردازي، و اصطلاحات رايج نويسنده را خوب بداند. مترجم هرگز نبايد بدون شناخت از نويسنده و مطالعه چند اثر او، به ترجمه اثري از او دست بزند؛ زيرا هر نويسنده‌اي روش خاص خود را دارد.
گلستان علاقه را شرط اساسي ترجمه دانست و گفت: انگيزه‌هايي چون مشهور بودن نويسنده و فروش بالا نمي‌تواند انگيزه خوبي براي ترجمه باشد.
او همچنين اظهار داشت: چيزي كه به شدت به آن اهميت مي‌دهم، وفاداري به متن نويسنده است و ضرورت دارد كه مترجم به خواست، سليقه، نظر و سبك نويسنده وفادار باشد. درآوردن سبك نويسنده، كار اول مترجم است. ديده‌ايم مترجم بسيار توانايي را كه با يك فارسي بسيار زيبا متن‌هايي را ترجمه كرده، كه هم ترجمه‌هاش در حد سبك مترجم بوده؛ نه نويسنده، و هم اين‌كه همه ترجمه‌ها يكسان و مثل هم بوده است.
گلستان اخلاق را شرط اساسي در ترجمه دانست و خاطرنشان كرد: مترجم بايد شرف، وجدان كاري و اخلاق داشته باشد، و اگر اين‌ها را داشته باشد، ديگر جمله‌اي را به دل‌خواه جانمي‌اندازد.
او معتقد است كه در حيطه ترجمه هميشه صحبت از وفاداري و خيانت به متن است.
اين مترجم همچنين ديگر ويژگي مترجم را كشف قرابت‌ها و خويشاوندي زبان‌ها با يكديگر دانست و تصريح كرد: مترجم بايد قابليت زبان را متحول كند. اين وظيفه فقط در حد وظيفه هنري نيست؛ اين وظيفه در واقع شناخت گسترده‌اي از تمام فضاي تحول‌هاي زباني و تقارن‌ها از زبان مبداء به زبان مقصد است.
او در پايان به بررسي ترجمه‌هاي انجام‌شده از كتاب «بيگانه»ي آلبر كامو پرداخت.
به گزارش ايسنا، همچنين در اين برنامه، مديا كاشيگر با عنوان «نگاهي به يك ترجمه ظاهرا ناممكن» به بررسي كتاب «در باب شكوه سخن» ترجمه رضا سيدحسيني، اثر لونگينوس پرداخت و گفت: از اين ترجمه مي‌توان به‌عنوان الگويي براي درك شيوه درست ترجمه استفاده كرد.
او در ادامه اظهار داشت: داشتن چهار تخصص در حوزه زبان مبدأ، زبان مقصد، موضوع و چگونگي انتقال موضوع، براي مترجم ضروري است. همچنين مترجم مانند ارتش اشغالگر است! همان‌طور كه ارتش اشغالگر مسؤول جان، مال و امنيت تك‌تك افراد سرزمين اشغال‌شده است، مترجم نيز مسؤول امنيت و جان تك‌تك كلمات متني است، كه به ترجمه آن دست مي‌زند.
كاشيگر همچنين تصريح كرد: متن در زبان اصلي يك تعادل دارد. كار مترجم بازسازي اين تعادل در زبان مقصد است و نمي‌شود يك متن در زبان مبدأ، منسجم، و در زبان مقصد از هم گسيخته باشد.
او با بيان اين‌كه مترجم نمي‌تواند با فرهنگ دوزبانه مترجم زبده‌اي شود، متذكر شد: مترجم موفق، مترجمي است كه متن بيگانه را به زبان فارسي درمي‌آورد، و رضا سيدحسيني در ترجمه «در باب شكوه سخن» اين كار را كرده است.
اين مترجم در ادامه صحبت‌هاي خود اظهار داشت: اگر مي‌بينيم ترجمه «در باب شكوه سخن» ترجمه موفقي است، به‌دليل تسلط سيدحسيني به موضوع كتاب، يعني فن بلاغت، معاني بيان و هنر خطابه است. ضمن اين‌كه به‌صورت توأمان به زبان‌هاي فارسي و فرانسه تسلط دارد و نسبت به شيوه انتقال معنا يا ترجمه آگاه است.
سپس سيدعزت‌الله عراقي درباره «ويژگي‌هاي ترجمه يك متن حقوقي» اظهار كرد: نظام حقوقي ما از حقوق فرانسه تأثير پذيرفته است و اين تأثيرپذيري بر كار ترجمه حقوقي ما نيز اثر گذاشته است.
او در ادامه با بررسي ارتباط حقوق ايران و فرانسه از لحاظ آموزش و قانون‌گذاري، گفت: جداي از دشواري‌هاي كلي در كار ترجمه و محدوديت‌هايي كه حوزه عمومي ترجمه دارد، ترجمه حقوقي به تسلط و احاطه كامل به مباحث حقوقي نياز دارد، و در صورت نداشتن تسلط كامل، دشواري ترجمه‌هاي حقوقي دوچندان مي‌شود.
عراقي در پايان به برشمردن مثال‌هاي متعددي در اين زمينه پرداخت.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات