به گزارش ایسنا، شبکه خبری الجزیره در گزارشی می‌نویسد: بر اساس اعلام یک نهاد غیر دولتی که آسیب‌ها و تخریب‌های سایت‌های فرهنگی را در جنگ ثبت می‌کند، یک بندر باستانی که ساخت آن به سال ۸۰۰ پیش از میلاد می‌رسد، یک مسجد با طومارها و نسخ قدیمی خطی و یکی از قدیمی‌ترین صومعه‌های مسیحیان در میان ۱۹۵ آثار و ابنیه تاریخی و میراث قدیمی هستند که در نتیجه جنگ کنونی رژیم صهیونیستی در غزه آسیب دیده یا نابود شده‌اند.

از بین بردن آثار تاریخی و میراث فرهنگی یکی از چندین موارد ذکر شده در شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی به اتهام جنایت جنگی است که اخیرا در دیوان دادگستری بین‌المللی مطرح شد. در بخشی از این شکایت آمده است: اسرائیل چندین مرکز مطالعات و فرهنگی فلسطینی از جمله کتابخانه‌ها، مراکز مذهبی و اماکن تاریخی بسیار مهم را تخریب و نابود کرده است.

به گفته مورخان، غزه یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های جهان، مامن و مکان هنردوستان از قرن پانزدهم پیش از میلاد بوده است.

امپراتوری‌هایی مانند مصریان، رومی‌ها و آشوریان یکی بعد از دیگری در این مکان آمده و رفته‌اند، آن هم در زمان‌هایی که این سرزمین در دست کنعانیان، اجداد فلسطینی‌ها، بوده و از خود آثاری از فرهنگ و تمدن به جای گذاشته‌اند. یونانیان، یهودیان، پارس‌ها و نبطی‌ها همگی در کنار هم و بر گسترده سواحل این باریکه در طول قرن‌ها زیسته‌اند.

غزه که از نظر استراتژیک در سواحل شرق مدیترانه واقع شده همواره موضعی خاص برای مسیرهای تجاری از اوراسیا به سمت آفریقا بوده است. بنادر آن یک قطب منطقه‌ای برای تجارت و فرهنگ بوده است. از ۱۳۰۰ پیش از میلاد، "ویا ماریس"، مسیری که از هلیوپولیس در مصر باستان می‌گذرد، از خط ساحلی غربی غزه عبور می‌کند و سپس به سرزمین‌های سوریه می‌رود- مسیر اصلی بوده که مسافران در سفرهای خود به دمشق از آن استفاده می‌کردند.

وزارت گردشگری و آثار باستانی غزه اعلام کرد: پس از آنکه مسجد جامع عمری در این باریکه در حملات هوایی هشتم دسامبر ۲۰۲۳ رژیم صهیونیستی نابود شد، جرم هدف قرار دادن و نابود کردن سایت‌های باستانی باید باعث اقدامی فوری از سوی جهان و یونسکو شود تا از این تمدن و میراث فرهنگی بزرگ و ارزشمند حفاظت شود.

در نتیجه حملات اخیر رژیم صهیونیستی، یک مجموعه بزرگ و ارزشمند باستانی از دست نوشته و نسخی که در این مسجد نگهداری می‌شد، شاید برای همیشه از دست رفته باشد.

"کلمبا استوآرت"، مدیر موزه هیل و کتابخانه نسخ پس از حمله هشتم دسامبر گفته بود: این مجموعه از نسخ ارزشمند خطی در مجاورت مسجد باقی مانده و در حال حاضر به دلیل ادامه درگیری غیرقابل دسترس است.

کنوانسیون ۱۹۵۴ لاهه که مورد توافق رژیم صهیونیستی و فلسطین است با هدف حفاظت از آثار و ابنیه تاریخی و باستانی از جنگ در نظر گرفته شده است. "ایسبر سابرین"، رئیس گروه غیر دولتی بین‌المللی که مسئول مستندسازی میراث فرهنگی است توضیح داده که جرایمی که میراث فرهنگی را تحت تاثیر قرار می‌دهند بخشی از خسارت ثانویه یا جانبی نسل کشی محسوب می‌شود.

وی گفت: کتابخانه‌ها به عنوان مخزن فرهنگی عمل می‌کنند و حمله به آنها حمله به میراث فرهنگی است. آنچه اکنون اتفاق می‌افتد، جنایت جنگی است. این برخلاف اولین کنوانسیون لاهه است. اسرائیل تلاش می‌کند تا ارتباط مردم را با سرزمین خودشان از بین ببرد و پاک کند. این کاملا عمدی و مشخص است. میراث غزه بخشی از مردم، تاریخ و ارتباط آنهاست.

نسل کشی فرهنگی میراث ملموس مانند موزه‌ها، کلیساها و مساجد، میراث ناملموس مانند سنت‌ها، فرهنگ و دست سازه‌ها را از بین می‌برد. اتحادیه هنرمندان فلسطینی در خیابان جلا در شهر غزه و دیگ‌های سفالی معروفی که زمانی در منطقه الفواخر شهر پخته می‌شدند نیز جزو آثاری هستند که در این حملات از دست رفته‌اند.

یونسکو در بیانیه‌ای نوشته است: درحالیکه اولویت با اوضاع بشری در غزه است اما حفاظت از میراث فرهنگی نیز به هر شکلی که باشد باید حساب شود. با توجه به دستورعمل‌های موجود، یونسکو از تمامی عوامل دخیل در این جنگ می‌خواهد تا به قوانین بین‌الملل احترام بگذارند. مالکیت فرهنگی هم مانند زیرساخت‌های مدنی نباید هدف حملات باشد یا برای اهداف نظامی استفاده شود.

در اینجا به صورت اجمالی به برخی از سایت‌هایی که در این حملات از سوی رژیم صهیونیستی نابود شده یا آسیب دیده‌اند، نگاهی می‌اندازیم:

-موزه‌ها

شورای بین‌الملل موزه‌های عرب تایید کرد که چهار موزه در غزه وجود دارد که دو تای آن کاملا با خاک یکسان شده‌اند.

"موزه رفح" یک پروژه ۳۰ ساله را برای نگهداری مجموعه‌ای از سکه‌های باستانی، بشقاب‌های مسی و جواهرات تکمیل و آن را به موزه اصلی میراث فلسطینی غزه تبدیل کرد. این موزه یک قربانی اولیه در جنگ بود که در یک حمله هوایی در ۱۱ اکتبر نابود شد.

"موزه القراره" موسوم به موزه خان یونس نیز کمی آن طرف‌تر که زمانی روی تپه بود، در سال ۲۰۱۶ توسط «محمد و نجلا ابو لاهیه»، زن و شوهری که دوست داشتند تاریخ سرزمین غزه و میراث آن را به نسل‌های بعدی نشان دهند، باز شده بود. مجموعه‌ای حدود ۳۰۰۰ مصنوعات مربوط به دوران کنعانیان و تمدن عصر برنز در غزه و سایر نواحی شام در قرن دوم پیش از میلاد در این موزه نگهداری می‌شد. تمامی این موزه در پی حمله هوایی اکتبر اکنون با خاک یکسان شده است.

شورای بین‌الملل موزه‌های عرب همچنین اعلام کرد که نیروهای رژیم صهیونیستی هشدار داده بودند که این موزه باید تخلیه و آثارش به جنوب غزه منتقل شود.

موزه دیگر "المحتف" است که در سال ۲۰۰۸ و در هتلی به همین نام در شمال غزه باز شد که در نتیجه حمله خمپاره‌ای سوم نوامبر آسیب دیده است.

"کاخ پاشا" مربوط به قرن سیزدهم نیز در سال ۲۰۱۰ توسط وزارت گردشگری فلسطین به موزه تبدیل شد و مجموعه‌ای از آثار تاریخی از دوره‌های مختلف تاریخ غزه در آن جای داشت. این مکان در حملات هوایی ۱۱ دسامبر رژیم صهیونیستی آسیب دید.

"کتابخانه مسجد اعظم عمری" شهر غزه که زمانی محل نگهداری از نسخ خطی کمیاب از جمله نسخ قدیمی قرآن، بیوگرافی حضرت محمد (ص) و کتاب‌های باستانی فلسفه، پزشکی و عرفان تصوف بود، در جریان حمله هوایی هشتم دسامبر ۲۰۲۳ از بین رفته است.

-مساجد

وزارت گردشگری و آثار باستانی غزه تخمین می‌زند ۱۰۴ مسجد از آغاز جنگ در این شهر آسیب دیده یا تخریب شده‌اند. این مساجد شامل مسجد "عثمان ابن قشقار" در غزه است که در سال ۱۲۲۰ ساخته شده و گمان می‌رود که جد پیامبر (ص) در آن دفن شده باشد. این مسجد در حمله هفتم دسامبر به شدت آسیب دیده است.

مسجد دیگر "سید الهاشم" است که در قرن دوازدهم ساخته و در ۱۸۵۰ بازسازی شده است و در حمله اکتبر رژیم صهیونیستی آسیب دید.

"مسجد جامع عُمَری" که گمان می‌رود ۱۴۰۰ سال پیش ساخته شده در حمله هوایی هشتم دسامبر رژیم صهیونیستی تخریب شده است.

-کلیساها

"صحن کلیسای بیزانتین جبالیا" که در سال ۴۴۴ ساخته شد و زمانی کاشی‌های رنگی منقش به تصاویر حیوانات، صحنه‌های شکار و درختان نخل داشت، در حمله هوایی اکتبر رژیم صهیونیستی نابود شد.

این کلیسا در سال ۲۰۲۲ و پس از سه سال بازسازی با همراهی یک نهاد فرانسوی و شورای انگلیس باز شد.

یکی از اعضای وزارت گردشگری غزه گفته است: این کلیسا در جریان سنگفرش کردن خیابان صلاح‌الدین در شهر غزه کشف شد و نخستین چیزی که کشف شد، دو قبر بود که یکی از آنها برای فردی سالخورده و دیگری برای یک کودک بود. در همان سال، یک کشاورز یکسری کاشی در نزدیکی این قبور یافت.  

"صومعه هیلاریون مقدس" در ساحل غزه که سال ساخت آن به ۳۴۰ میلادی و در دوران حکمرانی روم باستان بر منطقه بر می‌گردد نیز دیگر مکان مقدس و باستانی است که در حملات رژیم صهیونیستی آسیب دیده است.

کلیسای ارتدوکس یونانی "پورفیریوس مقدس" نیز مربوط به قرن ۱۶ میلادی در حمله هوایی ۱۹ اکتبر رژیم صهیونیستی آسیب دیده است.

حمله به این کلیسا که در جریان آن ۱۷ تن کشته شدند، باعث شد تا اسقف کلیسای ارتدکس یونان آن را مصداق جنایت جنگی بداند.

-دیگر سایت‌های باستانی

آژانس خبرنگاری تحقیقی در گلدسمیت، دانشگاه لندن موسوم به "معماری قانونی" در تحقیقات خود تخریب میراث فرهنگی در غزه را مستند کرده است. در ۸ اکتبر، یک روز پس از عملیات طوفان الاقصی، محققان آژانس با استفاده از فناوری ماهواره شواهدی از سه حفره بزرگ ناشی از موشک‌های اسرائیلی در سایت باستان شناسی پیدا کردند.

این گروه نوشت: این بی‌توجهی و تخریب میراث فرهنگی فلسطین، هم خواست فلسطینی‌ها را برای داشتن کشور کاهش می‌دهد و هم حق اساسی فلسطینی‌ها برای دسترسی و حفظ میراث خود را سلب می‌کند.

مکان دیگری که در حمله هشتم دسامبر رژیم صهیونیستی تخریب شده، حمام "السمراء" است که مربوط به دوران پیش از اسلام است و توسط سامریون، فرقه‌ای از یهودیان ساکن منطقه زیتون ساخته شده است.

انتهای پیام