صادق ایزدی گنابادی در گفتوگو ایسنا، با بیان این مطلب گفت:اصحاب جمل، خوارج و معاویه از دشمنان و مخالفان اساسی حضرت علی (ع) هستند که به تناسب امام از گفتمان منطقی و استدلالی خاصی در جهت بر ملا شدن حقیقت در برابر آنها استفاده میکند.
وی ادامه داد:امام علی(ع) به جای استفاده از گفتمانهای سیاسی و آلوده به شعار و مردم فریبی به منطق و استدلال روی میآورد که به نظر میرسد در حوزههای حکومتی چه در زمان خود آن حضرت و چه زمان حال بینظیر است.
این محقق و پژوهشگر خاطرنشان کرد: زبان زمامداران و حاکمان در برابر مخالفان داخلی و خارجی یا مبتنی بر زور و یا به رخ کشیدن جایگاه خود در ساختار قدرت و دموکراسی و یا استفاده از جنبههای ضعف عملکردی حریف و اتهام زنی است؛ اما امام علی(ع) به جای استفاده از حربههای سیاسی،حریف را به میدان منطق و استدلال میکشاند. این امام همام در برابر طلحه و ماجرای قتل عثمان میفرماید: «یا طلحه خون عثمان را حلال میداند یا حرام و یا در تردید و شک بسر میبرد»؛ بر همین اساس حضرت بعد از بیان این گزاره منطقی و درست، مخاطب را به نتیجه گیری عقلانی هدایت کرده و میفرماید:«اگر طلحه خون عثمان را حلال میدانست چرا با کشندگان عثمان همراهی نکرد و اگر حرام میدانست چرا به دفاع از عثمان بر نخاست و اگر در تردید و شک بسر میبرد چرا بر کناره ننشست».
ایزدی گنابادی افزود: این شیوه گفتوگو زبان یک کنشگر فقط سیاسی نیست که به هر طریقی از جهل و یا احساس مردم در جهت پیشبرد اهداف خود استفاده کند بلکه گفتمانی است که عقل و مفاهمه انسان ها را چالش و گفتگو دعوت میکند.
این محقق و پژوهشگر اضافه کرد: امام علی (ع) میداند که شعارهای سیاسی روزگاری تاریخ مصرفشان تمام میشود ممکن است در یک برهه کوتاه جواب بدهند اما در دراز مدت رنگ و روی خود را در برابر حقیقت از دست میدهند.
وی با بیان اینکه امام علی (ع) به این واقف بوده که آنچه که ماندگار میشود تکیه بر عقلانیت و جنبه مفاهمه انسانی است، اظهار کرد: امام علی (ع) در برابر خوارج نیز همین رویه را در پیش میگیرد و به جای طرح انتقادات مردم پسند و پوپولیستی، نقاط ضعف اعتقادی آنها را با استدلال به چالش میکشاند.
ایزدی گنابادی گفت: حضرت همچنین خطاب به آنها میگوید که «شما که انجام گناه کبیره را به منزله خروج از دین میدانید پس در برابر رفتار پیامبر که بر قاتل قصاص شده نماز خواند چه میگویید»؛ بر همین اساس جستجو و تحقیق در نامههای حضرت علی(ع) به کارگزاران خود و حتی دشمنانش نیز همین رویه را نشان میدهد و اگر به کارگزاری دستور را صادر میکند منطق این دستور را نیز پیوست قرار میدهد.
این محقق و پژوهشگر بیان کرد: امام(ع) به مالک اشتر میفرماید: «با ترسو مشورت نکن چون پایه تصمیم تو را ضعیف میکند» یعنی یک دستور و منطق او. بر همین اساس حضرت واقف است که عمر حکومتها در برابر تاریخ بسیار کوتاه است و آنچه که در حافظه بشری میماند و میتواند الگو بماند و راه گشا باشد به میدان کشیدن منطق و استدلال است.
وی ادامه داد: اما رویکرد دیگری که از قبل تحقیق و تفحص در نهجالبلاغه بدست میآید آشنایی حضرت علی(ع) به جنبههای روحی و روانی آنهاست؛ همچنین عایشه را متذکر به کینهاش نسبت به خود میکند وجوهی از رفتارهای زنانه او را به رخش میکشاند.
ایزدی گنابادی با اشاره به بروز آشنایی با روان شناسی جمعی در سخنان حضرت علی(ع) تأکید کرد: حضرت خصوصیات روحی مردم شام و کوفه را به درستی و فقط با توصیف واقعیت بیان داشته و در این برون دادها و اظهار نظرها از ریاکاریهای سیاسی پرهیز کرده و ضعفهای روحی روانی اجتماعی یک جامعه را بیان میکند.
این محقق و پژوهشگر گفت: امام علی(ع) از تعریف و تمجید آدمها برای به دست آوردن حمایت به شدت گریزان بودهاند.
انتهای پیام
نظرات