مونولوگ یا تک گویی شیوه‌ای نمایشی است که از اواخر قرن ۱۹ میلادی در ادبیان نمایشنامه و داستان نویسی متداول شد اما قصه گویی به شیوه مونولوگ به تاریخ تئا‌تر یونان و رم باز می‌گردد.

به گزارش خبرنگار تئا‌تر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، برگزاری جشنواره مونولوگ در تماشاخانه «پارین» بهانه‌ای شد تا با کارگردان‌هایی که در این جشنواره حضور دارند در مورد مونولوگ و شیوه‌های اجرایی این‌گونه نمایشی گفت‌وگو داشته باشیم.

امید سهرابی کارگردان و نویسنده نمایش «فردا» با اعتقاد بر اینکه نمایشنامه‌های مونولوگ زیاد نیست و طبیعتا طرفدارهای کمتری هم دارد به ایسنا گفت: مونولوگ نمایشی تک نفره است اما با آن فرق دارد به نوعی نمی‌توان هر نمایشی که تک نفره بود را مونولوگ به حساب آورد.

وی ادامه داد: در مونولوگ دو پرسش اساسی وجود دارد که باید پاسخ داده شود، یکی اینکه این اجرا و صحبت‌ها برای چه اتفاق می‌افتد و دیگر اینکه برای چه کسانی صحبت می‌کنیم؟ درواقع در مونولوگ روی سخن مشخص است و دلیل معلومی هم برای آن تعریف می‌شود اما در نمایشهای تک نفره که می‌توان به نقالی اشاره کرد، روی صحبت تعریف نشده است و حتی دلیلی برای اینکه چرا الان این صحبت‌ها مطرح می‌شود، نیست.

این کارگردان شیوه نگارش و نوع کارگردانی یک اثر مونولوگ را به مراتب سخت‌تر از شیوه‌های دیگر نمایشی دانست.

شادی اسدپور دیگر کارگردانی ست که در این جشنواره حضور دارد، او که متنی با عنوان «بیدار خوابی» از داریو فو را بر روی صحنه می‌برد، معتقد است: کار مونولوگ نسبت به کارهایی که تک پرسوناژ نیستند، پیچیده‌تر و سخت‌تر است. بازیگر باید تا انتها تمام بار صحنه را بر دوش بکشد و نبض صحنه را داشته باشد.

وی با بیان اینکه مونولوگ در بین دانشجویان بسیار محبوب است، ادامه داد: این سبک کار از نظر اجرایی کار راحت تری ست اما سختی آن بر می‌گردد به اینکه یک نفر باید در زمانی مشخص تمام حرف خود را بزند و بتواند احساس مورد نظر را به مخاطب منتقل کند.

اسدپور تصریح کرد: در یک اثر مونولوگ، بازیگر ممکن است مخاطبانی را که در صحنه حضور دارند، خطاب قرار دهد. ممکن است مخاطبی خیالی و یا حتی شی‌ء را مورد نظر قرار بگیرد البته گاهی بازیگر با خودش صحبت می‌کند و تمام این‌ها به نمایش نامه بر می‌گردد و فضایی که گروه برای تماشاگر می‌سازد.

کارگردان «بیدار خوابی» ادامه داد: با اینکه نمایشنامه‌های مونولوگ چه ایرانی و چه خارجی خوبی وجود دارد اما برخی به دلیل اینکه در این کار کنشی وجود ندارد، خیلی به آن اهمیت نمی‌دهند از طرفی مونولوگ اجرا کردن کار سختی ست و ریسک بالایی دارد، خیلی مهم است تماشاگری که برای دیدن کار می‌آید در تمام طول کار حواسش به اجرا باشد و این به هنر بازیگر بر می‌گردد.

برخی معتقدند که مونولوگ با اینکه سخت است اما این امکان را به بازیگر و کارگردان می‌دهد که پشت هیچ نقابی پنهان نشوند و خودشان باشند، یکی از این افراد سید رضا موسوی، کارگردان نمایش «همه چیز می‌گذرد تو نمی‌گذری» است، موسوی توضیح داد: در کار تک نفره و در اجرا نمی‌توان کمی‌ها و کاستی را روی بازیگر مقابل انداخت و پشت این نقاب پنهان شد.

این کارگردان، نمایشنامه محمد چرمشیر را اجرا می‌کند و به گفته خودش تا به حال کسی آن را بر روی صحنه نبرده است و به نوعی کاملا ناب و دسته اول است.

«کاکتوس پیژامه پوش» نام کاری از سپهر زمانی آشیانی ست که نویسندگی آن را نیز خودش بر عهده داشته، او در باره تعریف مونولوگ توضیح داد: هر کارگردانی از دید خودش به شیوه اجرایی مونولوگ نگاه می‌کند از دید من مونولوگ باید کاری باشد که تنها روایت نکند، با ایجاد دکور و صحنه می‌توانیم به این سمت برویم.

وی ادامه داد: آنچه در یک نمایش مهم است، محور و خط اصلی نمایشنامه است. می‌توان اندیشه‌ای را که در یک نمایشنامه وجود دارد با گروهی از بازیگران نشان داد، در عین حال‌ همان کار را هم می‌توان با یک بازیگر و با دید دیگری انجام داد.

انتهای پیام