به گزارش ایسنا، صبح چهارشنبه ـ دوم بهمن ماه ـ نشست تخصصی مرجعیت رسانهها با حضور محمد خدادی (معاون مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت ارشاد اسلامی)، گیتا علیآبادی (رییس دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها، عبدالله گنجی (مدیر مسئول روزنامه جوان) و محمد قوچانی (سردبیر روزنامه سازندگی) برگزار شد.
در این نشست گیتا علیآبادی، رییس دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها گفت: درباره مرجعیت رسانهها مولفههایی را داریم که شاید بتوان گفت «اعتماد» مهمترین آنهاست و دقت و صحت و امانتداری باعث جلب مخاطب میشود.
نکته بعدی «تولید محتوا» است. امروز مردم خودشان با گوشیهایشان محتوا تولید میکنند. باید تهدیدها را در نظر گرفت و ضعفهای روزنامهنگاری را شناسایی و رفع کرد.
علیآبادی افزود: سرعت توزیع روزنامه در کشور زیاد نیست و شهرستانها دسترسی آسانی به روزنامه ندارند که این در میزان تیراژ موثر است.
ویوز تولید میکنیم و نه نیوز!
محمدخدادی ـ معاون امور مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ هم در این نشست با اشاره به اینکه «امروز شبیه هیچ روز دیگری نیست»، گفت: امروز انتظار مردم از رسانه و انتظار رسانه از خودش در دنیای جدیدی قرار گرفته است و نیاز به بازخوانی دارد.
او گفت: استفاده از نسخههای قدیمی ما را با مشکل مواجه میکند. ماجرای بنزین و شهادت سردار سلیمانی که سنبل یک انسان معتقد و متدین بود و بعد سقوط هواپیما، رسانهها چند مواجهه را پیش روی رسانهها قرار داد. ما قبلا در رسانه یک بعد داشتیم اما الان باید همه ابعاد را در نظر بگیریم.
خدادی عنوان کرد: امروزه انحصار از مطبوعات برداشته شده و محتوا بسیار تعیینکننده است.
معاون مطبوعاتی گفت: اگر هدف رسانه به انسان و انسانیت ختم نشود دیگر بیمعنی میشود. قوانین ما مربوط به گذشته است و باید بازخوانی شود. بخشی از مرجعیت رسانهای از دست ما خارج شده چون ما ویوز تولید میکنیم و نه نیوز. ما خبرنگار پشت میزنشین را تقویت کردیم اما من میگویم خبرنگار برود در صحنه و خودش اطلاعات تولید کند.
او در این ارتباط با یادآوری ماجرای گروگانگیری در سراوان، خاطرنشان کرد: در ماجرای سراوان ۱۶ گروگان بودند که یک رسانه تا ۴۸ ساعت میزد که آزاد شدند؛ این در حالی بود که آنها هنوز آزاد نشده بودند. یا اینکه برای مثال اعلام میکنند فلان فردی، مدیر فلان سازمان شده، اما هنوز این اتفاق رخ نداده است؛ اینجاست که مرجعیت رسانه زیر سوال میرود. مرجعیت رسانه ما تحتالشعاع حکومت نیست اما سایهاش را احساس میکند و این باعث شده ما رسانه نما و دلال رسانه داشته باشیم و افرادی وارد کار رسانه شوند که دنبال معروفیت هستند تا مقبولیت.
رسانهها را قطببندی نکنیم
عبدالله گنجی، مدیر مسئول روزنامه جوان در نشست تخصصی مرجعیت رسانهای گفت: ما این نشست را در زمانی برگزار میکنیم که رسانههایمان آسیب جدی دیدند، شاید اگر در گذشته بود، جریان متفاوت بود. ما الان ماجرای بنزین و حادثه سقوط هواپیما را داریم که رسانهها یا اشراف نداشتند یا اجازه نداشتند که به آن بپردازند.
گنجی افزود: من حرف آقای خدادی را قبول دارم که در کشور ما احساس نبود آزادی از خود نبود آزادی بیشتر است. ما احساس میکنیم راحت نیستیم و مراقب ما هستند و این احساس در رسانههای مختلف متفاوت است. یکی از چالشهای جدی رسانهها این است که ما رسانهها را تقسیمبندی میکنیم؛ ما از رسانهها ذهنیتی داریم به جهت کارکرد و وابستگی. رسانه چیزی نیست که از سنتی به مدرن متحول شده باشد، بلکه محصول جهان مدرن است. روزنامه اصالت دارد، مرجعیتش خاص نیست اما اصالتش خاص است.
مدیر مسئول روزنامه جوان عنوان کرد که در غرب، رسانه مبتنی بر ذات و نیاز است. غربیها بعد از نظام ارباب رعیتی و غلبه سلاح و خونریزی به این نتیجه رسیدند که برای حکومت نجنگند و صندوق رأیگیری بگذارند و ابزار آن را رسانه قرار دادند تا مکمل دموکراسی باشد. اینکار را برای آوردن افکار عمومی به سمت خود انجام دادند؛ این مسئله در کشور ما مجهول است که رسانه خاصیتش برای مردمسالاری و دموکراسی است.
گنجی در ادامه صحبتهایش قطببندی رسانهها به رسانه مجیزگو دولت و رسانه همسوی با دشمن را قطببندی ناجوری دانست که باعث میشود کشور به همافزایی نرسد.
وی در ادامه گفت: دلیل این مسئله این است که ما در این چهل سال مقولهای به نام دشمن داریم که بخشی از فشل بودن مرجعیت رسانهای مربوط به آن است. بنا بر فرموده امام (ره)، از طرفی گفتن حقیقت به مردم و از طرفی ندادن سوژه به دشمن، کار آسانی نیست.
گنجی درباره اعتراضات اخیر گفت: چند وقت پیش در دانشگاهها شعار ساختارشکن میدادند، رسانهها خودشان به خودشان اجازه نمیدادند که اینها را انتشار بدهند و از بیرون فکر میکردند که حاکمیت مانع شده است.
گنجی حوادث اخیر چون شهادت حاجقاسم سلیمانی و سقوط هواپیما را موضوعاتی دانست که انقدر گفتمانشان قوی است که میتوانند همه را در کناره قرار دهند.
مدیر مسئول روزنامه جوان در ادامه نشست افزود: دولت هر چقدر پایگاه اجتماعیاش قویتر باشد نقد را نقد میبیند و نه تخریب اما اگر پایگاه اجتماعیاش قوی نباشد نقد را تخریب میبیند. من در دوره احمدینژاد مقالات تندی مینوشتم. هیچ موقع نه یارانه ما قطع شد و نه تذکری دادند. ما دو جور نقد داریم؛ یکی نقد به عملکرد و یکی نقد به چیستی نظام. بعضی نقدها به دنبال معنادهی به نظام جمهوری اسلامی هستند و هنوز به عملکرد نرسیدند و این بخشی از چالش ماست.
گنجی در پایان صحبتهایش گفت: ما تجمعات دانشجویی داشتیم اما اینها کسی را راضی نمیکند. ما ۸۰ میلیون جمعیت داریم و ۲۵ میلیون خانوار که اگر بپرسید هیچکدام نمیگویند وضعشان خوب است. مردم گاهی مدینه فاضله میخواهند. جمعیت زیادی برای حاج قاسم آمدند گفتند حکومتی بود و بعد در نقطه مقابل تجمعهای اعتراضی آبان را گفتند دشمن خط داده است. پس مردم ایران کجایند؟ یعنی آنها حکومتی هستند و اینها ضد انقلاب؟ ما سر مسائل ملی اختلاف نداریم باید وجه مشترک که به اعتقاد من اصول انقلاب اسلامی است را بگذارند وسط و درباره آن حرف بزنند و این در رسانهها هم راه پیدا کند، اصولی که سرشان اختلاف نیست و میتوان سر آنها توافق کرد و به همافزایی رسید.
نمیدانستیم از کجا شروع کنیم؛ سیل، ترور، اعتراض و یا سقوط هواپیما
به گزارش ایسنا، محمد قوچانی ـ سردبیر روزنامه سازندگی ـ در نشست تخصصی «مرجعیت رسانه با نگاهی به چالشها و فرصتهای روزنامهها» گفت: ترور حاج قاسم سلیمانی ضربه بزرگی بود و مردم وحدت خود را زیر تابوت حاجقاسم نشان دادند که خودجوش بود و نهاد حکومتی به ما کاغذ یا بخشنامهای نداد اما همین موضوع تبدیل شد به عکس خودش و ما الان دچار بحران مرجعیت رسانهای هستیم؛ از صداوسیما شروع میکنم اما در واقع همه ما نابودش کردیم.
قوچانی افزود: واقعیت این است که مطبوعات کاغذی ما از سالها پیش نابود شده است و ما دچار نوعی عقب ماندگی رسانهای هستیم. دشمن اصلی ما رسانههای آنور آبی هستند که خیلیهایشان همکار من بودهاند. ما برای آنها آدم پرورش دادیم. قبلا آنها چهار تا مجری سلطنتطلب داشتند. ما نباید به آنها نیرو بدهیم.
قوچانی در ادامه گفت: من متولد ۵۵ هستم و هرچه دارم از جمهوری اسلامی است. زندانش را هم رفتهام آموزشش را هم دیدهام.
او افزود: آقای رئیسی بخشنامهای دادند برای محدودیت صوت و تصویر به صداوسیما که من از ایشان انتظار این کار را نداشتم. این سازوکار دیگر جواب نمیدهد.
قوچانی در ادامه دربارهی علاقهاش به مطبوعات کاغذی گفت و افزود: من از مطبوعات کاغذی دفاع میکنم اما باید از اصول وحدت ملی صحبت کنیم و نه این جناح و آن جناح. ما الان درگیر جنگ نرم هستیم خون حاج قاسم سلیمانی باعث شد تا ما در جنگ نرم پیروز شویم اما با سوء تدبیری این موضوع برگشت.
سردبیر روزنامه سازندگی در ادامه صحبتهایش در حاشیه نشست تخصصی مرجعیت رسانه عنوان کرد: در موضوع بنزین به روزنامهها خبر دادند و این تبدیل به یک بحران نشد؛ البته ما بخشی از آن را نمیتوانستیم پوشش بدهیم. در داستان هواپیما و ماجرای آبان، ما (رسانههای داخلی) انقدر نگفتیم که ادعای رسانههای خارج از کشور، دارد جا میافتد؛ در حالی که من میدانم اصلا عدد و ارقامی که از سوی رسانههای خارجی عنوان میشود، درست نیست و کسی هم جرأت نمیکند واقعیت را بگوید.
قوچانی درباره روزنامهنگاری و کار در مطبوعات توضیح داد: ما حرفه نیستیم ما شغل هستیم که میخواهیم کار پیدا کنیم. الان یکی که دکتر یا مهندس است میخواهد روزنامهنگار باشد. مجوز مطبوعات به روزنامهنگار داده نمیشود، من ۲۰ سال سابقه کار در مطبوعات را دارم اما اگر درخواست مجوز کنم به من مجوز نمیدهند در صورتی که نماینده مجلس مجوز میگیرد و اجاره هم میدهد به روزنامههای زرد.
این روزنامهنگار افزود: کل نهادها تصورشان از رسانه، رسانا است که هیچ هویتی ندارد. مطبوعات پر از خانمهایی شده است که چون سرپرست خانوار نیستند به حداقل حقوق راضیاند و فقط میخواهند چیزی را تولید کنند و بروند.
قوچانی اینکه فضای مجازی جای صداوسیما و رسانه را بگیرد را یک فاجعه دانست و گفت: راه مقابله با این موضوع فیلترینگ نیست بلکه مرجعیت رسانه است. الان چیزی که از بین رفته هنر نویسندگی است. در فضای مجازی، کوتاه و مختصر مینویسند بدون استدلال و تحلیل؛ در حالی که در روزنامهها اینطور نیست.
او در پایان رفتار اینستاگرام درباره ماجرای حاجقاسم سلیمانی را نشانه استیصال دانست و افزود: حاجقاسم شمایلی است از اینکه چطور میشود وحدت ملی را پدید آورد. ما در ماجرای حاجقاسم وحدت ملی را نشان دادیم و باید مرجعیت رسانهای را هم به کشور بازگردانیم.
انتهای پیام
نظرات