به گزارش ایسنا، صفحه گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در نوشتاری که به‌تازگی منتشر کرده، به اصطلاح «الهی خدا دیوونِتو بکنه» پرداخته است: «بنا بر اخلاق دینیِ ایران قدیم، هرکس به‌خودی‌خود خوب است؛ زیرا انسان آفریدهٔ «اهورامزدا»ست، و هرمزد جز خوبی نمی‌آفریند. اگر کسی بد یا خبیث است، ازاین‌روست که دیوی در تن او جای گرفته‌است، و باید کوشید تا این دیو بیرون شود. اساس این فکر هنوز در افکار و اصطلاحات و ضرب‌المثل‌های عامیانه موجود است... . کلمهٔ «دیوانه» در فارسی نیز نموداری از همین اندیشه است. در یک اصطلاح عامیانه هم، که گاهی بر زبان زنان جاری می‌شود، یادگاری از این معنی باقی مانده‌است، و مادری که از طفلش به‌ستوه می‌آید، فریاد برمی‌آورَد: «الهی خدا دیوونِتو بکنه»؛ که صورت صحیح  پهلوی آن باید چنین باشد: bȇ kunȇt. این جمله شاید در نظر اول بی‌معنی به‌نظر برسد، ولی فعل مرکبِ bȇ kartan در پهلوی به‌معنی بیرون کردن و خارج کردن است. پس معنی این اصطلاح چنین است: «خدا دیوهای تو را بیرون کند»؛ این اصطلاح، که امروز نوعی نفرین محسوب می‌گردد، در اصل یک جملهٔ دعایی است.

برگرفته از: بهرام فره‌وشی، «چند اندرز از دینکَرت»، در نشریهٔ انجمن فرهنگ ایران باستان، دورهٔ اول، آذر ۱۳۴۲، ش ۲، ص ۴۷.»

انتهای پیام